Μακκαβαίων Α : Κεφάλαιον Η'

Πρωτότυπο Κείμενο

αὶ ἤκουσεν Ἰούδας τὸ ὄνομα τῶν Ρωμαίων, ὅτι εἰσι δυνατοὶ ἰσχύϊ καὶ αὐτοὶ εὐδοκοῦσιν ἐν πᾶσι τοῖς προστιθεμένοις αὐτοῖς, καὶ ὅσοι ἂν προσέλθωσιν αὐτοῖς, ἱστῶσιν αὐτοῖς φιλίαν,
2 καὶ ὅτι εἰσι δυνατοὶ ἰσχύϊ. Καὶ διηγήσαντο αὐτῷ τοὺς πολέμους αὐτῶν καὶ τὰς ἀνδραγαθίας, ἂς ποιοῦσιν ἐν τοῖς Γαλάταις, καὶ ὅτι κατεκράτησαν αὐτῶν καὶ ἤγαγον αὐτοὺς ὑπὸ φόρον,
3 καὶ ὅσα ἐποίησαν ἐν χώρᾳ Ἰσπανίας τοῦ κατακρατῆσαι τῶν μετάλλων τοῦ ἀργυρίου καὶ τοῦ χρυσίου τοῦ ἐκεῖ·
4 καὶ κατεκράτησαν τοῦ τόπου παντὸς τῇ βουλῇ αὐτῶν καὶ τῇ μακροθυμίᾳ, καὶ ὁ τόπος ἦν μακρὰν ἀπέχων ἀπ' αὐτῶν σφόδρα, καὶ τῶν βασιλέων τῶν ἐπελθόντων ἐπ' αὐτοὺς ἀπ' ἄκρου τῆς γῆς ἕως συνέτριψαν αὐτοὺς καὶ ἐπάταξαν ἐν αὐτοῖς πληγὴν μεγάλην, καὶ οἱ ἐπίλοιποι διδόασιν αὐτοῖς φόρον κατ' ἐνιαυτόν·
5 καὶ τὸν Φίλιππον καὶ τὸν Περσέα Κιτιέων βασιλέα καὶ τοὺς ἐπῃρμένους ἐπ' αὐτοὺς συνέτριψαν αὐτοὺς ἐν πολέμῳ καὶ κατεκράτησαν αὐτῶν·
6 καὶ Ἀντίοχον τὸν μέγαν βασιλέα τῆς Ἀσίας τὸν πορευθέντα ἐπ' αὐτοὺς εἰς πόλεμον ἔχοντα ἑκατὸν εἴκοσιν ἐλέφαντας καὶ ἵππον καὶ ἅρματα καὶ δύναμιν πολλὴν σφόδρα, καὶ συνετρίβη ὑπ' αὐτῶν,
7 καὶ ἔλαβον αὐτὸν ζῶντα καὶ ἔστησαν αὐτοῖς διδόναι αὐτόν τε καὶ τοὺς βασιλεύοντας μετ' αὐτὸν φόρον μέγαν καὶ διδόναι ὅμηρα καὶ διαστολὴν
8 καὶ χώραν τὴν Ἰνδικὴν καὶ Μηδίαν καὶ Λυδίαν καὶ ἀπὸ τῶν καλλίστων χωρῶν αὐτῶν, καὶ λαβόντες αὐτὰς παρ' αὐτοῦ ἔδωκαν αὐτὰς Εὐμένει τῷ βασιλεῖ·
9 καὶ ὅτι οἱ ἐκ τῆς Ἑλλάδος ἐβουλεύσαντο ἐλθεῖν καὶ ἐξᾶραι αὐτούς,
