΄Ιεζεκιήλ : Κεφάλαιον ΚΕ'

Πρωτότυπο Κείμενο

αὶ ἐγένετο λόγος Κυρίου πρός με λέγων·
2 υἱὲ ἀνθρώπου, στήρισον τὸ πρόσωπόν σου ἐπὶ τοὺς υἱοὺς Ἀμμὼν καὶ προφήτευσον ἐπ' αὐτοὺς
3 καὶ ἐρεῖς τοῖς υἱοῖς Ἀμμών· ἀκούσατε λόγον Κυρίου· τάδε λέγει Κύριος· ἀνθ' ὧν ἐπεχάρητε ἐπὶ τὰ ἅγιά μου, ὅτι ἐβεβηλώθη, καὶ ἐπὶ τὴν γῆν τοῦ Ἰσραήλ, ὅτι ἠφανίσθη, καὶ ἐπὶ τὸν οἶκον τοῦ Ἰούδα, ὅτι ἐπορεύθησαν ἐν αἰχμαλωσίᾳ,
4 διὰ τοῦτο ἰδοὺ ἐγὼ παραδίδωμι ὑμᾶς τοῖς υἱοῖς Κεδὲμ εἰς κληρονομίαν, καὶ κατασκηνώσουσιν ἐν τῇ ἀπαρτίᾳ αὐτῶν ἐν σοὶ καὶ δώσουσιν ἐν σοὶ τὰ σκηνώματα αὐτῶν· αὐτοὶ φάγονται τοὺς καρπούς σου, καὶ αὐτοὶ πίονται τὴν πιότητά σου.
5 Καὶ δώσω τὴν πόλιν τοῦ Ἀμμὼν εἰς νομὰς καμήλων κοὶ τοὺς υἱοὺς Ἀμμὼν εἰς νομὴν προβάτων· καὶ ἐπιγνώσεσθε διότι ἐγὼ Κύριος.
6 Διότι τάδε λέγει Κύριος· ἀνθ' ὧν ἐκρότησας τὴν χεῖρά σου καὶ ἐψόφησας τῷ ποδί σου καὶ ἐπέχαρας ἐκ ψυχῆς σου ἐπὶ τὴν γῆν τοῦ Ἰσραήλ,
7 διὰ τοῦτο ἐκτενῶ τὴν χεῖρά μου ἐπὶ σὲ καὶ δώσω σε εἰς διαρπαγὴν ἐν τοῖς ἔθνεσι καὶ ἐξολοθρεύσω σε ἐκ τῶν λαῶν καὶ ἀπολῶ σε ἐκ τῶν χωρῶν ἀπωλείᾳ· καὶ ἐπιγνώσῃ διότι ἐγὼ Κύριος.
-8 Τάδε λέγει Κύριος· ἀνθ' ὧν εἶπε Μωάβ· ἰδοὺ ὃν τρόπον πάντα τὰ ἔθνη οἶκος Ἰσραὴλ καὶ Ἰούδα,
9 διὰ τοῦτο ἰδοὺ ἐγὼ παραλύω τὸν ὦμον Μωὰβ ἀπὸ πόλεων ἀκρωτηρίων αὐτοῦ, ἐκλεκτὴν γῆν, οἶκον Ἀσιμοὺθ ἐπάνω πηγῆς πόλεως παραθαλασσίας.
10 Τοῖς υἱοῖς Κεδὲμ ἐπὶ τοὺς υἱοὺς Ἀμμὼν δέδωκα αὐτοὺς εἰς κληρονομίαν, ὅπως μὴ μνεία γένητα τῶν υἱῶν Ἀμμών·
11 καὶ εἰς Μωὰβ ποιήσω ἐκδίκησιν, καὶ ἐπιγνώσονται διότι ἐγὼ Κύριος.
-12 Τάδε λέγει Κύριος· ἀνθ' ὧν ἐποίησεν ἡ Ἰδουμαία ἐν τῷ ἐκδικῆσαι αὐτοὺς ἐκδίκησιν εἰς τὸν οἶκον Ἰούδα καὶ ἐμνησικάκησαν καὶ ἐξεδίκησαν δίκην,
13 διὰ τοῦτο τάδε λέγει Κύριος· καὶ ἐκτενῶ τὴν χεῖρά μου ἐπὶ τὴν Ἰδουμαίαν καὶ ἐξολοθρεύσω ἐξ αὐτῆς ἄνθρωπον καὶ κτῆνος καὶ θήσομαι αὐτὴν ἔρημον, καὶ ἐκ Θαιμάν διωκόμενοι ἐν ρομφαίᾳ πεσοῦνται.
14 Καὶ δώσω ἐκδίκησίν μου ἐπὶ τὴν Ἰδουμαίαν ἐν χειρὶ λαοῦ μου Ἰσραήλ, καὶ ποιήσουσιν ἐν τῇ Ἰδουμαίᾳ κατὰ τὴν ὀργήν μου καὶ κατὰ τὸν θυμόν μου· καὶ ἐπιγνώσονται τὴν ἐκδίκησίν μου, λέγει Κύριος.
-15 Διὰ τοῦτο τάδε λέγει Κύριος· ἀνθ' ὧν ἐποίησαν οἱ ἀλλόφυλοι ἐν ἐκδίκησιν καὶ ἐξανέστησαν ἐκδίκησιν ἐπιχαίροντες ἐκ ψυχῆς τοῦ ἐξαλεῖψαι ἕως ἑνός,
16 διὰ τοῦτο τάδε λέγει Κύριος· ἰδοὺ ἐγὼ ἐκτείνω τὴν χεῖρά μου ἐπὶ τοὺς ἀλλοφύλους καὶ ἐξολοθρεύσω Κρῆτας καὶ ἀπολῶ τοὺς καταλοίπους τοὺς κατοικοῦντας τὴν παραλίαν·
17 καὶ ποιήσω ἐν αὐτοῖς ἐκδικήσεις μεγάλας, καὶ ἐπιγνώσονται διότι ἐγὼ Κύριος ἐν τῷ δοῦναι τὴν ἐκδίκησίν μου ἐπ' αὐτούς.

Ἑρμηνεία Ἰωάννου Κολιτσάρα

Κυρίου ὡμίλησε πρός ἐμὲ καὶ εἶπε·
2 <υἱὲ ἀνθρώπου, γύρισε τὸ πρόσωπόν σου πρὸς τοὺς Ἀμμωνίτας, στήριξε εἰς αὐτοὺς ἀπειλητικὸν τὸ βλέμμα σου καὶ προφήτευσον ἐναντίον των.
