Σχόλιον Τῶυ Κριτῶυ
ΒΔΟΜΟΝ εἰς τὴν σειρὰν τῶν βιβλίων τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης εἶναι τὸ βιβλίον τῶν Κριτῶν <ἑβραϊστὶ Σοφετίμ.
Τὸ ὄνομά του ἔλαβεν ἐκ τῶν κυρίως ἐν αὐτῷ δρώντων θεοπέμπτων προσώπων, οἱ ὁποῖοι ἐλέγοντο Κ ρ ι τ α ί.
Αὐτοὶ εἶχον διοικητικήν, δικαστικὴν καὶ στρατιωτικὴν ἐξουσίαν. Δὲν ἐξελέγοντο ὑπὸ τοῦ λαοῦ, δὲν κατέλειπον εἰς τοὺς ἀπογόνους των κληρονομικὰ ἐπὶ τῆς ἐξουσίας δικαιώματα, δὲν εἶχον αὐλὴν καὶ σωματοφύλακας, δὲν εἶχον δηλαδὴ βασιλικὴν ἐξουσίαν.
Τὸ ἀξίωμά των ἦτο προσωπικὸν καὶ ἔκτακτον.
Ἀνεδεικνύοντο κατ' εὐθεῖαν ὑπὸ τοῦ Θεοῦ, μάλιστα δὲ εἰς κρισίμους διὰ τὸν λαὸν τοῦ Ἰσραὴλ περιστάσεις. Τοιαῦται δὲ περιστάσεις ἦσαν ἐκεῖναι, κατὰ τὰς ὁποίας οἱ Ἰσραηλῖται, μὲ τὴν διακρίνουσαν αὐτοὺς ἀλλοπρόσαλλον συμπεριφοράν, ἐγκατέλειπον τὸν Θεὸν καὶ τὸ θεῖον θέλημα καὶ ἐξέκλινον πρὸς τὴν εἰδωλολατρείαν καὶ τὴν παραστρατημένην ζωήν, ὁπότε κατὰ παραχώρησιν Θεοῦ, πρὸς παιδαγωγικήν των τιμωρίαν, ὑπεδουλώνοντο ὑπὸ τῶν εἰδωλολατρικῶν ἐθνῶν.
Ὅταν δὲ ὑπὸ τὴν κατάθλιψιν τῆς τυραννικῆς δουλείας μετενόουν διὰ τὰς ἐκτροπάς των καὶ ἐζήτουν τὸ θεῖον ἔλεος, τότε ἔστελλε πρὸς αὐτοὺς ὁ Θεὸς ὡς ἐλευθερωτᾺς τοὺς Κριτάς.
Οἱ Κριταὶ εἶχον ὡς ἔργον των ὄχι μόνον νὰ κυβερνοῦν καὶ νὰ ὑπερασπίζουν τοὺς Ἰσραηλίτας, ἀλλὰ καὶ νὰ ἐπαναφέρουν αὐτοὺς εἰς τὴν λατρείαν τοῦ ἀληθινοῦ Θεοῦ καὶ τὴν τήρησιν τῶν ἐντολῶν του.
Εἰς τὸ βιβλίον αὐτὸ περιλαμβάνονται κατ' ἐπιλογὴν γεγονότα τῆς ἱστορίας τοῦ Ἰσραηλιτικοῦ λαοῦ ἀπὸ τοῦ Ἰησοῦ τοῦ Ναυῆ καὶ ἐντεῦθεν.
Ἐπὶ πόσον ἐκτείνεται ἡ περίοδος αὐτή, δὲν εἶναι δυνατὸν νὰ ὁρισθῇ ἐπακριβῶς. Κατὰ τὴν μᾶλλον κρατοῦσαν γνώμην ἐκτείνεται εἰς τετρακόσια περίπου ἔτη.
Οὐδὲν δὲ θετικὸν δυνάμεθα νὰ εἴπωμεν καὶ περὶ τοῦ συγγραφέως.
Οἱ Ἑβραῖοι, ὅπως καὶ πολλοὶ ἀπὸ τοὺς Χριστιανοὺς ἐρευνητάς, παραδέχονται ὡς συγγραφέα τοῦ βιβλίου τὸν τελευταῖον ἀπὸ ὅλους τοὺς Κριτάς, τὸν Σαμουήλ.
Τὸ βιβλίον τῶν Κριτῶν εἶναι πολὺ διδακτικὸν διὰ πολλοὺς λόγους, μάλιστα δὲ διὰ τὸ γεγονὸς ὅτι παρουσιάζει ἀνάγλυφον τὴν ἀπομάκρυνσιν ἀπὸ τοῦ Θεοῦ ὡς αἰτίαν κακοδαιμονίας ἀτόμων καὶ λαῶν, τὴν δὲ μετάνοιαν καὶ τὴν κατὰ Θεὸν ζωὴν ὡς προϋπόθεσιν τῶν θείων εὐλογιῶν.