10 καὶ ἐγνώσθη ὁ λόγος αὐτοῖς, καὶ ἀπόστειλαν ἐπ' αὐτοὺς στρατηγὸν ἕνα καὶ ἐπολέμησαν πρὸς αὐτούς, καὶ ἔπεσον ἐξ αὐτῶν τραυματίαι πολλοί, καὶ ἠχμαλώτευσαν τὰς γυναῖκας αὐτῶν καὶ τὰ τέκνα αὐτῶν καὶ ἐπρονόμευσαν αὐτοὺς καὶ κατεκράτησαν τῆς γῆς αὐτῶν καὶ καθεῖλον τὰ ὀχυρώματα αὐτῶν καὶ κατεδουλώσαντο αὐτοὺς ἕως τῆς ἡμέρας ταύτης·
11 καὶ τὰς ἐπιλοίπους βασιλείας καὶ τὰς νήσους, ὅσοι ποτὲ ἀντέστησαν αὐτοῖς, κατέφθειραν καὶ ἐδούλωβαν αὐτούς,
12 μετὰ δὲ τῶν φίλων αὐτῶν καὶ τῶν ἐπαναπαυομένων αὐτοῖς συνετήρησαν φιλίαν· καὶ κατεκράτησαν τῶν βασιλειῶν τῶν ἐγγύς καὶ τῶν μακράν, καὶ ὅσοι ἤκουον τὸ ὄνομα αὐτῶν, ἐφοβοῦντο ἀπ' αὐτῶν.
13 Ὅσοις ὁ ἂν βούλωνται βοηθεῖν καὶ βασιλεύειν, βασιλεύουσιν· οὓς δ' ἂν βούλωνται, μεθιστῶσι· καὶ ὑψώθησαν σφόδρα.
14 Καὶ ἐν πᾶσι τούτοις οὐκ ἐπέθετο οὐδεὶς αὐτῶν διάδημα καὶ οὐ περιεβάλοντο πορφύραν ὥστε ἁδρυνθῆναι ἐν αὐτῇ·
15 καὶ βουλευτήριον ἐποίησαν ἑαυτοῖς, καὶ καθ' ἡμέραν ἐβουλεύοντο τριακόσιοι καὶ εἴκοσι βουλευόμενοι διαπαντὸς περὶ τοῦ πλήθους τοῦ εὐκοσμεῖν αὐτούς·
16 καὶ πιστεύουσιν ἑνὶ ἀνθρώπῳ τὴν ἀρχὴν αὐτῶν κατ' ἐναιαυτὸν καὶ κυριεύειν πάσης τῆς γῆς αὐτῶν, καὶ πάντες ἀκούουσι τοῦ ἑνός, καὶ οὐκ ἐστὶ φθόνος οὐδὲ ζῆλος ἐν αὐτοῖς.
17 Καὶ ἐπέλεξεν Ἰούδας τὸν Εὐπόλεμον υἱὸν Ἰωάννου τοῦ Ἀκκὼς καὶ Ἰάσονα υἱὸν Ἐλεαζάρου καὶ ἀπέστειλεν αὐτοὺς εἰς Ρώμην στῆσαι αὐτοῖς φιλίαν καὶ συμμαχίαν
18 καὶ τοῦ ἆραι τὸν ζυγὸν ἀπ' αὐτῶν, ὅτι εἶδον τὴν βασιλείαν τῶν Ἑλλήνων καταδουλουμένους τὸν Ἰσραὴλ δουλείᾳ.
19 Καὶ ἐπορεύθησαν εἰς Ρώμην, καὶ ἡ ὁδὸς πολλὴ σφόδρα, καὶ εἰσῆλθον εἰς τὸ βουλευτήριον καὶ ἀπεκρίθησαν καὶ εἶπον·
20 Ἰούδας ὁ Μακκαβαῖος καὶ οἱ ἀδελφοὶ αὐτοῦ καὶ τὸ πλῆθος τὸν Ἰουδαίων ἀπέστειλαν ἡμᾶς πρὸς ὑμᾶς στῆσαι μεθ' ὑμῶν συμμαχίαν καὶ εἰρήνην καὶ γραφῆναι ἡμᾶς συμμάχους καὶ φίλους ὑμῶν.