3 Καὶ εἰπὲ εἰς τοὺς Ἀμμωνίτας· ἀκούσατε λόγον Κυρίου. Αὐτὰ λέγει Κύριος· Ἐπειδὴ σεῖς ξεδηλώσατε μοχθηρὰν χαράν ποὺ ἐβεβηλώθησαν τὰ ἅγιά μου, ὁ ναὸς καὶ τὸ θυσιαστήριον εἰς τὴν Ἱερουσαλήμ, ἐπειδὴ ἐχαιρεκακήσατε διὰ τὴν χώραν τοῦ ἰσραηλιτικοῦ λαοῦ, ποὺ παρεδόθη εἰς ὄλεθρον καὶ καταστροφὴν καὶ ὁ ἰσραηλιτικὸς λαὸς ὠδηγήθη εἰς αἰχμαλωσίαν,
4 διὰ τοῦτο ἐγὼ θὰ σᾶς παραδώσω εἰς τοὺς λαοὺς Κεδέμ, διὰ νὰ κληρονομήσουν ἐκεῖνοι σᾶς καὶ τὴν χώραν σας. Θὰ ἐλθουν ὅλοι αὐτοί μὲ τὰς γυναῖκας καὶ τὰ παιδιά των, διὰ νὰ κατοικήσουν εἰς τὴν περιοχὴν σας καὶ νὰ διαμοιρασθοῦν μεταξὺ των τὰς κατοικίας σας. Αὐτοὶ θὰ φάγουν τοὺς καρποὺς σας καὶ αὐτοὶ θὰ ἀπολαύσουν τὴν πλουσίαν παραγωγὴν τῆς   χώρας σας.
5 Θὰ παραχωρήσω καὶ θὰ καταστήσω τὴν πρωτεύουσαν τῶν Ἀμωνιτῶν βοσκὴν καμήλων, τὰ δὲ παιδιὰ τῶν Ἀμμωνιτῶν βοσκοὺς προβάτων. Ἔτσι θὰ μάθετε, ὅτι ἐγὼ εἷμαι ὁ Κύριος.
6 Διότι αὐτὰ λέγει ὁ Κύριος· ᾿Επειδὴ σεῖς οἱ Ἀμμωνῖται ἐχειροκροτήσατε καὶ ἐκτυπήσατε θορυβωδῶς τὰ πόδια σας καὶ ἐδοκιμάσατε μὲ ὅλην σας τὴν ψυχὴν μοχθηρὰν χαρὰν διὰ τὴν συμφορὰν τῆς χώρας τοῦ Ἰσραήλ,
7 διὰ τοῦτο ἐγὼ θὰ ἀπλώσω τὴν τιμωρὸν καὶ δικαίαν χεῖρα μου ἐναντίον σας καὶ θὰ σᾶς παραδώσω εἰς διαρπαγὴν ἐκ μέρους ἄλλων ἐθνῶν, καὶ θὰ σᾶς ἐξολοθρεύσω ἀνάμεσα ἀπὸ τοὺς λαοὺς καὶ θὰ σᾶς ἐξαφανίσω τελείως ἀπὸ   τὰς χώρας σας καὶ θὰ μάθετε καλά, ὅτι ἐγὼ εἷμαι ὁ Κύριος>.
8 Αὐτὰ λέγει ὁ Κύριος καὶ πρὸς τοὺς Μωαβίτας· <ἐπειδὴ σεῖς μὲ μοχθηρὰν χαρὰν εἴπατε, ὅτι ἰδοὺ ὁ ἰσραηλιτικὸς καὶ ὁ ἰουδαϊκὸς λαὸς εἶναι ὡσὰν τὰ εἰδωλολατρικὰ καὶ ἀσεβῆ ἔθνη!
9 Διὰ τοῦτο ἰδοὺ ἐγὼ παραλύω τὴν δύναμιν τῶν Μωαβιτῶν ἀπὸ τὰς ἀκραίας ὀχυρὰς πόλεις καὶ ἐντεῦθεν, τὴν ἐκλεκτὴν περιοχὴν μέχρι καὶ εἰς τὴν θέσιν Μπέθ - Ἀσιμούθ, ἐπάνω ἀπὸ τὴν πηγὴν τῆς πόλεως, πλησίον τῆς Νεκρᾶς Θαλάσσης.
10 Εἰς τοὺς λαοὺς Κεδὲμ παρέδωσα τοὺς Ἀμμωνίτας, διὰ νὰ τοὺς κληρονομήσουν, ὥστε νὰ μὴ ὑπάρχῃ καμμία ἀνάμνησις πλέον τῶν Ἀμμωνιτῶν.
11 Θὰ τιμωρήσω καὶ τοὺς Μωαβίτας καὶ ἔτσι θὰ μάθουν ὅλοι, ὅτι ἐγὼ εἶμαι ὁ Κύριος>.
-12 Αὐτὰ λέγει ὁ Κύριος· <ἐπειδὴ οἱ κάτοικοι τῆς Ἰδουμαίας εὑρῆκαν εὐκαιρίαν καὶ ἐξεδικήθησαν σκληρὰν ἐκδίκησιν ἐναντίον τῶν Ἰουδαίων, ἐμνησικάκησαν διὰ τὸ παρελθὸν καὶ τοὺς ἐξεδικήθησαν τώρα,
13 διὰ τοῦτο αὐτὰ λέγει ὁ Κύριος· θὰ ἀπλώσω τιμωρὸν τὴν χεῖρά μου καὶ ἐναντίον τῆς Ἰδουμαίας καὶ θὰ ἐξολοθρεύσω ἀπὸ αὐτὴν ἀνθρώπους καὶ ζῶα· θὰ τὴν μεταβάλω εἰς ἔρημον. Ἐν στόματι δὲ μαχαίρας θὰ πέσουν, ὅσοι θὰ διαφύγουν ἀπὸ τὴν Θαιμὰν ζητοῦντες σωτηρίαν.
14 Διὰ τοῦ ἰσραηλιτικοῦ λαοῦ μου θὰ τιμωρήσω ἐγὼ τοὺς Ἰδουμαίους. Οἱ Ἰσραηλῖται θὰ ἐπιφέρουν τιμωρίας ἐναντίον τῆς Ἰδουμαίας, ἀνάλογα μὲ τὴν ὀργὴν καὶ τὸν θυμόν μου. Καὶ θὰ μάθουν τότε οἱ Ἰδουμαῖοι τὴν τιμωρίαν, τὴν ὁποίαν ἐγὼ τοὺς ἀπέστειλα>, λέγει ὁ Κύριος.
