Σχόλιον Τοῦ Ἰησοῦ Τοῦ Ναυῆ
ὸ ἕκτον αὐτὸ βιβλίον τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης ἔλαβε τὸ ὄνομά του ἀπὸ τὸν Ἰησοῦν τοῦ Ναυῆ, ἀπὸ τὸ κύριον δηλαδὴ πρόσωπον, τοῦ ὁποίου ἡ ἠγεσία καὶ τὰ ἔργα ἀναγράφονται εἰς αὐτό.
Ἀποτελεῖ ἀδιάσπαστον συνέχειαν τῆς Πεντατεύχου. Δι' αὐτὸ καὶ μερικοὶ τὸ συνδέουν, πρὸς αὐτήν, ὥστε νὰ ὁμιλοῦν περὶ <Ἐξατεύχου>.
Πράγματι αὐτὸ ἱστορεῖ τὰ ἀμέσως μετὰ τὸν θάνατον τοῦ Μωϋσέως γεγονότα μέχρι καὶ τοῦ θανάτου τοῦ Ἰησοῦ τοῦ Ναυῆ.
Δύναται δὲ νὰ διαιρεθῇ εἰς τρία μέρη, εἰς τὸ πρῶτον ἐκ τῶν ὁποίων, ἐκτίθεται ἡ κατάληψις τῆς Γῆς τῆς Ἐπαγγελίας ὑπὸ τῶν Ἰσραηλιτῶν, αἱ νῖκαι των κατὰ ἐθνῶν καὶ βασιλέων καὶ ἡ ἐξόντωσις πολλῶν εἰδωλολατρικῶν λαῶν.
Εἰς τὸ δεύτερον μέρος, ἐκτίθεται ἡ διανομὴ μεταξὺ τῶν δώδεκα φυλῶν τοῦ Ἰσραὴλ τῆς ἐντεῦθεν καὶ πέραν τοῦ Ἰορδάνου κατακτηθείσης χώρας, ὅπως ἐπίσης καὶ αἱ ὡς ἄσυλα καὶ φυγαδευτήρια καθορισθεῖσαι πόλεις.
Εἰς δὲ τὸ τρίτον, τὸ ὁποῖον ἔχει καὶ θέσιν ἐπιλόγου, ἀναγράφονται αἱ τελευταῖοι ὑποθῆκαι τοῦ Ἰησοῦ τοῦ Ναυῆ, ἡ ἀνανέωσις τῆς Διαθήκης μεταξὺ Θεοῦ καὶ Ἰσραηλιτῶν. Ἐν τέλει δὲ ἰστορεῖται ὁ θάνατος τοῦ Ἰησοῦ τοῦ Ναυῆ καὶ τοῦ ἀρχιερέως Ἐλεάζαρ.
Τὸ βιβλίον, συμφώνως πρὸς τὴν ἀνέκαθεν ἐπικρατήσασαν πεποίθησιν ἐγράφη κατὰ τὸ μέγιστον αὐτοῦ μέρος ἀπὸ τὸν Ἰησοῦν τοῦ Ναυῆ, βοηθούμενον καὶ ὑπὸ γραμματέων. Μερικὰ δὲ γεγονότα, προφανῶς μεταγενέστερα, παρετέθησαν ὑπὸ ἄλλων, ὅπως εἶναι π.χ. τὰ ἀναφερόμενα εἰς τὸν θάνατον τοῦ Ἰησοῦ τοῦ Ναυῆ, ἡ ὑπὸ τοῦ Χάλεβ κατάληψις τῆς πόλεως Δαβίρ, τὸ ἐν κεφ. στ' στίχ. 26 ἀναφερόμενον περὶ Ὀζᾶ γεγονὸς καὶ ἐλάχιστα ἄλλα.
Κύριος δὲ σκοπὸς τοῦ βιβλίου εἶναι νὰ καταδειχθῇ ἡ ἀξιοπιστία τοῦ Θεοῦ διὰ τῆς ἐκπληρώσεως τῶν ὑποσχέσεων του Θεοῦ περὶ τῆς ἐγκαταστάσεως τῶν Ἰσραηλιτῶν εἰς τὴν Γῆν τῆς Ἐπαγγελίας καὶ ἐκ τούτου νὰ ἐνισχυθῇ ἡ πρὸς τὸν Θεὸν πίστις ἐκείνων καὶ τῶν μεταγενεστέρων.