21 Καὶ ἤρεσεν ὁ λόγος ἐνώπιον αὐτῶν.
22 Καὶ τοῦτο τὸ ἀντίγραφον τῆς ἐπιστολῆς, ἧς ἀντέγραψεν ἐπὶ δέλτοις χαλκαῖς καὶ ἀπέστειλεν εἰς Ἱερουσαλὴμ εἶναι παρ' αὐτοῖς ἐκεῖ μνημόσυνον εἰρήνη καὶ συμμαχίας.
23 <Καλῶς γένοιτο Ρωμαίοις καὶ τῷ ἔθνει Ἰουδαίων ἐν τῇ θαλάσσῃ καὶ ἐπὶ τῆς ξηρᾶς εἰς τὸν αἰῶνα, καὶ ρομφαία καὶ ἐχθρὸς μακρυνθείη ἀπ' αὐτῶν.
24 Ἐὰν δὲ ἐστῇ πόλεμος ἐν Ρώμῃ πρότερᾳ ἢ πᾶσι τοῖς συμμάχοις αὐτῶν ἐν πάσῃ κυρίᾳ αὐτῶν,
25 συμμαχήσει τὸ ἔθνος τῶν Ἰουδαίων, ὡς ἂν ὁ καιρὸς ὑπογραφῇ αὐτοῖς καρδίᾳ πλήρει.
26 Καὶ τοῖς πολεμοῦσιν οὐ δώσουσιν οὐδὲ ἐπαρκέσουσι σῖτον, ὄπλα, ἀργύριον, πλοῖα, ὡς ἔδοξε Ρωμαίοις· καὶ φυλάξονται τὰ φυλάγματα αὐτῶν οὐθὲν λαβόντες.
27 Κατὰ τὰ αὐτὰ δὲ ἐὰν ἔθνει Ἰουδαίων συμβῇ προτέροις πόλεμος, συμμαχήσουσιν οἱ Ρωμαῖοι ἐκ ψυχῆς, ὡς ἂν αὐτοῖς ὁ καιρὸς ὑπογράφῃ·
28 καὶ τοῖς συμμαχοῦσιν οὐ δοθήσεται σῖτος, ὅπλα, ἀργύριον, πλοῖα, ὡς ἔδοξε Ρώμῃ· καὶ φυλάξονται τὰ φυλάγματα αὐτῶν καὶ οὐ μετὰ δόλου.
-29 κατὰ τοὺς λόγους τούτους ἔστησαν Ρωμαῖοι τῷ δήμῳ τῶν Ἰουδαίων.
30 Ἐὰν δὲ μετὰ τοὺς λόγους τούτους βουλεύσωνται οὗτοι καὶ οὗτοι προσθεῖναι ἢ ἀφελεῖν, ποιήσονται ἐξ αἱρέσεως αὐτῶν, καὶ ὃ ἐὰν προσθῶσιν ἢ ἀφέλωσιν, ἔσται κύρια.
31 Καὶ περὶ τῶν κακῶν, ὧν ὁ βασιλεὺς Δημήτριος συντελεῖται εἰς αὐτούς, ἐγράψαμεν αὐτῷ λέγοντες· διατὶ ἐβάρυνας τὸν ζυγόν σου ἐπὶ τοὺς φίλους ἡμῶν τοὺς συμμάχους Ἰουδαίους;
32 Ἐὰν οὖν ἔτι ἐντύχωσι κατὰ σοῦ, ποιήσομεν αὐτοῖς τὴν κρίσιν, πολεμήσομέν σε διὰ τῆς θαλάσσης καὶ διὰ τῆς ξηρᾶς>.