-15 Διὰ τοῦτο αὐτὰ λέγει ὁ Κύριος· <ἐπειδὴ οἱ Φιλισταῖοι, ποθοῦντες ἐκδίκησιν, ξηγέρθησαν κατὰ τῶν Ἰσραηλιτῶν καὶ τοὺς ἐξεδικήθησαν δοκιμάζοντες μὲ ὅλην των τὴν ψυχὴν μοχθηρὰν χαρὰν καὶ ἐπιθυμοῦντες νὰ ἐξολοθρευθοῦν οἱ Ἰουδαῖοι μέχρις ἑνός,
16 διὰ τοῦτο αὐτὰ λέγει ὁ Κύριος: Ἰδού, ἐγὼ ἐκτείνω τὴν τιμωρὸν χεῖρα μου ἐναντίον τῶν Φιλισταίων καὶ θὰ ἐξολοθρεύσω τοὺς Κρῆτας καὶ θὰ καταστρέψω ὅλους τοὺς κατοίκους, ποὺ ἔχουν ἀπομείνει εἰς τὴν παραλίαν.
17 Θὰ ἀποστείλω μεγάλας καὶ σκληρὰς τιμωρίας ἐναντίον των. Καὶ ἔτσι, ὅταν θὰ ἐπιφέρω τὴν τιμωρίαν αὐτὴν ἐναντίον των, θὰ μάθουν καλά, ὅτι ἐγὼ εἶμαι ὁ Κύριος>.

Ἑρμηνεία Παναγιώτη Τρεμπέλα

μίλησε δὲ ὁ Κύριος πρὸς ἐμὲ καὶ εἶπε:
2 Στρέψε καὶ στήριξε, ἄνθρωπε, ἀπειλητικὸν τὸ πρόσωπόν σου πρὸς τοὺς Ἀμμωνίτας καὶ προφήτευσε ἐναντίον των.
3 Θὰ εἰπῇς δὲ τὰ ἑξῆς διὰ τοὺς Ἀμμωνίτας: Ἀκούσατε λόγον Κυρίου· αὐτὰ λέγει Ἐκεῖνος ποὺ εἶναι ὁ Κύριος τῶν πάντων: Ἐπειδὴ ἐχάρητε πολὺ δι' ὅσα συνέβησαν εἰς τοὺς ἁγίους τόπους τῆς λατρείας μου, διὰ τὴν βεβήλωσιν δηλαδὴ τῶν ἁγίων τόπων μου καὶ δι’ ὅσα ἔπαθεν ἡ χώρα τοῦ Ἰσραήλ, ποὺ κατεστράφη ἐντελῶς, καθὼς καὶ διὰ τὴν συμφορὰν τῶν Ἰουδαίων, οἱ ὁποῖοι ἐσύρθησαν εἰς τὴν αἰχμαλωσίαν, θά τιμωρηθῆτε δι’ αὐτὴν τὴν χαιρεκακίαν σας.
4 Ἰδοὺ λοιπὸν θὰ σᾶς παραδώσω Ἐγὼ εἰς τοὺς Κεδεμίτας, οἱ ὁποῖοι θὰ σᾶς κυριεύσουν καὶ θὰ κληρονομήσουν τὴν γῆν καὶ τὰ ἀγαθά σας. Θὰ ἐγκατασταθοῦν εἰς τὴν χώραν σας μὲ ὅλα ὅσα διαθέτουν, ζῶα δηλαδὴ καὶ λοιπὰ κινητὰ περιουσιακὰ στοιχεῖα των. Θὰ στήσουν ὡς κύριοι τὰς σκηνάς των εἰς τὴν γῆν σας καὶ θὰ ἀπολαύσουν αὐτοὶ τὰ προϊόντα σας· αὐτοὶ ἐπίσης θὰ πιοῦν καὶ θὰ ξεδιψάσουν μὲ τὰ ἐκλεκτὰ καὶ ἄφθονα ἀγαθά, ποὺ παράγει ὡσὰν πηγὴ ἡ χώρα σας.
5 Θὰ κάμω τὴν λαμπρὰν πρωτεύουσαν τῆς χώρας τῶν Ἀμμωνιτῶν, τὴν Ραββάθ, ἀλλὰ καὶ τὰς ἄλλας πόλεις τῆς τόπους βοσκῆς καμήλων· σᾶς δέ, τοὺς Ἀμμωνίτας, θὰ σᾶς κάμω βοσκοὺς προβάτων. Θὰ γνωρίσετε καλὰ τότε ὅτι Ἐγώ, ὁ Θεὸς τοῦ Ἰσραήλ, εἶμαι ὁ Κύριος πάντων τῶν ἐθνῶν.
6 Διότι αὐτὰ λέγει ὁ Κύριος: Ἐπειδὴ ἐχειροκρότησες, λαὲ τῶν Ἀμμωνιτῶν, καὶ ἐκτύπησες τὸ ἔδαφος μὲ τὸ πόδι σου καὶ ἔδειξες ἔτσι τὴν ἀγρίαν χαρὰν τῆς ψυχῆς σου διὰ τὴν καταστροφὴν τῆς χώρας τοῦ Ἰσραήλ,
7 δι’ αὐτὸ θὰ ἁπλώσω ἐπάνω σου τὸ χέρι μου διὰ νὰ σὲ τιμωρήσω. Θὰ σὲ παραδώσω εἰς τὰ γειτονικὰ ἔθνη, ποὺ εἶναι μάλιστα ἀδύνατα, διὰ νὰ ἀρπάξουν τὰ ἀγαθά σου. Θὰ σὲ ἐξολοθρεύσω μέσα ἀπὸ τοὺς λαοὺς καὶ θὰ σὲ ἐξαφανίσω ἐντελῶς ἀπὸ τὸν χάρτην τῶν διαφόρων χωρῶν. Ἔτσι θὰ μάθῃς καλὰ ὅτι Ἐγώ, ὁ Θεὸς τοῦ Ἰσραήλ, ἐξουσιάζω τὰ πάντα.
