Έσδρας Β : Κεφάλαιον Γ'

Πρωτότυπο Κείμενο

αὶ ἔφθασεν ὁ μὴν ὁ ἕβδομος καὶ οἱ υἱοὶ Ἰσραὴλ ἐν πόλεσιν αὐτῶν - καὶ συνήχθη ὁ λαὸς ὡς ἀνὴρ εἷς εἰς Ἱερουσαλήμ.
2 Καὶ ἀνέστη Ἰησοῦς ὁ τοῦ Ἰωσεδὲκ καὶ οἱ ἀδελφοὶ αὐτοῦ ἱερεῖς καὶ Ζοροβάβελ ὁ τοῦ Σαλαθιὴλ καὶ οἱ ἀδελφοὶ αὐτοῦ καὶ ᾠκοδόμησαν τὸ θυσιαστήριον Θεοῦ Ἰσραὴλ τοῦ ἀνενέγκαι ἐπ' αὐτὸ ὁλοκαυτώσεις κατὰ τὰ γεγραμμένα ἐν νόμῳ Μωυσῆ ἀνθρώπου τοῦ Θεοῦ.
3 Καὶ ἡτοίμασαν τὸ θυσιαστήριον ἐπὶ τὴν ἐτοιμασίαν αὐτοῦ, ὅτι ἐν καταπλήξει ἐπ' αὐτοὺς ἀπὸ τῶν λαῶν τῶν γαιῶν, καὶ ἀνέβη ἐπ' αὐτὸ ὁλοκαύτωσις τῷ Κυρίῳ τὸ πρωῒ καὶ εἰς ἑσπέραν.
4 Καὶ ἐποίησαν τὴν ἑορτὴν τῶν σκηνῶν κατὰ τὸ γεγραμμένον καὶ ὁλοκαυτώσεις ἡμέραν ἐν ἡμέρᾳ ἐν ἀριθμῷ ὡς ἡ κρίσις, λόγον ἡμέρας ἐν ἡμέρᾳ αὐτοῦ,
5 καὶ μετὰ τοῦτο ὁλοκαυτώσεις ἐνδελεχισμοῦ καὶ εἰς τὰς νουμηνίας καὶ εἰς πάσας ἑορτὰς τῷ Κυρίῳ τὰς ἡγιασμένας καὶ παντὶ ἑκουσιαζομένῳ ἐκούσιον τῷ Κυρίῳ.
6 Ἐν ἡμέρᾳ μιᾷ τοῦ μηνὸς τοῦ ἑβδόμου ἤρξαντο ἀναφέρειν ὁλοκαυτώσεις τῷ Κυρίῳ, καὶ ὁ οἶκος τοῦ Κυρίου οὐκ ἐθεμελιώθη.
7 Καὶ ἔδωκαν ἀργύριον τοῖς λατόμοις καὶ τοῖς τέκτοσι καὶ βρώματα καὶ ποτὰ καὶ ἔλαιον τοῖς Σιδωνίοις καὶ τοῖς Τυρίοις ἔνεγκαι ξύλα κέδρινα ἀπὸ τοῦ Λιβάνου πρὸς θάλασσαν Ἰόππης κατ' ἐπιχώρησιν Κύρου βασιλέως Περσῶν ἐπ' αὐτούς.
8 Καὶ ἐν τῷ ἔτει τῷ δευτέρῳ τοῦ ἐλθεῖν αὐτοὺς εἰς οἶκον τοῦ Θεοῦ ἐν Ἱερουσαλήμ, ἐν μηνὶ τῷ δευτέρῳ, ἤρξατο Ζοροβάβελ ὁ τοῦ Σαλαθιὴλ καὶ Ἰησοῦς ὁ τοῦ Ἰωσεδὲκ καὶ οἱ κατάλοιποι τῶν ἀδελφῶν αὐτῶν οἱ ἱερεῖς καὶ οἱ Λευῖται καὶ πάντες οἱ ἐρχόμενοι ἀπὸ τῆς αἰχμαλωσίας εἰς Ἱερουσαλὴμ καὶ ἔστησαν τοὺς Λευίτας ἀπὸ εἰκοσαετοῦς καὶ ἐπάνω ἐπὶ τοὺς ποιοῦντας τὰ ἔργα ἐν οἴκῳ Κυρίου.
9 Καὶ ἔστη Ἰησοῦς καὶ οἱ υἱοὶ αὐτοῦ καὶ οἱ ἀδελφοὶ αὐτοῦ, Καδμιὴλ καὶ οἱ υἱοὶ αὐτοῦ υἱοὶ Ἰούδα, ἐπὶ τοὺς ποιοῦντας τὰ ἔργα ἐν οἰκῶ τοῦ Θεοῦ, υἱοὶ Ἠναδάδ, υἱοὶ αὐτῶν καὶ οἱ ἀδελφοὶ αὐτῶν οἱ Λευῖται.
10 Καὶ ἐθεμελίωσαν τοῦ οἰκοδομῆσαι τὸν οἶκον Κυρίου, καὶ ἔστησαν οἱ ἱερεῖς ἐστολισμένοι ἐν σάλπιγξι καὶ οἱ Λευῖται υἱοὶ Ἀσάφ ἐν κυμβάλοις τοῦ αἰνεῖν τὸν Κύριον ἐπὶ χεῖρας Δαυὶδ βασιλέως Ἰσραήλ.
11 Καὶ ἀπεκρίθησαν ἐν αἴνῳ καὶ ἀνθομολογήσει τῷ Κυρίῳ, ὅτι ἀγαθόν, ὅτι εἰς τὸν αἰῶνα τὸ ἔλεος αὐτοῦ ἐπὶ Ἰσραήλ. Καὶ πᾶς ὁ λαὸς ἐσήμαινε φωνῇ μεγάλῃ αἰνεῖν τῷ Κυρίῳ ἐπὶ τῇ θεμελιώσει τοῦ οἴκου Κυρίου.
12 Καὶ πολλοὶ ἀπὸ τῶν ἱερέων καὶ τῶν Λευιτῶν καὶ ἄρχοντες τῶν πατριῶν οἱ πρεσβύτεροι, οἳ εἴδοσαν τὸν οἶκον τὸν πρῶτον ἐν θεμελιώσει αὐτοῦ, καὶ τοῦτον τὸν οἶκον ἐν ὀφθαλμοῖς αὐτῶν, ἔκλαιαν φωνῇ μεγάλῃ· καὶ ὁ ὄχλος ἐν σημασίᾳ, μετ' εὐφροσύνης τοῦ ὑψῶσαι ᾠδην·
13 καὶ οὐκ ἦν ὁ λαὸς ἐπιγινώσκων φωνὴν σημασίας τῆς εὐφροσύνης ἀπὸ τῆς φωνῆς τοῦ κλαυθμοῦ τοῦ λαοῦ, ὅτι ὁ λαὸς ἐκραύγασε φωνῇ μεγάλῃ, καὶ ἡ φωνὴ ἠκούετο ἕως ἀπὸ μακρόθεν.