Ἑρμηνεία Ἰωάννου Κολιτσάρα

κουσεν ὁ Ἰούδας τὴν φήμην τῶν Ρωμαίων, ὅτι δηλαδὴ εἶναι μὲν πολὺ ἰσχυροὶ κατὰ τὸν πόλεμον, ἀλλὰ φέρονται μὲ εὐμένειαν πρὸς ὅλους ἐκείνους, οἱ ὁποῖοι τίθενται μὲ τὰ μέρος των, καὶ συνάπτουν φιλίαν μὲ ὅσους οἰκειοθελῶς ἤθελαν προσέλθει πρὸς αὐτούς.
2 Ὅτι δὲ αὐτοὶ ἦσαν ἰσχυροί, τὸ ἐπληροφορήθη ὁ Ἰούδας, ἀπὸ ὅσα   διηγήθησαν εἰς αὐτὸν διὰ τοὺς πολέμους των καὶ τὰ ἀνδραγαθήματά των, ποὺ ἔκαμαν ἐναντίον τῶν Γαλατῶν, τοὺς ὁποίους ὑπέταξαν καὶ τοὺς κατέστησαν φόρου ὑποτελεῖς των.
3 Τοῦ διηγήθησαν ἐπίσης, ὅσα εἶχαν κατορθώσει οἱ Ρωμαῖοι εἰς τὴν Ἰσπανίαν, διὰ νὰ γίνουν κύριοι τῶν μεταλλείων τοῦ χρυσοῦ καὶ τοῦ ἀργύρου, ποὺ εὑρίσκοντο ἐκεῖ·
4 ὅτι ἔγιναν κύριοι ὅλης τῆς Ἰσπανίας χάρις εἰς τὴν εὐφυΐαν των καὶ τὴν μακροθυμίαν των, μολονότι ἡ χώρα αὐτὴ ἀπεῖχε πάρα πολὺ ἀπὸ τὴν ἰδικήν των χώραν. Ἀκόμη δὲ καὶ ὅτι βασιλεῖς, οἱ ὁποῖοι εἶχαν ἐπέλθει ἐναντίον τῶν Ρωμαίων ἀπὸ τὰ ἄκρα τῆς γῆς, συνετρίβησαν ἀπὸ τοὺς Ρωμαίους, οἱ ὁποῖοι ἐπροξένησαν μεγάλην φθορὰν εἰς αὐτούς. Οἱ ἄλλοι ἠναγκάσθησαν νὰ πληρώνουν εἰς αὐτοὺς φόρον ὑποτελείας κάθε ἔτος.
5 Καὶ αὐτὸν ἀκόμη τὸν Φίλιππον καὶ τὸν Περσέα, βασιλέα τῶν Κιτιέων, ὅπως ἐπίσης καὶ ὅλους ἐκείνους ποὺ εἶχαν πάρει ὅπλα ἐναντίον των, οἱ Ρωμαῖοι κατόπιν πολέμων τοὺς συνέτριψαν καὶ ἔγιναν κύριοι αὐτῶν.
6 Τὸν Ἀντίοχον, τὸν μέγαν βασιλέα τῆς Ἀσίας, ὁ ὁποῖος ἐβάδισεν ἐναντίον των μὲ ἑκατὸν εἴκοσι ἐλέφαντας, μὲ ἱππικόν, μὲ πολεμικὰ ἅρματα καὶ μὲ μεγάλην δύναμιν, τὸν συνέτριψαν.
7 Τὸν συνέλαβαν δὲ ζῶντα καὶ ὑπεχρέωσαν αὐτὸν τὸν ἴδιον καὶ τοὺς διαδόχους του νὰ πληρώνουν μεγάλον φόρον εἰς αὐτούς. Αὐτὸς ἐπίσης ὑπεχρεώθη νὰ τοὺς παραδώσῃ καὶ ὁμήρους, νὰ παραχωρήσῃ δὲ ἕνα μεγάλο τμῆμα τοῦ βασιλείου του,
8 δηλαδὴ τὴν Ἰνδικήν, τὴν Μηδίαν, τὴν Λυδίαν, περιοχὰς ἀπὸ τὰς πλέον ἐκλεκτάς του βασιλείου του. Οἱ Ρωμαῖοι ἐπῆραν τὰς χώρας αὐτὰς ἀπὸ αὐτὸν καὶ τὰς παρεχώρησαν εἰς τὸν βασιλέα Εὐμένην.