8 Αὐτὰ λέγει ὁ Κύριος: Ἐπειδὴ οἱ Μωαβῖται μετὰ τὴν καταστροφὴν τοῦ Ἰσραὴλ εἶπαν ὅτι καὶ οἱ Ἰσραηλῖται καὶ οἱ Ἰουδαῖοι εἶναι ὅπως ὅλοι οἱ ἄλλοι λαοὶ καὶ ἐννοοῦσαν μὲ τοῦτο ὅτι καὶ ὁ Θεός των εἶναι ὅμοιος μὲ τοὺς θεοὺς τῶν ἄλλων λαῶν, θὰ τιμωρηθοῦν δι’ αὐτὴν τὴν ὑποτιμητικὴν κρίσιν των.
9 Ἰδοὺ λοιπὸν Ἐγώ, ὁ Θεὸς τοῦ Ἰσραήλ, παραλύω ἐντὸς ὀλίγου τὴν δύναμιν τῶν Μωαβιτῶν. Θὰ ἀρχίσω ἀπὸ τὰς πόλεις ποὺ εὐρίσκονται εἰς τὰ ἄκρα τῆς χώρας των, εἰς τὰ σύνορα, καὶ θὰ προχωρήσω εἰς τὴν ἐκλεκτὴν γῆν των, τὴν περιοχὴν Ἀσιμούθ, ἐκεῖ ἐπάνω ἀπὸ ὅπου ὑδρεύονται οἱ πόλεις των ποὺ εὑρίσκονται πλησίον τῆς Νεκρᾶς θαλάσσης.
10 Θὰ κάμω κάτι ἀνάλογον πρὸς αὐτὸ ποὺ ἔκαμα διὰ τοὺς Ἀμμωνίτας, τοὺς ὁποίους παρέδωσα εἰς τοὺς Κεδεμίτας, οἱ ὁποῖοι ἐκληρονόμησαν τὴν χώραν των, καὶ δὲν θὰ ἐνθυμῆται πλέον κανεὶς τοὺς Ἀμμωνίτας.
11 Θὰ ἐκδικηθῶ δηλαδὴ καὶ τοὺς Μωαβίτας διὰ τὴν ἐχθρικὴν καὶ ὑβριστικὴν συμπεριφοράν των κατὰ τὴν συμφορὰν τοῦ λαοῦ μου· καὶ θὰ μάθουν τότε καλὰ ὅτι Ἐγώ, ὁ Θεὸς τοῦ Ἰσραήλ, εἶμαι ὁ Κύριος ὅλων τῶν λαῶν.
12 Αὐτὰ λέγει ὁ Κύριος: Δι’ ὅλα ὅσα ἔκαμαν οἱ κάτοικοι τῆς Ἰδουμαίας διὰ νὰ ἐκδικηθοῦν μὲ μανίαν τοὺς Ἰουδαίους, δι’ ὅλα ἐκεῖνα μὲ τὰ ὁποῖα ἔδειξαν τὴν μνησικακίαν των ἐναντίον των καὶ τοὺς ἐξεδικήθησαν, θὰ τιμωρηθοῦν.
13 Αὐτὰ λοιπὸν λέγει ὁ Κύριος τῶν πάντων: Θὰ ἀπλώσω τὸ χέρι μου ἐπάνω εἰς τὴν Ἰδουμαίαν καὶ θὰ ἐξολοθρεύσω κάθε ἄνθρωπόν της καὶ κάθε ζῶον της. Θὰ τὴν ἐρημώσω ἔτσι ἐντελῶς. Ἡ τιμωρία θὰ ἀρχίσῃ ἀπὸ τὴν περιοχὴν τῆς Θαιμάν, ποὺ εὑρίσκεται εἰς τὰ νότια τῆς Ἰδουμαίας, ἀπὸ ὅπου θὰ καταδιωχθοῦν οἱ Ἰδουμαῖοι καὶ θὰ φονευθοῦν μὲ ρομφαίαν.
14 Θὰ ἐκδικηθῶ λοιπὸν τὴν Ἰδουμαίαν μὲ τὰ χέρια τοῦ λαοῦ μου, τοῦ λαοῦ τῶν Ἰσραηλιτῶν. Θὰ κάμουν δὲ οἱ Ἰσραηλῖται εἰς τὴν Ἰδουμαίαν ὅ,τι τοὺς παρακινήσῃ ἡ δίκαια ὀργή μου καὶ ὁ θυμός μου. Καὶ θὰ ἐννοήσουν τότε οἱ Ἰδουμαῖοι τί σημαίνει ἡ ἐκδίκησίς μου, τὴν ὁποίαν ἐνεργῷ Ἐγὼ μὲ τὸν λαόν μου, λέγει ὁ Κύριος τῶν πάντων.
15 Αὐτὰ λοιπὸν λέγει ὁ Κύριος τῶν πάντων: Δι' ὅσα ἔκαμαν οἱ ἀλλόφυλοι Φιλισταῖοι ἐναντίον τῶν Ἰσραηλιτῶν διὰ νὰ τοὺς ἐκδικηθοῦν, ὅταν ἐσηκώθηκαν καὶ ὥρμησαν νὰ τοὺς ἐκδικηθοῦν μὲ ἀγρίαν χαρὰν τῆς ψυχῆς των κατὰ τὴν συμφορὰν ποὺ τοὺς εὑρῆκε, καὶ ἐπεδίωξαν νὰ τοὺς ἐξοντώσουν ἕως ἐνός, θὰ τιμωρηθοῦν.
16 Δι’ αὐτὴν λοιπὸν τὴν χαιρέκακον καὶ σκληρὰν διαγωγήν των αὐτὰ λέγει ὁ Κύριος τῶν πάντων: Ἰδοὺ Ἐγὼ ἀπλώνω ἤδη τὸ χέρι μου ἐναντίον τῶν Φιλισταίων καὶ θὰ ἐξολοθρεύσω αὐτοὺς τοὺς μετανάστας ἐκ Κρήτης, καὶ θὰ ἐξοντώσω τοὺς ὑπολοίπους, ποὺ κατοικοῦν εἰς τὴν παραλίαν τῆς Μεσογείου θαλάσσης.
17 Θὰ τοὺς τιμωρήσω μάλιστα μὲ μεγάλας τιμωρίας· καὶ τότε ποὺ θὰ τοὺς ἐκδικηθῶ δικαίως δι’ ὅσα ἔκαμαν θὰ μάθουν καλά, ἐπάνω εἰς τὰ πράγματα, ὅτι Ἐγώ, ὁ Θεὸς τοῦ Ἰσραήλ, εἶμαι ὁ Κύριος τῶν πάντων.