Ἑρμηνεία Ἰωάννου Κολιτσάρα

φθασεν ὁ ἕβοδμος μήν, ὅταν πλέον οἱ Ἰσραηλῖται ὅλοι εἶχον ἐγκατασταθῆ εἰς τὰς πόλεις των, καὶ συνήχθη ὅλος ὁ λαός, ὡσὰν ἔνας ἄνθρωπος, εἰς τὴν Ἱερουσαλήμ.
2 Ἐκεῖ ἐσηκώθη ὁ Ἰησοῦς, ὁ υἱὸς τοῦ Ἰωσεδέκ, οἱ ἀδελφοὶ αὐτοῦ ἱερεῖς καὶ ὁ Ζοροβάβελ υἱὸς τοῦ Σαλαθιὴλ μαζῆ μὲ τοὺς ἀδελφούς του καὶ ἀνοικοδόμησαν τὸ θυσιαστήριον τῶν ὁλοκαυτωμάτων τοῦ Θεοῦ τοῦ Ἰσραήλ, διὰ νὰ προσφέρουν εἰς αὐτὸ ὁλοκαυτώματα, σύμφωνα μὲ τὸν νόμον τοῦ Μωϋσέως, τοῦ ἀνθρώπου τοῦ Θεοῦ.
3 Ἡτοίμασαν τὸ θυσιαστήριον τοῦτο ὅπως ἔπρεπε εἰς τὴν πρώτην του θέσιν, διότι εἶχαν καταληφθῆ ἀπὸ μεγάλην ἀνησυχίαν ἐξ αἰτίας τῶν γειτονικῶν λαῶν. Ἐκεῖ δὲ προσέφερον τὰ ὁλοκαυτώματα πρὸς τὸν Κύριον κάθε πρωΐαν καὶ κάθε ἑσπέραν.
4 Ἑώρτασαν τὴν ἑορτὴν τῆς Σκηνοπηγίας, ὅπως εἶναι γραμμένον εἰς τὸν Νόμον, καὶ προσέφεραν ὁλοκαυτώματα κάθε ἡμέραν εἰς ἀριθμόν, ποὺ ὥριζεν ὁ Νόμος διὰ τὴν κάθε ἡμέραν.
5 Ἔπειτα ἀπὸ αὐτὸ προσέφεραν εἰς τὸ θυσιαστήριον τοῦτο τὰ καθημερινὰ ὁλοκαυτώματα, τὰ ὁλοκαυτώματα διὰ τὴν πρώτην ἡμέραν ἑκάστου μηνὸς καὶ δι' ὅλας τὰς ἄλλας ἑορτὰς τὰς καθιερωμένας διὰ τὸν Κύριον, ὅπως ἐπίσης καὶ τὰς προσφοράς, τὰς ὁποίας κάθε Ἰσραηλίτης αὐτοπροαιρέτως προσέφερεν.
6 Ἀπὸ τὴν πρώτην ἡμέραν του ἑβδόμου μηνὸς ἤρχισαν οἱ Ἰσραηλῖται νὰ προσφέρουν τακτικὰ ἐπάνω εἰς τὸ θυσιαστήριον τῶν ὁλοκαυτωμάτων ὁλοκαυτώματα πρὸς τὸν Κύριον. Ἀλλὰ ὁ ναὸς τοῦ Κυρίου δὲν εἶχεν ἀκόμη θεμελιωθῆ.
7 Ἔδωκαν τότε χρήματα εἰς τοὺς λατόμους καὶ εἰς τοὺς ξυλουργούς. Ἔδωσαν ἐπίσης τρόφιμα, ποτὰ καὶ λάδι εἰς τοὺς κατοίκους Σιδῶνος καὶ Τύρου, διὰ νὰ προμηθεύσουν εἰς αὐτοὺς ξύλα κέδρινα ἀπὸ τὸ ὅρος Λίβανον καὶ νὰ τὰ παραδώσουν εἰς τὸν λιμένα τῆς Ἰόππης, σύμφωνα μὲ τὴν ἐντολήν, τὴν ὁποίαν εἶχον λάβει ἀπὸ τὸν Κῦρον, τὸν βασιλέα τῶν Περσῶν.
8 Κατὰ τὸν δεύτερον μῆνα τοῦ δευτέρου ἔτους τῆς ἐλεύσεώς των εἰς τὸν ναὸν τοῦ Κυρίου τῆς Ἱερουσαλὴμ ἤρχισαν ὁ Ζοροβάβελ, ὁ υἱὸς τοῦ Σαλαθιήλ, καὶ ὁ Ἰησοῦς ὁ υἱὸς τοῦ Ἰωσεδέκ, μαζῆ μὲ τοὺς ἄλλους ἀδελφούς των, οἱ ἱερεῖς καὶ οἱ Λευῖται καὶ ὅλοι ὅσοι εἶχον ἐπανέλθει ἀπὸ τὴν αἰχμαλωσίαν εἰς τὴν Ἱερουσαλὴμ ἤρχισαν τὸ ἔργον των καὶ ὥρισαν τοὺς Λευίτας ἀπὸ εἴκοσι ἐτῶν καὶ ἄνω ὡς ἐπιστάτας εἰς ἐκείνους, οἱ ὁποῖοι θὰ ἀνοικοδομοῦσαν τὸν ναὸν τοῦ Κυρίου.
9 Ὁ Ἰησοῦς, τὰ παιδιά του, ὅπως ἐπίσης καὶ οἱ ἀδελφοί του, ὁ Καδμιὴλ μὲ τοὺς υἱοὺς του, οἱ ἀπόγονοι τοῦ Ἰούδα, ἀνέλαβαν τὸ καθῆκον τῆς ἐποπτείας των εἰς ἐκείνους, οἱ ὁποῖοι θὰ ἠσχολοῦντο μὲ τὴν ἀνοικοδόμησιν τοῦ ναοῦ τοῦ Κυρίου. Ἐπίσης τὸ αὐτὸ ἔργον ἀνέλαβον οἱ ἀπόγονοι τοῦ Ἠναδάδ, μὲ τοὺς υἱούς των καὶ τοὺς ἀδελφούς των. Ὅλοι δὲ αὐτοὶ ἦσαν Λευῖται.