9 Εἶπαν ἀκόμη εἰς τὸν Ἰούδαν, ὅτι καὶ οἱ κάτοικοι τῆς Ἑλλάδος εἶχαν πάρει τὴν ἀπόφασιν νὰ ἐκστρατεύσουν καὶ νὰ ἐξολοθρεύσουν τοὺς Ρωμαίους.
10 Αὐτὸ ὅμως τὸ σχέδιόν των ἔγινεν γνωστὸν εἰς τοὺς Ρωμαίους, οἱ ὁποῖοι ἀπέστειλαν ἐναντίον των ἕνα στρατηγὸν μὲ τὴν ἀνάλογον στρατιωτικὴν δύναμιν. Οἱ Ρωμαῖοι ἐπολέμησαν ἐναντίον τῶν Ἑλλήνων, ἐφόνευσαν πολλοὺς ἀπὸ αὐτούς, ἐπῆραν αἰχμαλώτους τὰς γυναῖκας των καὶ τὰ παιδιά των, ἐλεηλάτησαν τὰς περιουσίας των καὶ ἔγιναν κύριοι τῆς χώρας των. Κατέστρεψαν τὰς ὀχυράς αὐτῶν θέσεις καὶ κατέστησαν αὐτοὺς δούλους μέχρις αὐτῆς τῆς ἡμέρας.
11 Ὅλα τὰ ἄλλα βασίλεια καὶ τὰς νήσους καὶ γενικῶς ὅσους ἔφεραν ἀντίστασιν ἐναντίον των, τοὺς κατέστρεψαν καὶ τοὺς κατέστησαν δούλους.
12 Μὲ τοὺς φίλους των ὅμως, ὅπως καὶ μὲ ἐκείνους οἱ ὁποῖοι ἐπανεπαύοντο εἰς αὐτούς, ἦσαν καὶ ἔμεναν φίλοι. Γενικῶς οἱ Ρωμαῖοι ἔγιναν κύριοι τῶν πλησίον καὶ τῶν μακρὰν ἀπὸ αὐτοὺς βασιλείων, ὥστε ὅλοι ἐκεῖνοι, οἱ ὁποῖοι ἤκουαν τὸ ὄνομά των, τοὺς ἐφοβοῦντο.
13 Ὅσους δὲ οἱ Ρωμαῖοι ἤθελαν νὰ βοηθήσουν καὶ νὰ τοὺς ὑποστηρίξουν εἰς τὴν βασιλείαν των, τοὺς ἄφηναν ἀνενοχλήτους εἰς τὸν θρόνον των. Ὅσους ὅμως ἤθελαν νὰ τοὺς ἀπομακρύνουν ἀπὸ τὴν βασιλείαν των, τοὺς ἀπεμάκρυναν. Κατ' αὐτὸν τὸν τρόπον οἱ Ρωμαῖοι ἔγιναν πολὺ ἔνδοξοι.
14 Παρ' ὅλα ὅμως αὐτά, κανεὶς ἀπὸ τοὺς Ρωμαίους δὲν ἔθεσε βασιλικὸν διάδημα εἰς τὴν κεφαλήν του, οὔτε καὶ ἐνεδύθη βασιλικὴν πορφύραν, ὥστε νὰ φανῇ ἰσχυρὸς ἐν τῇ ἐξουσίᾳ του.
15 Ἔχουν δὲ σχηματίσει διὰ τὴν ἐξυπηρέτησιν τοῦ ἔθνους των καὶ βουλήν, τὴν σύγκλητον. Καθημερινῶς δὲ συσκέπτονται τριακόσια εἴκοσι μέλη, ποὺ ἀσχολοῦνται ἐπιμελῶς διὰ τὰ συμφέροντα τοῦ λαοῦ καὶ διὰ νὰ κρατοῦν αὐτὸν εἰς καλὴν κατάστασιν.