Πρωτότυπο Κείμενο	Ἑρμηνεία Ἰωάννου Κολιτσάρα	Ἑρμηνεία Παναγιώτη Τρεμπέλα
αὶ ἐγένετο λόγος Κυρίου πρός με λέγων·	Κυρίου ὡμίλησε πρός ἐμὲ καὶ εἶπε·	μίλησε δὲ ὁ Κύριος πρὸς ἐμὲ καὶ εἶπε:
2 υἱὲ ἀνθρώπου, στήρισον τὸ πρόσωπόν σου ἐπὶ τοὺς υἱοὺς Ἀμμὼν καὶ προφήτευσον ἐπ' αὐτοὺς	2 <υἱὲ ἀνθρώπου, γύρισε τὸ πρόσωπόν σου πρὸς τοὺς Ἀμμωνίτας, στήριξε εἰς αὐτοὺς ἀπειλητικὸν τὸ βλέμμα σου καὶ προφήτευσον ἐναντίον των.	2 Στρέψε καὶ στήριξε, ἄνθρωπε, ἀπειλητικὸν τὸ πρόσωπόν σου πρὸς τοὺς Ἀμμωνίτας καὶ προφήτευσε ἐναντίον των.
3 καὶ ἐρεῖς τοῖς υἱοῖς Ἀμμών· ἀκούσατε λόγον Κυρίου· τάδε λέγει Κύριος· ἀνθ' ὧν ἐπεχάρητε ἐπὶ τὰ ἅγιά μου, ὅτι ἐβεβηλώθη, καὶ ἐπὶ τὴν γῆν τοῦ Ἰσραήλ, ὅτι ἠφανίσθη, καὶ ἐπὶ τὸν οἶκον τοῦ Ἰούδα, ὅτι ἐπορεύθησαν ἐν αἰχμαλωσίᾳ,	3 Καὶ εἰπὲ εἰς τοὺς Ἀμμωνίτας· ἀκούσατε λόγον Κυρίου. Αὐτὰ λέγει Κύριος· Ἐπειδὴ σεῖς ξεδηλώσατε μοχθηρὰν χαράν ποὺ ἐβεβηλώθησαν τὰ ἅγιά μου, ὁ ναὸς καὶ τὸ θυσιαστήριον εἰς τὴν Ἱερουσαλήμ, ἐπειδὴ ἐχαιρεκακήσατε διὰ τὴν χώραν τοῦ ἰσραηλιτικοῦ λαοῦ, ποὺ παρεδόθη εἰς ὄλεθρον καὶ καταστροφὴν καὶ ὁ ἰσραηλιτικὸς λαὸς ὠδηγήθη εἰς αἰχμαλωσίαν,	3 Θὰ εἰπῇς δὲ τὰ ἑξῆς διὰ τοὺς Ἀμμωνίτας: Ἀκούσατε λόγον Κυρίου· αὐτὰ λέγει Ἐκεῖνος ποὺ εἶναι ὁ Κύριος τῶν πάντων: Ἐπειδὴ ἐχάρητε πολὺ δι' ὅσα συνέβησαν εἰς τοὺς ἁγίους τόπους τῆς λατρείας μου, διὰ τὴν βεβήλωσιν δηλαδὴ τῶν ἁγίων τόπων μου καὶ δι’ ὅσα ἔπαθεν ἡ χώρα τοῦ Ἰσραήλ, ποὺ κατεστράφη ἐντελῶς, καθὼς καὶ διὰ τὴν συμφορὰν τῶν Ἰουδαίων, οἱ ὁποῖοι ἐσύρθησαν εἰς τὴν αἰχμαλωσίαν, θά τιμωρηθῆτε δι’ αὐτὴν τὴν χαιρεκακίαν σας.
4 διὰ τοῦτο ἰδοὺ ἐγὼ παραδίδωμι ὑμᾶς τοῖς υἱοῖς Κεδὲμ εἰς κληρονομίαν, καὶ κατασκηνώσουσιν ἐν τῇ ἀπαρτίᾳ αὐτῶν ἐν σοὶ καὶ δώσουσιν ἐν σοὶ τὰ σκηνώματα αὐτῶν· αὐτοὶ φάγονται τοὺς καρπούς σου, καὶ αὐτοὶ πίονται τὴν πιότητά σου.	4 διὰ τοῦτο ἐγὼ θὰ σᾶς παραδώσω εἰς τοὺς λαοὺς Κεδέμ, διὰ νὰ κληρονομήσουν ἐκεῖνοι σᾶς καὶ τὴν χώραν σας. Θὰ ἐλθουν ὅλοι αὐτοί μὲ τὰς γυναῖκας καὶ τὰ παιδιά των, διὰ νὰ κατοικήσουν εἰς τὴν περιοχὴν σας καὶ νὰ διαμοιρασθοῦν μεταξὺ των τὰς κατοικίας σας. Αὐτοὶ θὰ φάγουν τοὺς καρποὺς σας καὶ αὐτοὶ θὰ ἀπολαύσουν τὴν πλουσίαν παραγωγὴν τῆς χώρας σας.	4 Ἰδοὺ λοιπὸν θὰ σᾶς παραδώσω Ἐγὼ εἰς τοὺς Κεδεμίτας, οἱ ὁποῖοι θὰ σᾶς κυριεύσουν καὶ θὰ κληρονομήσουν τὴν γῆν καὶ τὰ ἀγαθά σας. Θὰ ἐγκατασταθοῦν εἰς τὴν χώραν σας μὲ ὅλα ὅσα διαθέτουν, ζῶα δηλαδὴ καὶ λοιπὰ κινητὰ περιουσιακὰ στοιχεῖα των. Θὰ στήσουν ὡς κύριοι τὰς σκηνάς των εἰς τὴν γῆν σας καὶ θὰ ἀπολαύσουν αὐτοὶ τὰ προϊόντα σας· αὐτοὶ ἐπίσης θὰ πιοῦν καὶ θὰ ξεδιψάσουν μὲ τὰ ἐκλεκτὰ καὶ ἄφθονα ἀγαθά, ποὺ παράγει ὡσὰν πηγὴ ἡ χώρα σας.