10 Τότε ἔθεσαν τὰ θεμέλια τῆς ἀνοικοδομήσεως του οἴκου τοῦ Κυρίου, καθ' ὃν χρόνον οἱ ἱερεῖς στολισμένοι ἔστεκαν μὲ τὰς σάλπιγγας εἰς τὰ χέρια των καὶ οἱ Λευῖται, οἱ ἀπόγονοι τοῦ Ἀσάφ, μὲ τὰ κύβδαλά των, διὰ νὰ ὑμνοῦν τὸν Κύριον σύμφωνα μὲ τὰς ὁδηγίας τοῦ Δαυίδ, βασιλέως τοῦ Ἰσραήλ.
11 ῎Ηρχισαν λοιπὸν νὰ ὑμνοῦν καὶ δοξολογοῦν τὸν Κύριον ἐπαναλαμβάνοντες τὴν ἐπῳδόν· <ὅτι ἀγαθόν, ὅτι εἰς τὸν αἰῶνα τὸ ἔλεος αὐτοῦ ἐπὶ τὸν Ἰσραήλ>. Ὁλόκληρος δὲ λαὸς ὕψωσε φωνὴν μεγάλην δοξολογῶν τὸν Κύριον διὰ τὴν θεμελίωσιν τοῦ ναοῦ τοῦ Κυρίου.
12 Ἀλλὰ πολλοὶ ἀπὸ τοὺς ἱερεῖς καὶ τοὺς Λευίτας καὶ τοὺς ἀρχηγοὺς τῶν οἰκογενειῶν, οἱ ὁποῖοι ἦσαν μεγάλοι κατὰ τὴν ἡλικίαν καὶ εἶχον ἴδει τὸν πρῶτον ναὸν εἰς ὅλην αὐτοῦ τὴν μεγαλοπρέπειαν, ἔβλεπον δὲ τοῦτον τὸν μικρὸν ναὸν σήμερον, ἔκλαιον μὲ μεγάλην φωνήν. Ὁ ἄλλος ὅμως λαός, ποὺ ἀπετελεῖτο ἀπὸ νεωτέρους, οἱ ὁποῖοι δὲν εἶχον ἴδει τὸν προηγούμενον ναόν, ἐφώναζον μὲ μεγάλην φωνὴν καὶ ἔψαλλον ὕμνους δοξολογίας πρὸς τὸν Κύριον.
13 Δὲν ἦτο δυνατὸν νὰ ξεχωρίσῃ κανεὶς τὴν φωνὴν τῆς χαρᾶς τῶν νεωτέρων ἀπὸ τὴν φωνὴ τοῦ κλαυθμοῦ τῶν πρεσβυτέρων τοῦ λαοῦ διότι ὁ λαὸς αὐτὸς ἔκραζε πολὺ δυνατὰ καὶ ὁ ἦχος του ἠκούετο ἀπὸ μακράν.

Ἑρμηνεία Παναγιώτη Τρεμπέλα

ταν ἔφθασεν ὁ ἕβδομος μῆνας, καὶ ἀφοῦ πλέον εἶχαν ἐγκατασταθῇ εἰς τὰς πόλεις των οἱ Ἰσραηλῖται, ποὺ ἐπέστρεψαν ἀπὸ τὴν Βαβυλῶνα, ἐμαζεύθηκαν ὅλοι σὰν ἕνας ἄνθρωπος εἰς τὴν Ἱερουσαλήμ.
2 Ἐσηκώθη τότε καὶ ἐπῆρε τὴν πρωτοβουλίαν ὁ Ἰησοῦς, ὁ υἱός του Ἰωσεδέκ, μαζὶ μὲ τοὺς ἀδελφούς του, τοὺς ἱερεῖς, καὶ τὸν Ζοροβάβελ, τὸν υἱὸν τοῦ Σαλαθιήλ, καὶ τοὺς ἀδελφούς του, καὶ ἔκτισαν τὸ Θυσιαστήριον πρὸς τιμὴν τοῦ Θεοῦ τοῦ Ἰσραήλ. Τὸ ἔκτισαν διὰ νὰ προσφέρουν ἐπάνω εἰς αὐτὸ τὰς θὐσίας τῶν ὁλοκαυτωμάτων, συμφώνως πρὸς ὅσα ἔχουν γραφῆ εἰς τὸν Νόμον τοῦ Μωϋσέως, τοῦ ἀνθρώπου τοῦ Θεοῦ.
3 Ἔστησαν δὲ τὸ θυσιαστήριον εἰς τὴν ὡρισμένην θέσιν του, ἐκεῖ ὅπου ἦτο προηγουμένως, διότι ἐφοβοῦντο τοὺς γειτονικοὺς λαοὺς καὶ ἤθελαν νὰ προσφέρουν τὸ ταχύτερον δυνατὸν θυσίας, διὰ νὰ ἔχουν τὸν Κύριον βοηθόν των. Καὶ πράγματι ἐπρόσφεραν εἰς τὸ Θυσιαστήριον αὐτὸ πρὸς τὸν Κύριον θυσίας ὁλοκαυτωμάτων κάθε πρωῒ καὶ κάθε βράδυ.
4 Ἑώρτασαν δὲ τὴν ἑορτὴν τῆς Σκηνοπηγίας ἐπὶ τῇ βάσει τοῦ Τυπικοῦ τῆς ἑορτῆς αὐτῆς, ποὺ εἶναι γραμμένον εἰς τὸν Νόμον τοῦ Μωϋσέως. Καὶ ἐπρόσφεραν τὰς θυσίας τῶν ὁλοκαυτωμάτων, τὰς ὡρισμένας διὰ κάθε ἡμέραν, τόσας εἰς ἀριθμόν, ὅσας ὥριζεν ἡ διάταξις τοῦ Τυπικοῦ. Κάθε ἡμέραν ἐκαμναν αὐτό, ποὺ ἔγραφε διὰ τὴν ἀνάλογον ἡμέραν τῆς ἑορτῆς ὁ Νόμος τοῦ Κυρίου.
5 Καὶ ἔπειτα ἀπὸ αὐτὰ ἐπρόσφεραν τὰς καθημερινὰς θυσίας τῶν ὁλοκαυτωμάτων διαρκῶς, καθὼς καὶ τὰς θυσίας διὰ κάθε πρωτομηνιὰν καὶ δι’ ὅλας τὰς ἑορτάς, ποὺ εἶχαν καθορισθῆ πρὸς τιμὴν τοῦ Κυρίου, ὅπως ἐπίσης καὶ τὰς εἰδικὰς προσφοράς, ποὺ ἐπρόσφερεν ἑκουσίως ὁποιοσδήποτε Ἰσραηλίτης ἤθελεν.