16 Κάθε ἔτος παραδίδουν μὲ ἐμπιστοσύνην τὴν διοίκησίν των εἰς ἕνα ἄνδρα, ὁ ὁποῖος καὶ κυβερνᾷ ὅλην τὴν χώραν των. Ὅλοι ὑπακούουν εἰς αὐτὸν τὸν ἕνα ἄνδρα καὶ δὲν ὑπάρχει μεταξύ των φθόνος καὶ ζηλοτυπία.
17 Κατόπιν αὐτῶν τῶν πληροφοριῶν, ὁ Ἰούδας ἐξέλεξε τὸν Εὐπόλεμον υἱὸν Ἰωάννου τοῦ Ἀκκώς, καὶ τὸν Ἰάσονα υἱὸν τοῦ Ἐλεαζάρου, καὶ τοὺς ἔστειλεν εἰς τὴν Ρώμην, νὰ συνάψουν μὲ τοὺς Ρωμαίους φιλίαν καὶ συμμαχίαν,
18 καὶ νὰ τοὺς ἁπαλλάξουν ἀπὸ τὸν ζυγόν, διότι ἔβλεπον ὅτι τὸ βασίλειον τῶν Ἑλλήνων εἶχε σκοπὸν καὶ ἐπιδίωξιν νὰ καταδουλώσῃ τοὺς Ἰσραηλίτας.
19 Αὐτοί, λοιπόν, κατόπιν πάρα πολὺ μακρυνοῦ ταξιδίου ἐπῆγαν εἰς τὴν Ρώμην, εἰσῆλθον εἰς τὸ βουλευτήριον καὶ ἐπῆραν τὸν λόγον καὶ εἶπαν·
20 <ὁ Ἰούδας ὁ Μακκαβαῖος, οἱ ἀδελφοὶ αὐτοῦ καὶ ὁ λαὸς τῶν Ἰουδαίων μας ἀπέστειλαν πρὸς σᾶς, νὰ συνάψωμεν συμμαχίαν καὶ εἰρήνην καὶ νὰ ἐγγραφῶμεν καὶ ἡμεῖς μεταξὺ τῶν συμμάχων καὶ τῶν φίλων σας>.
21 Ὁ λόγος αὐτὸς ἤρεσεν εἰς τοὺς Ρωμαίους καὶ ἡ αἴτησις τῶν Ἰουδαίων ἔγινε δεκτή.
22 Αὐτὸ δὲ εἶναι καὶ τὸ ἀντίγραφον τῆς συμφωνίας, τὴν ὁποίαν ἐχάραξαν ἐπάνω εἰς χαλκίνας πινακίδας καὶ ἀπέστειλαν εἰς τὴν Ἱερουσαλήμ, ὥστε νὰ μένῃ ἐκεῖ εἰς αὐτοὺς εἰς ὑπόμνησιν τῆς φιλίας καὶ τῆς συμμαχίας.
23 <Εὐτυχία καὶ εἰρήνη εἴθε νὰ ὑπάρχῃ εἰς τοὺς Ρωμαίους καὶ τὸ Ἰουδαϊκὸν ἔθνος, κατὰ θάλασσαν καὶ κατὰ ξηρὰν πάντοτε. Μακρὰν ἂς εἶναι ἀπὸ αὐτοὺς ἡ ρομφαία καὶ ὁ ἐχθρός.