5 Καὶ δώσω τὴν πόλιν τοῦ Ἀμμὼν εἰς νομὰς καμήλων κοὶ τοὺς υἱοὺς Ἀμμὼν εἰς νομὴν προβάτων· καὶ ἐπιγνώσεσθε διότι ἐγὼ Κύριος.	5 Θὰ παραχωρήσω καὶ θὰ καταστήσω τὴν πρωτεύουσαν τῶν Ἀμωνιτῶν βοσκὴν καμήλων, τὰ δὲ παιδιὰ τῶν Ἀμμωνιτῶν βοσκοὺς προβάτων. Ἔτσι θὰ μάθετε, ὅτι ἐγὼ εἷμαι ὁ Κύριος.	5 Θὰ κάμω τὴν λαμπρὰν πρωτεύουσαν τῆς χώρας τῶν Ἀμμωνιτῶν, τὴν Ραββάθ, ἀλλὰ καὶ τὰς ἄλλας πόλεις τῆς τόπους βοσκῆς καμήλων· σᾶς δέ, τοὺς Ἀμμωνίτας, θὰ σᾶς κάμω βοσκοὺς προβάτων. Θὰ γνωρίσετε καλὰ τότε ὅτι Ἐγώ, ὁ Θεὸς τοῦ Ἰσραήλ, εἶμαι ὁ Κύριος πάντων τῶν ἐθνῶν.
6 Διότι τάδε λέγει Κύριος· ἀνθ' ὧν ἐκρότησας τὴν χεῖρά σου καὶ ἐψόφησας τῷ ποδί σου καὶ ἐπέχαρας ἐκ ψυχῆς σου ἐπὶ τὴν γῆν τοῦ Ἰσραήλ,	6 Διότι αὐτὰ λέγει ὁ Κύριος· ᾿Επειδὴ σεῖς οἱ Ἀμμωνῖται ἐχειροκροτήσατε καὶ ἐκτυπήσατε θορυβωδῶς τὰ πόδια σας καὶ ἐδοκιμάσατε μὲ ὅλην σας τὴν ψυχὴν μοχθηρὰν χαρὰν διὰ τὴν συμφορὰν τῆς χώρας τοῦ Ἰσραήλ,	6 Διότι αὐτὰ λέγει ὁ Κύριος: Ἐπειδὴ ἐχειροκρότησες, λαὲ τῶν Ἀμμωνιτῶν, καὶ ἐκτύπησες τὸ ἔδαφος μὲ τὸ πόδι σου καὶ ἔδειξες ἔτσι τὴν ἀγρίαν χαρὰν τῆς ψυχῆς σου διὰ τὴν καταστροφὴν τῆς χώρας τοῦ Ἰσραήλ,
7 διὰ τοῦτο ἐκτενῶ τὴν χεῖρά μου ἐπὶ σὲ καὶ δώσω σε εἰς διαρπαγὴν ἐν τοῖς ἔθνεσι καὶ ἐξολοθρεύσω σε ἐκ τῶν λαῶν καὶ ἀπολῶ σε ἐκ τῶν χωρῶν ἀπωλείᾳ· καὶ ἐπιγνώσῃ διότι ἐγὼ Κύριος.	7 διὰ τοῦτο ἐγὼ θὰ ἀπλώσω τὴν τιμωρὸν καὶ δικαίαν χεῖρα μου ἐναντίον σας καὶ θὰ σᾶς παραδώσω εἰς διαρπαγὴν ἐκ μέρους ἄλλων ἐθνῶν, καὶ θὰ σᾶς ἐξολοθρεύσω ἀνάμεσα ἀπὸ τοὺς λαοὺς καὶ θὰ σᾶς ἐξαφανίσω τελείως ἀπὸ τὰς χώρας σας καὶ θὰ μάθετε καλά, ὅτι ἐγὼ εἷμαι ὁ Κύριος>.	7 δι’ αὐτὸ θὰ ἁπλώσω ἐπάνω σου τὸ χέρι μου διὰ νὰ σὲ τιμωρήσω. Θὰ σὲ παραδώσω εἰς τὰ γειτονικὰ ἔθνη, ποὺ εἶναι μάλιστα ἀδύνατα, διὰ νὰ ἀρπάξουν τὰ ἀγαθά σου. Θὰ σὲ ἐξολοθρεύσω μέσα ἀπὸ τοὺς λαοὺς καὶ θὰ σὲ ἐξαφανίσω ἐντελῶς ἀπὸ τὸν χάρτην τῶν διαφόρων χωρῶν. Ἔτσι θὰ μάθῃς καλὰ ὅτι Ἐγώ, ὁ Θεὸς τοῦ Ἰσραήλ, ἐξουσιάζω τὰ πάντα.
-8 Τάδε λέγει Κύριος· ἀνθ' ὧν εἶπε Μωάβ· ἰδοὺ ὃν τρόπον πάντα τὰ ἔθνη οἶκος Ἰσραὴλ καὶ Ἰούδα,	8 Αὐτὰ λέγει ὁ Κύριος καὶ πρὸς τοὺς Μωαβίτας· <ἐπειδὴ σεῖς μὲ μοχθηρὰν χαρὰν εἴπατε, ὅτι ἰδοὺ ὁ ἰσραηλιτικὸς καὶ ὁ ἰουδαϊκὸς λαὸς εἶναι ὡσὰν τὰ εἰδωλολατρικὰ καὶ ἀσεβῆ ἔθνη!	8 Αὐτὰ λέγει ὁ Κύριος: Ἐπειδὴ οἱ Μωαβῖται μετὰ τὴν καταστροφὴν τοῦ Ἰσραὴλ εἶπαν ὅτι καὶ οἱ Ἰσραηλῖται καὶ οἱ Ἰουδαῖοι εἶναι ὅπως ὅλοι οἱ ἄλλοι λαοὶ καὶ ἐννοοῦσαν μὲ τοῦτο ὅτι καὶ ὁ Θεός των εἶναι ὅμοιος μὲ τοὺς θεοὺς τῶν ἄλλων λαῶν, θὰ τιμωρηθοῦν δι’ αὐτὴν τὴν ὑποτιμητικὴν κρίσιν των.