6 Ἡ ἔναρξις τῶν προσφορῶν τῶν ὁλοκαυτωμάτων πρὸς τιμὴν τοῦ Κυρίου ἔγινε τὴν πρώτην ἡμέραν τοῦ ἑβδόμου μηνός, ποὺ ἐλέγετο Τισρί. Κατὰ τὸ διάστημα αὐτὸ δὲν εἶχε θεμελιωθῆ ἀκόμη ὁ Ναὸς τοῦ Κυρίου.
7 Μετὰ τὴν ἐγκατάστασιν τοῦ Θυσιαστηρίου ἔδωσαν χρήματα εἰς τοὺς λατόμους, ποὺ ἔβγαζαν τὴν πέτραν, ὅπως καὶ εἰς τοὺς ξυλουργούς, καὶ ἔστειλαν τρόφιμα, ποτὰ καὶ λάδι εἰς τοὺς κατοίκους τῆς Σιδῶνος καὶ τῆς Τύρου, διὰ νὰ φέρουν εἰς τὸ λιμάνι τῆς Ἰόππης ξύλα κέδρινα ἀπὸ τὸν Λίβανον. Λυτὸ ἔγινε βάσει τῆς γραπτῆς ἀδείας καὶ ἐντολῆς, ποὺ τοὺς εἶχε δώσει ὁ βασιλεὺς τῶν Περσῶν Κῦρος.
8 Κατὰ δὲ τὸ δεύτερον ἔτος, ἀπὸ τότε ποὺ ἦλθαν αὐτοὶ εἰς τὸν τόπον τῆς λατρείας τοῦ Θεοῦ, εἰς τὴν Ἱερουσαλήμ, καὶ συγκεκριμένως κατὰ τὸν δεύτερον μῆνα, ὁ Ζοροβάβελ, ὁ υἱὸς τοῦ Σαλαθιήλ, μαζὶ μὲ τὸν Ἰησοῦν, τὸν υἱὸν τοῦ Ἰωσεδέκ, καὶ τοὺς ὑπολοίπους ἀδελφούς των, τοὺς ἱερεῖς καὶ τοὺς Λευΐτας καὶ ὅλους, ὅσοι ἐπανῆλθαν ἀπὸ τὴν βαβυλώνιον αἰχμαλωσίαν εἰς τὴν Ἱερουσαλήμ, ἄρχισαν τὸ ἱερὸν ἔργον τῆς ἀνοικοδομήσεως τοῦ Ναοῦ. Πρωτίστως ὥρισαν τοὺς Λευΐτας ἡλικίας ἀπὸ εἴκοσι ἐτῶν καὶ ἄνω ὡς ἐπιστάτας ἐκείνων, οἱ ὁποῖοι θὰ εἰργάζοντο τὰ διάφορα ἔργα διὰ τὴν ἀνέγερσιν τοῦ Ναοῦ.
9 Ἀνέλαβαν λοιπὸν τὸ ἔργον τῆς ἐποπτείας ὅλων ἐκείνων, οἱ ὁποῖοι θὰ ἔκαμναν τὰ ἔργα τῆς ἀνεγέρσεως τοῦ Ναοῦ τοῦ Θεοῦ, ὁ Λευΐτης Ἰησοῦς καὶ οἱ υἱοί του καὶ οἱ ἀδελφοί του, καθὼς ἐπίσης καὶ ὁ Καδμιὴλ καί οἰ υἱοί του, οἱ ἀπόγονοι τοῦ Ἰούδα, ὅπως καὶ οἱ ἀπόγονοι τοῦ Ἠναδὰδ καί οἰ υἱοί των καὶ οἱ ἀδελφοί των, ὅλοι Λευῖται.
10 Ὅταν δὲ ἔβαλαν τὰ θεμέλια καὶ ἄρχισαν τὴν ἀνοικοδόμησιν τοῦ Ναοῦ τοῦ Κυρίου, ἔστεκαν ἐκεῖ οἱ ἱερεῖς μὲ τὰς στολάς των καὶ μὲ σάλπιγγας εἰς τὰ χέρια των, καὶ οἱ Λευῖται, οἱ ἀπόγονοι τοῦ Ἀσάφ, μὲ τὰ κύμβαλα, διὰ νὰ δοξολογοῦν τὸν Κύριον, ὅπως εἶχε διδάξει καὶ καθορίσει ὁ ψαλμωδὸς καὶ βασιλεὺς τὸν Ἰσραὴλ Δαβίδ.
11 Καὶ ἔψαλλαν ἀντιφωνικῶς ὕμνους καὶ δοξολογίας πρὸς τὸν Κύριον καὶ ἐπανελάμβαναν τὴν φράσιν: <Ὅτι ἀγαθόν, ὅτι εἰς τὸν αἰῶνα τὸ ἔλεος αὐτοῦ ἐπὶ τὸν Ἰσραήλ>. Μαζὶ μὲ αὐτοὺς καὶ ὅλοι οἱ ἄλλοι Ἰσραηλῖται ἔψαλλαν καὶ ἐφώναζαν μὲ δυνατὴν φωνὴν καὶ ἐδοξολογοῦσαν τὸν Κύριον διὰ τὴν θεμελίωσιν τοῦ Ναοῦ τοῦ Κυρίου.
12 Πολλοὶ ὅμως ἀπὸ τοὺς ἱερεῖς καὶ τοὺς Λευΐτας καὶ οἱ γεροντότεροι ἀπὸ τοὺς ἀρχηγοὺς τῶν πατριαρχικῶν οἰκογενειῶν, ποὺ εἶχαν ἰδεῖ τὸν προηγούμενον Ναὸν μὲ τὴν θεμελίωσίν του καὶ ἔβλεπαν τώρα τὴν θεμελίωσιν καὶ γενικῶς τὸν νέον Ναόν, ποὺ ἦτο κατὰ πολὺ μικρότερος τοῦ παλαιοῦ, ἔκλαιαν λυπημένοι μὲ μεγάλην φωνήν. Ὁ ὑπόλοιπος ὅμως λαὸς τῶν Ἰουδαίων, ποὺ ἔβλεπαν νὰ κτίζεται πλέον ὁ Ναὸς τοῦ Κυρίου των, ἐφώναζαν καὶ αὐτοί, ἀλλὰ μὲ μεγάλην εὐφροσύνην καὶ χαράν, διὰ νὰ δοξολογοῦν ὅσον τὸ δυνατὸν καλύτερον τὸν Κύριον.
13 Κανεὶς δὲ ἀπὸ τὸν λαὸν δὲν ἠμποροῦσε νὰ καταλάβῃ καὶ νὰ ξεχωρίσῃ ποία φωνὴ τῶν Ἰσραηλιτῶν ἦταν φωνὴ χαρᾶς καὶ ποία φωνὴ κραυγὴ λύπης. Διότι ὁ λαὸς ἐκραύγαζε πολὺ δυνατά, καὶ ἡ φωνή του ἔφθανε πολὺ μακριά.