9 διὰ τοῦτο ἰδοὺ ἐγὼ παραλύω τὸν ὦμον Μωὰβ ἀπὸ πόλεων ἀκρωτηρίων αὐτοῦ, ἐκλεκτὴν γῆν, οἶκον Ἀσιμοὺθ ἐπάνω πηγῆς πόλεως παραθαλασσίας.	9 Διὰ τοῦτο ἰδοὺ ἐγὼ παραλύω τὴν δύναμιν τῶν Μωαβιτῶν ἀπὸ τὰς ἀκραίας ὀχυρὰς πόλεις καὶ ἐντεῦθεν, τὴν ἐκλεκτὴν περιοχὴν μέχρι καὶ εἰς τὴν θέσιν Μπέθ - Ἀσιμούθ, ἐπάνω ἀπὸ τὴν πηγὴν τῆς πόλεως, πλησίον τῆς Νεκρᾶς Θαλάσσης.	9 Ἰδοὺ λοιπὸν Ἐγώ, ὁ Θεὸς τοῦ Ἰσραήλ, παραλύω ἐντὸς ὀλίγου τὴν δύναμιν τῶν Μωαβιτῶν. Θὰ ἀρχίσω ἀπὸ τὰς πόλεις ποὺ εὐρίσκονται εἰς τὰ ἄκρα τῆς χώρας των, εἰς τὰ σύνορα, καὶ θὰ προχωρήσω εἰς τὴν ἐκλεκτὴν γῆν των, τὴν περιοχὴν Ἀσιμούθ, ἐκεῖ ἐπάνω ἀπὸ ὅπου ὑδρεύονται οἱ πόλεις των ποὺ εὑρίσκονται πλησίον τῆς Νεκρᾶς θαλάσσης.
10 Τοῖς υἱοῖς Κεδὲμ ἐπὶ τοὺς υἱοὺς Ἀμμὼν δέδωκα αὐτοὺς εἰς κληρονομίαν, ὅπως μὴ μνεία γένητα τῶν υἱῶν Ἀμμών·	10 Εἰς τοὺς λαοὺς Κεδὲμ παρέδωσα τοὺς Ἀμμωνίτας, διὰ νὰ τοὺς κληρονομήσουν, ὥστε νὰ μὴ ὑπάρχῃ καμμία ἀνάμνησις πλέον τῶν Ἀμμωνιτῶν.	10 Θὰ κάμω κάτι ἀνάλογον πρὸς αὐτὸ ποὺ ἔκαμα διὰ τοὺς Ἀμμωνίτας, τοὺς ὁποίους παρέδωσα εἰς τοὺς Κεδεμίτας, οἱ ὁποῖοι ἐκληρονόμησαν τὴν χώραν των, καὶ δὲν θὰ ἐνθυμῆται πλέον κανεὶς τοὺς Ἀμμωνίτας.
11 καὶ εἰς Μωὰβ ποιήσω ἐκδίκησιν, καὶ ἐπιγνώσονται διότι ἐγὼ Κύριος.	11 Θὰ τιμωρήσω καὶ τοὺς Μωαβίτας καὶ ἔτσι θὰ μάθουν ὅλοι, ὅτι ἐγὼ εἶμαι ὁ Κύριος>.	11 Θὰ ἐκδικηθῶ δηλαδὴ καὶ τοὺς Μωαβίτας διὰ τὴν ἐχθρικὴν καὶ ὑβριστικὴν συμπεριφοράν των κατὰ τὴν συμφορὰν τοῦ λαοῦ μου· καὶ θὰ μάθουν τότε καλὰ ὅτι Ἐγώ, ὁ Θεὸς τοῦ Ἰσραήλ, εἶμαι ὁ Κύριος ὅλων τῶν λαῶν.
-12 Τάδε λέγει Κύριος· ἀνθ' ὧν ἐποίησεν ἡ Ἰδουμαία ἐν τῷ ἐκδικῆσαι αὐτοὺς ἐκδίκησιν εἰς τὸν οἶκον Ἰούδα καὶ ἐμνησικάκησαν καὶ ἐξεδίκησαν δίκην,	-12 Αὐτὰ λέγει ὁ Κύριος· <ἐπειδὴ οἱ κάτοικοι τῆς Ἰδουμαίας εὑρῆκαν εὐκαιρίαν καὶ ἐξεδικήθησαν σκληρὰν ἐκδίκησιν ἐναντίον τῶν Ἰουδαίων, ἐμνησικάκησαν διὰ τὸ παρελθὸν καὶ τοὺς ἐξεδικήθησαν τώρα,	12 Αὐτὰ λέγει ὁ Κύριος: Δι’ ὅλα ὅσα ἔκαμαν οἱ κάτοικοι τῆς Ἰδουμαίας διὰ νὰ ἐκδικηθοῦν μὲ μανίαν τοὺς Ἰουδαίους, δι’ ὅλα ἐκεῖνα μὲ τὰ ὁποῖα ἔδειξαν τὴν μνησικακίαν των ἐναντίον των καὶ τοὺς ἐξεδικήθησαν, θὰ τιμωρηθοῦν.
13 διὰ τοῦτο τάδε λέγει Κύριος· καὶ ἐκτενῶ τὴν χεῖρά μου ἐπὶ τὴν Ἰδουμαίαν καὶ ἐξολοθρεύσω ἐξ αὐτῆς ἄνθρωπον καὶ κτῆνος καὶ θήσομαι αὐτὴν ἔρημον, καὶ ἐκ Θαιμάν διωκόμενοι ἐν ρομφαίᾳ πεσοῦνται.	13 διὰ τοῦτο αὐτὰ λέγει ὁ Κύριος· θὰ ἀπλώσω τιμωρὸν τὴν χεῖρά μου καὶ ἐναντίον τῆς Ἰδουμαίας καὶ θὰ ἐξολοθρεύσω ἀπὸ αὐτὴν ἀνθρώπους καὶ ζῶα· θὰ τὴν μεταβάλω εἰς ἔρημον. Ἐν στόματι δὲ μαχαίρας θὰ πέσουν, ὅσοι θὰ διαφύγουν ἀπὸ τὴν Θαιμὰν ζητοῦντες σωτηρίαν.	13 Αὐτὰ λοιπὸν λέγει ὁ Κύριος τῶν πάντων: Θὰ ἀπλώσω τὸ χέρι μου ἐπάνω εἰς τὴν Ἰδουμαίαν καὶ θὰ ἐξολοθρεύσω κάθε ἄνθρωπόν της καὶ κάθε ζῶον της. Θὰ τὴν ἐρημώσω ἔτσι ἐντελῶς. Ἡ τιμωρία θὰ ἀρχίσῃ ἀπὸ τὴν περιοχὴν τῆς Θαιμάν, ποὺ εὑρίσκεται εἰς τὰ νότια τῆς Ἰδουμαίας, ἀπὸ ὅπου θὰ καταδιωχθοῦν οἱ Ἰδουμαῖοι καὶ θὰ φονευθοῦν μὲ ρομφαίαν.