Πρωτότυπο Κείμενο	Ἑρμηνεία Ἰωάννου Κολιτσάρα	Ἑρμηνεία Παναγιώτη Τρεμπέλα
αὶ ἔφθασεν ὁ μὴν ὁ ἕβδομος καὶ οἱ υἱοὶ Ἰσραὴλ ἐν πόλεσιν αὐτῶν - καὶ συνήχθη ὁ λαὸς ὡς ἀνὴρ εἷς εἰς Ἱερουσαλήμ.	φθασεν ὁ ἕβοδμος μήν, ὅταν πλέον οἱ Ἰσραηλῖται ὅλοι εἶχον ἐγκατασταθῆ εἰς τὰς πόλεις των, καὶ συνήχθη ὅλος ὁ λαός, ὡσὰν ἔνας ἄνθρωπος, εἰς τὴν Ἱερουσαλήμ.	ταν ἔφθασεν ὁ ἕβδομος μῆνας, καὶ ἀφοῦ πλέον εἶχαν ἐγκατασταθῇ εἰς τὰς πόλεις των οἱ Ἰσραηλῖται, ποὺ ἐπέστρεψαν ἀπὸ τὴν Βαβυλῶνα, ἐμαζεύθηκαν ὅλοι σὰν ἕνας ἄνθρωπος εἰς τὴν Ἱερουσαλήμ.
2 Καὶ ἀνέστη Ἰησοῦς ὁ τοῦ Ἰωσεδὲκ καὶ οἱ ἀδελφοὶ αὐτοῦ ἱερεῖς καὶ Ζοροβάβελ ὁ τοῦ Σαλαθιὴλ καὶ οἱ ἀδελφοὶ αὐτοῦ καὶ ᾠκοδόμησαν τὸ θυσιαστήριον Θεοῦ Ἰσραὴλ τοῦ ἀνενέγκαι ἐπ' αὐτὸ ὁλοκαυτώσεις κατὰ τὰ γεγραμμένα ἐν νόμῳ Μωυσῆ ἀνθρώπου τοῦ Θεοῦ.	2 Ἐκεῖ ἐσηκώθη ὁ Ἰησοῦς, ὁ υἱὸς τοῦ Ἰωσεδέκ, οἱ ἀδελφοὶ αὐτοῦ ἱερεῖς καὶ ὁ Ζοροβάβελ υἱὸς τοῦ Σαλαθιὴλ μαζῆ μὲ τοὺς ἀδελφούς του καὶ ἀνοικοδόμησαν τὸ θυσιαστήριον τῶν ὁλοκαυτωμάτων τοῦ Θεοῦ τοῦ Ἰσραήλ, διὰ νὰ προσφέρουν εἰς αὐτὸ ὁλοκαυτώματα, σύμφωνα μὲ τὸν νόμον τοῦ Μωϋσέως, τοῦ ἀνθρώπου τοῦ Θεοῦ.	2 Ἐσηκώθη τότε καὶ ἐπῆρε τὴν πρωτοβουλίαν ὁ Ἰησοῦς, ὁ υἱός του Ἰωσεδέκ, μαζὶ μὲ τοὺς ἀδελφούς του, τοὺς ἱερεῖς, καὶ τὸν Ζοροβάβελ, τὸν υἱὸν τοῦ Σαλαθιήλ, καὶ τοὺς ἀδελφούς του, καὶ ἔκτισαν τὸ Θυσιαστήριον πρὸς τιμὴν τοῦ Θεοῦ τοῦ Ἰσραήλ. Τὸ ἔκτισαν διὰ νὰ προσφέρουν ἐπάνω εἰς αὐτὸ τὰς θὐσίας τῶν ὁλοκαυτωμάτων, συμφώνως πρὸς ὅσα ἔχουν γραφῆ εἰς τὸν Νόμον τοῦ Μωϋσέως, τοῦ ἀνθρώπου τοῦ Θεοῦ.
3 Καὶ ἡτοίμασαν τὸ θυσιαστήριον ἐπὶ τὴν ἐτοιμασίαν αὐτοῦ, ὅτι ἐν καταπλήξει ἐπ' αὐτοὺς ἀπὸ τῶν λαῶν τῶν γαιῶν, καὶ ἀνέβη ἐπ' αὐτὸ ὁλοκαύτωσις τῷ Κυρίῳ τὸ πρωῒ καὶ εἰς ἑσπέραν.	3 Ἡτοίμασαν τὸ θυσιαστήριον τοῦτο ὅπως ἔπρεπε εἰς τὴν πρώτην του θέσιν, διότι εἶχαν καταληφθῆ ἀπὸ μεγάλην ἀνησυχίαν ἐξ αἰτίας τῶν γειτονικῶν λαῶν. Ἐκεῖ δὲ προσέφερον τὰ ὁλοκαυτώματα πρὸς τὸν Κύριον κάθε πρωΐαν καὶ κάθε ἑσπέραν.	3 Ἔστησαν δὲ τὸ θυσιαστήριον εἰς τὴν ὡρισμένην θέσιν του, ἐκεῖ ὅπου ἦτο προηγουμένως, διότι ἐφοβοῦντο τοὺς γειτονικοὺς λαοὺς καὶ ἤθελαν νὰ προσφέρουν τὸ ταχύτερον δυνατὸν θυσίας, διὰ νὰ ἔχουν τὸν Κύριον βοηθόν των. Καὶ πράγματι ἐπρόσφεραν εἰς τὸ Θυσιαστήριον αὐτὸ πρὸς τὸν Κύριον θυσίας ὁλοκαυτωμάτων κάθε πρωῒ καὶ κάθε βράδυ.
4 Καὶ ἐποίησαν τὴν ἑορτὴν τῶν σκηνῶν κατὰ τὸ γεγραμμένον καὶ ὁλοκαυτώσεις ἡμέραν ἐν ἡμέρᾳ ἐν ἀριθμῷ ὡς ἡ κρίσις, λόγον ἡμέρας ἐν ἡμέρᾳ αὐτοῦ,	4 Ἑώρτασαν τὴν ἑορτὴν τῆς Σκηνοπηγίας, ὅπως εἶναι γραμμένον εἰς τὸν Νόμον, καὶ προσέφεραν ὁλοκαυτώματα κάθε ἡμέραν εἰς ἀριθμόν, ποὺ ὥριζεν ὁ Νόμος διὰ τὴν κάθε ἡμέραν.	4 Ἑώρτασαν δὲ τὴν ἑορτὴν τῆς Σκηνοπηγίας ἐπὶ τῇ βάσει τοῦ Τυπικοῦ τῆς ἑορτῆς αὐτῆς, ποὺ εἶναι γραμμένον εἰς τὸν Νόμον τοῦ Μωϋσέως. Καὶ ἐπρόσφεραν τὰς θυσίας τῶν ὁλοκαυτωμάτων, τὰς ὡρισμένας διὰ κάθε ἡμέραν, τόσας εἰς ἀριθμόν, ὅσας ὥριζεν ἡ διάταξις τοῦ Τυπικοῦ. Κάθε ἡμέραν ἐκαμναν αὐτό, ποὺ ἔγραφε διὰ τὴν ἀνάλογον ἡμέραν τῆς ἑορτῆς ὁ Νόμος τοῦ Κυρίου.
5 καὶ μετὰ τοῦτο ὁλοκαυτώσεις ἐνδελεχισμοῦ καὶ εἰς τὰς νουμηνίας καὶ εἰς πάσας ἑορτὰς τῷ Κυρίῳ τὰς ἡγιασμένας καὶ παντὶ ἑκουσιαζομένῳ ἐκούσιον τῷ Κυρίῳ.	5 Ἔπειτα ἀπὸ αὐτὸ προσέφεραν εἰς τὸ θυσιαστήριον τοῦτο τὰ καθημερινὰ ὁλοκαυτώματα, τὰ ὁλοκαυτώματα διὰ τὴν πρώτην ἡμέραν ἑκάστου μηνὸς καὶ δι' ὅλας τὰς ἄλλας ἑορτὰς τὰς καθιερωμένας διὰ τὸν Κύριον, ὅπως ἐπίσης καὶ τὰς προσφοράς, τὰς ὁποίας κάθε Ἰσραηλίτης αὐτοπροαιρέτως προσέφερεν.	5 Καὶ ἔπειτα ἀπὸ αὐτὰ ἐπρόσφεραν τὰς καθημερινὰς θυσίας τῶν ὁλοκαυτωμάτων διαρκῶς, καθὼς καὶ τὰς θυσίας διὰ κάθε πρωτομηνιὰν καὶ δι’ ὅλας τὰς ἑορτάς, ποὺ εἶχαν καθορισθῆ πρὸς τιμὴν τοῦ Κυρίου, ὅπως ἐπίσης καὶ τὰς εἰδικὰς προσφοράς, ποὺ ἐπρόσφερεν ἑκουσίως ὁποιοσδήποτε Ἰσραηλίτης ἤθελεν.
6 Ἐν ἡμέρᾳ μιᾷ τοῦ μηνὸς τοῦ ἑβδόμου ἤρξαντο ἀναφέρειν ὁλοκαυτώσεις τῷ Κυρίῳ, καὶ ὁ οἶκος τοῦ Κυρίου οὐκ ἐθεμελιώθη.	6 Ἀπὸ τὴν πρώτην ἡμέραν του ἑβδόμου μηνὸς ἤρχισαν οἱ Ἰσραηλῖται νὰ προσφέρουν τακτικὰ ἐπάνω εἰς τὸ θυσιαστήριον τῶν ὁλοκαυτωμάτων ὁλοκαυτώματα πρὸς τὸν Κύριον. Ἀλλὰ ὁ ναὸς τοῦ Κυρίου δὲν εἶχεν ἀκόμη θεμελιωθῆ.	6 Ἡ ἔναρξις τῶν προσφορῶν τῶν ὁλοκαυτωμάτων πρὸς τιμὴν τοῦ Κυρίου ἔγινε τὴν πρώτην ἡμέραν τοῦ ἑβδόμου μηνός, ποὺ ἐλέγετο Τισρί. Κατὰ τὸ διάστημα αὐτὸ δὲν εἶχε θεμελιωθῆ ἀκόμη ὁ Ναὸς τοῦ Κυρίου.
7 Καὶ ἔδωκαν ἀργύριον τοῖς λατόμοις καὶ τοῖς τέκτοσι καὶ βρώματα καὶ ποτὰ καὶ ἔλαιον τοῖς Σιδωνίοις καὶ τοῖς Τυρίοις ἔνεγκαι ξύλα κέδρινα ἀπὸ τοῦ Λιβάνου πρὸς θάλασσαν Ἰόππης κατ' ἐπιχώρησιν Κύρου βασιλέως Περσῶν ἐπ' αὐτούς.	7 Ἔδωκαν τότε χρήματα εἰς τοὺς λατόμους καὶ εἰς τοὺς ξυλουργούς. Ἔδωσαν ἐπίσης τρόφιμα, ποτὰ καὶ λάδι εἰς τοὺς κατοίκους Σιδῶνος καὶ Τύρου, διὰ νὰ προμηθεύσουν εἰς αὐτοὺς ξύλα κέδρινα ἀπὸ τὸ ὅρος Λίβανον καὶ νὰ τὰ παραδώσουν εἰς τὸν λιμένα τῆς Ἰόππης, σύμφωνα μὲ τὴν ἐντολήν, τὴν ὁποίαν εἶχον λάβει ἀπὸ τὸν Κῦρον, τὸν βασιλέα τῶν Περσῶν.	7 Μετὰ τὴν ἐγκατάστασιν τοῦ Θυσιαστηρίου ἔδωσαν χρήματα εἰς τοὺς λατόμους, ποὺ ἔβγαζαν τὴν πέτραν, ὅπως καὶ εἰς τοὺς ξυλουργούς, καὶ ἔστειλαν τρόφιμα, ποτὰ καὶ λάδι εἰς τοὺς κατοίκους τῆς Σιδῶνος καὶ τῆς Τύρου, διὰ νὰ φέρουν εἰς τὸ λιμάνι τῆς Ἰόππης ξύλα κέδρινα ἀπὸ τὸν Λίβανον. Λυτὸ ἔγινε βάσει τῆς γραπτῆς ἀδείας καὶ ἐντολῆς, ποὺ τοὺς εἶχε δώσει ὁ βασιλεὺς τῶν Περσῶν Κῦρος.