14 Καὶ δώσω ἐκδίκησίν μου ἐπὶ τὴν Ἰδουμαίαν ἐν χειρὶ λαοῦ μου Ἰσραήλ, καὶ ποιήσουσιν ἐν τῇ Ἰδουμαίᾳ κατὰ τὴν ὀργήν μου καὶ κατὰ τὸν θυμόν μου· καὶ ἐπιγνώσονται τὴν ἐκδίκησίν μου, λέγει Κύριος.	14 Διὰ τοῦ ἰσραηλιτικοῦ λαοῦ μου θὰ τιμωρήσω ἐγὼ τοὺς Ἰδουμαίους. Οἱ Ἰσραηλῖται θὰ ἐπιφέρουν τιμωρίας ἐναντίον τῆς Ἰδουμαίας, ἀνάλογα μὲ τὴν ὀργὴν καὶ τὸν θυμόν μου. Καὶ θὰ μάθουν τότε οἱ Ἰδουμαῖοι τὴν τιμωρίαν, τὴν ὁποίαν ἐγὼ τοὺς ἀπέστειλα>, λέγει ὁ Κύριος.	14 Θὰ ἐκδικηθῶ λοιπὸν τὴν Ἰδουμαίαν μὲ τὰ χέρια τοῦ λαοῦ μου, τοῦ λαοῦ τῶν Ἰσραηλιτῶν. Θὰ κάμουν δὲ οἱ Ἰσραηλῖται εἰς τὴν Ἰδουμαίαν ὅ,τι τοὺς παρακινήσῃ ἡ δίκαια ὀργή μου καὶ ὁ θυμός μου. Καὶ θὰ ἐννοήσουν τότε οἱ Ἰδουμαῖοι τί σημαίνει ἡ ἐκδίκησίς μου, τὴν ὁποίαν ἐνεργῷ Ἐγὼ μὲ τὸν λαόν μου, λέγει ὁ Κύριος τῶν πάντων.
-15 Διὰ τοῦτο τάδε λέγει Κύριος· ἀνθ' ὧν ἐποίησαν οἱ ἀλλόφυλοι ἐν ἐκδίκησιν καὶ ἐξανέστησαν ἐκδίκησιν ἐπιχαίροντες ἐκ ψυχῆς τοῦ ἐξαλεῖψαι ἕως ἑνός,	-15 Διὰ τοῦτο αὐτὰ λέγει ὁ Κύριος· <ἐπειδὴ οἱ Φιλισταῖοι, ποθοῦντες ἐκδίκησιν, ξηγέρθησαν κατὰ τῶν Ἰσραηλιτῶν καὶ τοὺς ἐξεδικήθησαν δοκιμάζοντες μὲ ὅλην των τὴν ψυχὴν μοχθηρὰν χαρὰν καὶ ἐπιθυμοῦντες νὰ ἐξολοθρευθοῦν οἱ Ἰουδαῖοι μέχρις ἑνός,	15 Αὐτὰ λοιπὸν λέγει ὁ Κύριος τῶν πάντων: Δι' ὅσα ἔκαμαν οἱ ἀλλόφυλοι Φιλισταῖοι ἐναντίον τῶν Ἰσραηλιτῶν διὰ νὰ τοὺς ἐκδικηθοῦν, ὅταν ἐσηκώθηκαν καὶ ὥρμησαν νὰ τοὺς ἐκδικηθοῦν μὲ ἀγρίαν χαρὰν τῆς ψυχῆς των κατὰ τὴν συμφορὰν ποὺ τοὺς εὑρῆκε, καὶ ἐπεδίωξαν νὰ τοὺς ἐξοντώσουν ἕως ἐνός, θὰ τιμωρηθοῦν.
16 διὰ τοῦτο τάδε λέγει Κύριος· ἰδοὺ ἐγὼ ἐκτείνω τὴν χεῖρά μου ἐπὶ τοὺς ἀλλοφύλους καὶ ἐξολοθρεύσω Κρῆτας καὶ ἀπολῶ τοὺς καταλοίπους τοὺς κατοικοῦντας τὴν παραλίαν·	16 διὰ τοῦτο αὐτὰ λέγει ὁ Κύριος: Ἰδού, ἐγὼ ἐκτείνω τὴν τιμωρὸν χεῖρα μου ἐναντίον τῶν Φιλισταίων καὶ θὰ ἐξολοθρεύσω τοὺς Κρῆτας καὶ θὰ καταστρέψω ὅλους τοὺς κατοίκους, ποὺ ἔχουν ἀπομείνει εἰς τὴν παραλίαν.	16 Δι’ αὐτὴν λοιπὸν τὴν χαιρέκακον καὶ σκληρὰν διαγωγήν των αὐτὰ λέγει ὁ Κύριος τῶν πάντων: Ἰδοὺ Ἐγὼ ἀπλώνω ἤδη τὸ χέρι μου ἐναντίον τῶν Φιλισταίων καὶ θὰ ἐξολοθρεύσω αὐτοὺς τοὺς μετανάστας ἐκ Κρήτης, καὶ θὰ ἐξοντώσω τοὺς ὑπολοίπους, ποὺ κατοικοῦν εἰς τὴν παραλίαν τῆς Μεσογείου θαλάσσης.
17 καὶ ποιήσω ἐν αὐτοῖς ἐκδικήσεις μεγάλας, καὶ ἐπιγνώσονται διότι ἐγὼ Κύριος ἐν τῷ δοῦναι τὴν ἐκδίκησίν μου ἐπ' αὐτούς.	17 Θὰ ἀποστείλω μεγάλας καὶ σκληρὰς τιμωρίας ἐναντίον των. Καὶ ἔτσι, ὅταν θὰ ἐπιφέρω τὴν τιμωρίαν αὐτὴν ἐναντίον των, θὰ μάθουν καλά, ὅτι ἐγὼ εἶμαι ὁ Κύριος>.	17 Θὰ τοὺς τιμωρήσω μάλιστα μὲ μεγάλας τιμωρίας· καὶ τότε ποὺ θὰ τοὺς ἐκδικηθῶ δικαίως δι’ ὅσα ἔκαμαν θὰ μάθουν καλά, ἐπάνω εἰς τὰ πράγματα, ὅτι Ἐγώ, ὁ Θεὸς τοῦ Ἰσραήλ, εἶμαι ὁ Κύριος τῶν πάντων.