8 Καὶ ἐν τῷ ἔτει τῷ δευτέρῳ τοῦ ἐλθεῖν αὐτοὺς εἰς οἶκον τοῦ Θεοῦ ἐν Ἱερουσαλήμ, ἐν μηνὶ τῷ δευτέρῳ, ἤρξατο Ζοροβάβελ ὁ τοῦ Σαλαθιὴλ καὶ Ἰησοῦς ὁ τοῦ Ἰωσεδὲκ καὶ οἱ κατάλοιποι τῶν ἀδελφῶν αὐτῶν οἱ ἱερεῖς καὶ οἱ Λευῖται καὶ πάντες οἱ ἐρχόμενοι ἀπὸ τῆς αἰχμαλωσίας εἰς Ἱερουσαλὴμ καὶ ἔστησαν τοὺς Λευίτας ἀπὸ εἰκοσαετοῦς καὶ ἐπάνω ἐπὶ τοὺς ποιοῦντας τὰ ἔργα ἐν οἴκῳ Κυρίου.	8 Κατὰ τὸν δεύτερον μῆνα τοῦ δευτέρου ἔτους τῆς ἐλεύσεώς των εἰς τὸν ναὸν τοῦ Κυρίου τῆς Ἱερουσαλὴμ ἤρχισαν ὁ Ζοροβάβελ, ὁ υἱὸς τοῦ Σαλαθιήλ, καὶ ὁ Ἰησοῦς ὁ υἱὸς τοῦ Ἰωσεδέκ, μαζῆ μὲ τοὺς ἄλλους ἀδελφούς των, οἱ ἱερεῖς καὶ οἱ Λευῖται καὶ ὅλοι ὅσοι εἶχον ἐπανέλθει ἀπὸ τὴν αἰχμαλωσίαν εἰς τὴν Ἱερουσαλὴμ ἤρχισαν τὸ ἔργον των καὶ ὥρισαν τοὺς Λευίτας ἀπὸ εἴκοσι ἐτῶν καὶ ἄνω ὡς ἐπιστάτας εἰς ἐκείνους, οἱ ὁποῖοι θὰ ἀνοικοδομοῦσαν τὸν ναὸν τοῦ Κυρίου.	8 Κατὰ δὲ τὸ δεύτερον ἔτος, ἀπὸ τότε ποὺ ἦλθαν αὐτοὶ εἰς τὸν τόπον τῆς λατρείας τοῦ Θεοῦ, εἰς τὴν Ἱερουσαλήμ, καὶ συγκεκριμένως κατὰ τὸν δεύτερον μῆνα, ὁ Ζοροβάβελ, ὁ υἱὸς τοῦ Σαλαθιήλ, μαζὶ μὲ τὸν Ἰησοῦν, τὸν υἱὸν τοῦ Ἰωσεδέκ, καὶ τοὺς ὑπολοίπους ἀδελφούς των, τοὺς ἱερεῖς καὶ τοὺς Λευΐτας καὶ ὅλους, ὅσοι ἐπανῆλθαν ἀπὸ τὴν βαβυλώνιον αἰχμαλωσίαν εἰς τὴν Ἱερουσαλήμ, ἄρχισαν τὸ ἱερὸν ἔργον τῆς ἀνοικοδομήσεως τοῦ Ναοῦ. Πρωτίστως ὥρισαν τοὺς Λευΐτας ἡλικίας ἀπὸ εἴκοσι ἐτῶν καὶ ἄνω ὡς ἐπιστάτας ἐκείνων, οἱ ὁποῖοι θὰ εἰργάζοντο τὰ διάφορα ἔργα διὰ τὴν ἀνέγερσιν τοῦ Ναοῦ.
9 Καὶ ἔστη Ἰησοῦς καὶ οἱ υἱοὶ αὐτοῦ καὶ οἱ ἀδελφοὶ αὐτοῦ, Καδμιὴλ καὶ οἱ υἱοὶ αὐτοῦ υἱοὶ Ἰούδα, ἐπὶ τοὺς ποιοῦντας τὰ ἔργα ἐν οἰκῶ τοῦ Θεοῦ, υἱοὶ Ἠναδάδ, υἱοὶ αὐτῶν καὶ οἱ ἀδελφοὶ αὐτῶν οἱ Λευῖται.	9 Ὁ Ἰησοῦς, τὰ παιδιά του, ὅπως ἐπίσης καὶ οἱ ἀδελφοί του, ὁ Καδμιὴλ μὲ τοὺς υἱοὺς του, οἱ ἀπόγονοι τοῦ Ἰούδα, ἀνέλαβαν τὸ καθῆκον τῆς ἐποπτείας των εἰς ἐκείνους, οἱ ὁποῖοι θὰ ἠσχολοῦντο μὲ τὴν ἀνοικοδόμησιν τοῦ ναοῦ τοῦ Κυρίου. Ἐπίσης τὸ αὐτὸ ἔργον ἀνέλαβον οἱ ἀπόγονοι τοῦ Ἠναδάδ, μὲ τοὺς υἱούς των καὶ τοὺς ἀδελφούς των. Ὅλοι δὲ αὐτοὶ ἦσαν Λευῖται.	9 Ἀνέλαβαν λοιπὸν τὸ ἔργον τῆς ἐποπτείας ὅλων ἐκείνων, οἱ ὁποῖοι θὰ ἔκαμναν τὰ ἔργα τῆς ἀνεγέρσεως τοῦ Ναοῦ τοῦ Θεοῦ, ὁ Λευΐτης Ἰησοῦς καὶ οἱ υἱοί του καὶ οἱ ἀδελφοί του, καθὼς ἐπίσης καὶ ὁ Καδμιὴλ καί οἰ υἱοί του, οἱ ἀπόγονοι τοῦ Ἰούδα, ὅπως καὶ οἱ ἀπόγονοι τοῦ Ἠναδὰδ καί οἰ υἱοί των καὶ οἱ ἀδελφοί των, ὅλοι Λευῖται.
10 Καὶ ἐθεμελίωσαν τοῦ οἰκοδομῆσαι τὸν οἶκον Κυρίου, καὶ ἔστησαν οἱ ἱερεῖς ἐστολισμένοι ἐν σάλπιγξι καὶ οἱ Λευῖται υἱοὶ Ἀσάφ ἐν κυμβάλοις τοῦ αἰνεῖν τὸν Κύριον ἐπὶ χεῖρας Δαυὶδ βασιλέως Ἰσραήλ.	10 Τότε ἔθεσαν τὰ θεμέλια τῆς ἀνοικοδομήσεως του οἴκου τοῦ Κυρίου, καθ' ὃν χρόνον οἱ ἱερεῖς στολισμένοι ἔστεκαν μὲ τὰς σάλπιγγας εἰς τὰ χέρια των καὶ οἱ Λευῖται, οἱ ἀπόγονοι τοῦ Ἀσάφ, μὲ τὰ κύβδαλά των, διὰ νὰ ὑμνοῦν τὸν Κύριον σύμφωνα μὲ τὰς ὁδηγίας τοῦ Δαυίδ, βασιλέως τοῦ Ἰσραήλ.	10 Ὅταν δὲ ἔβαλαν τὰ θεμέλια καὶ ἄρχισαν τὴν ἀνοικοδόμησιν τοῦ Ναοῦ τοῦ Κυρίου, ἔστεκαν ἐκεῖ οἱ ἱερεῖς μὲ τὰς στολάς των καὶ μὲ σάλπιγγας εἰς τὰ χέρια των, καὶ οἱ Λευῖται, οἱ ἀπόγονοι τοῦ Ἀσάφ, μὲ τὰ κύμβαλα, διὰ νὰ δοξολογοῦν τὸν Κύριον, ὅπως εἶχε διδάξει καὶ καθορίσει ὁ ψαλμωδὸς καὶ βασιλεὺς τὸν Ἰσραὴλ Δαβίδ.
11 Καὶ ἀπεκρίθησαν ἐν αἴνῳ καὶ ἀνθομολογήσει τῷ Κυρίῳ, ὅτι ἀγαθόν, ὅτι εἰς τὸν αἰῶνα τὸ ἔλεος αὐτοῦ ἐπὶ Ἰσραήλ. Καὶ πᾶς ὁ λαὸς ἐσήμαινε φωνῇ μεγάλῃ αἰνεῖν τῷ Κυρίῳ ἐπὶ τῇ θεμελιώσει τοῦ οἴκου Κυρίου.	11 ῎Ηρχισαν λοιπὸν νὰ ὑμνοῦν καὶ δοξολογοῦν τὸν Κύριον ἐπαναλαμβάνοντες τὴν ἐπῳδόν· <ὅτι ἀγαθόν, ὅτι εἰς τὸν αἰῶνα τὸ ἔλεος αὐτοῦ ἐπὶ τὸν Ἰσραήλ>. Ὁλόκληρος δὲ λαὸς ὕψωσε φωνὴν μεγάλην δοξολογῶν τὸν Κύριον διὰ τὴν θεμελίωσιν τοῦ ναοῦ τοῦ Κυρίου.	11 Καὶ ἔψαλλαν ἀντιφωνικῶς ὕμνους καὶ δοξολογίας πρὸς τὸν Κύριον καὶ ἐπανελάμβαναν τὴν φράσιν: <Ὅτι ἀγαθόν, ὅτι εἰς τὸν αἰῶνα τὸ ἔλεος αὐτοῦ ἐπὶ τὸν Ἰσραήλ>. Μαζὶ μὲ αὐτοὺς καὶ ὅλοι οἱ ἄλλοι Ἰσραηλῖται ἔψαλλαν καὶ ἐφώναζαν μὲ δυνατὴν φωνὴν καὶ ἐδοξολογοῦσαν τὸν Κύριον διὰ τὴν θεμελίωσιν τοῦ Ναοῦ τοῦ Κυρίου.
12 Καὶ πολλοὶ ἀπὸ τῶν ἱερέων καὶ τῶν Λευιτῶν καὶ ἄρχοντες τῶν πατριῶν οἱ πρεσβύτεροι, οἳ εἴδοσαν τὸν οἶκον τὸν πρῶτον ἐν θεμελιώσει αὐτοῦ, καὶ τοῦτον τὸν οἶκον ἐν ὀφθαλμοῖς αὐτῶν, ἔκλαιαν φωνῇ μεγάλῃ· καὶ ὁ ὄχλος ἐν σημασίᾳ, μετ' εὐφροσύνης τοῦ ὑψῶσαι ᾠδην·	12 Ἀλλὰ πολλοὶ ἀπὸ τοὺς ἱερεῖς καὶ τοὺς Λευίτας καὶ τοὺς ἀρχηγοὺς τῶν οἰκογενειῶν, οἱ ὁποῖοι ἦσαν μεγάλοι κατὰ τὴν ἡλικίαν καὶ εἶχον ἴδει τὸν πρῶτον ναὸν εἰς ὅλην αὐτοῦ τὴν μεγαλοπρέπειαν, ἔβλεπον δὲ τοῦτον τὸν μικρὸν ναὸν σήμερον, ἔκλαιον μὲ μεγάλην φωνήν. Ὁ ἄλλος ὅμως λαός, ποὺ ἀπετελεῖτο ἀπὸ νεωτέρους, οἱ ὁποῖοι δὲν εἶχον ἴδει τὸν προηγούμενον ναόν, ἐφώναζον μὲ μεγάλην φωνὴν καὶ ἔψαλλον ὕμνους δοξολογίας πρὸς τὸν Κύριον.	12 Πολλοὶ ὅμως ἀπὸ τοὺς ἱερεῖς καὶ τοὺς Λευΐτας καὶ οἱ γεροντότεροι ἀπὸ τοὺς ἀρχηγοὺς τῶν πατριαρχικῶν οἰκογενειῶν, ποὺ εἶχαν ἰδεῖ τὸν προηγούμενον Ναὸν μὲ τὴν θεμελίωσίν του καὶ ἔβλεπαν τώρα τὴν θεμελίωσιν καὶ γενικῶς τὸν νέον Ναόν, ποὺ ἦτο κατὰ πολὺ μικρότερος τοῦ παλαιοῦ, ἔκλαιαν λυπημένοι μὲ μεγάλην φωνήν. Ὁ ὑπόλοιπος ὅμως λαὸς τῶν Ἰουδαίων, ποὺ ἔβλεπαν νὰ κτίζεται πλέον ὁ Ναὸς τοῦ Κυρίου των, ἐφώναζαν καὶ αὐτοί, ἀλλὰ μὲ μεγάλην εὐφροσύνην καὶ χαράν, διὰ νὰ δοξολογοῦν ὅσον τὸ δυνατὸν καλύτερον τὸν Κύριον.
13 καὶ οὐκ ἦν ὁ λαὸς ἐπιγινώσκων φωνὴν σημασίας τῆς εὐφροσύνης ἀπὸ τῆς φωνῆς τοῦ κλαυθμοῦ τοῦ λαοῦ, ὅτι ὁ λαὸς ἐκραύγασε φωνῇ μεγάλῃ, καὶ ἡ φωνὴ ἠκούετο ἕως ἀπὸ μακρόθεν.	13 Δὲν ἦτο δυνατὸν νὰ ξεχωρίσῃ κανεὶς τὴν φωνὴν τῆς χαρᾶς τῶν νεωτέρων ἀπὸ τὴν φωνὴ τοῦ κλαυθμοῦ τῶν πρεσβυτέρων τοῦ λαοῦ διότι ὁ λαὸς αὐτὸς ἔκραζε πολὺ δυνατὰ καὶ ὁ ἦχος του ἠκούετο ἀπὸ μακράν.	13 Κανεὶς δὲ ἀπὸ τὸν λαὸν δὲν ἠμποροῦσε νὰ καταλάβῃ καὶ νὰ ξεχωρίσῃ ποία φωνὴ τῶν Ἰσραηλιτῶν ἦταν φωνὴ χαρᾶς καὶ ποία φωνὴ κραυγὴ λύπης. Διότι ὁ λαὸς ἐκραύγαζε πολὺ δυνατά, καὶ ἡ φωνή του ἔφθανε πολὺ μακριά.