24 Εἰς περίπτωσιν ὅμως ποὺ θὰ ἐνσκήψῃ πόλεμος ἐναντίον τῶν Ρωμαίων κατὰ πρῶτον ἢ εἰς ἕνα ἐκ τῶν συμμάχων των καθ' ὅλην τὴν ἔκτασιν τῆς κυριαρχίας του,
25 τὸ ἔθνος τῶν Ἰουδαίων θὰ συμμαχήσῃ καὶ θὰ δώσῃ βοήθειαν εἰς αὐτούς, καθὼς αἱ περιστάσεις θὰ ὑπαγορεύσουν, μὲ ὅλην των τὴν καρδίαν.
26 Δὲν θὰ δώσουν βοήθειαν οὔτε καὶ θὰ προμηθεύσουν εἰς τοὺς πολεμοῦντας τοὺς Ρωμαίους σῖτον, οὔτε ὅπλα, οὔτε χρήματα, οὔτε πλοῖα. Αὐτὴ εἶναι ἡ θέλησις τῶν Ρωμαίων. Οἱ Ἰουδαῖοι εἶναι ὑποχρεωμένοι νὰ τηρήσουν ὅλα αὐτά, χωρὶς νὰ λάβουν κανένα ἀντάλλαγμα.
27 Κατὰ παρόμοιον τρόπον ἐὰν συμβῇ πόλεμος ἐναντίον τῶν Ἰουδαίων, οἱ Ρωμαῖοι θὰ συμμαχήσουν μὲ ὅλην των τὴν ψυχὴν μὲ αὐτούς, ὅπως θὰ ὑπαγορεύουν εἰς αὐτοὺς αἱ περιστάσεις.
28 Οἱ Ρωμαῖοι εἶναι ὑποχρεωμένοι νὰ μὴ δώσουν εἰς τὰ ἐχθρικὰ σύμμαχα κατὰ τῶν Ἑβραίων ἔθνη οὔτε σῖτον, οὔτε ὅπλα οὔτε χρήματα, οὔτε πλοῖα. Αὐτὰ ἀπεφάσισεν ἡ Ρώμη. Οἱ Ρωμαῖοι ὑπόσχονται ὅτι θὰ τηρήσουν τὰς ὑποχρεώσεις των ἀκριβῶς καὶ εἰλικρινῶς>.
29 Αὐτοὺς τοὺς ὅρους ἔθεσαν οἱ Ρωμαῖοι εἰς τὸν λαὸν τῶν Ἰουδαίων διὰ τὴν συνθήκην.
30 ὰν δὲ ἔπειτα ἀπὸ τὴν ὑπογραφεῖσαν μὲ τοὺς ὅρους αὐτοὺς συνθήκην θελήσουν εἴτε οἱ Ρωμαῖοι εἴτε οἱ Ἰουδαῖοι νὰ προσθέσουν ἢ νὰ ἀφαιρέσουν κάτι, θὰ τὸ κάμουν κατόπιν κοινῆς συμφωνίας καὶ αὐτὸ ποὺ θὰ προσθέσουν ἢ θὰ ἀφαιρέσουν, θὰ ἔχῃ κῦρος καὶ θὰ εἶναι ὑποχρεωτικὸν δι' ἀμφοτέρους.
31 Ὡς πρὸς δὲ τὰ δεινά, τὰ ὁποῖα ὁ βασιλεὺς Δημήτριος διαπράττει εἰς βάρος τῶν Ἰουδαίων, ἐγράψαμεν πρὸς αὐτὸν τὰ ἐξῆς· <Διατὶ κατέστησας βαρὺν τὸν ζυγόν σου ἐπάνω εἰς τοὺς φίλους μας, τοὺς συμμάχους μας τοὺς Ἰουδαίους;
32 Ἐὰν αὐτοὶ σὲ κατηγορήσουν καὶ πάλιν πρὸς ἡμᾶς, ἡμεῖς θὰ πράξωμεν σύμφωνα μὲ τὸ δίκαιόν των καὶ θὰ σὲ πολεμήσωμεν κατὰ θάλασσαν καὶ κατὰ ξηράν>.

Ἑρμηνεία Παναγιώτη Τρεμπέλα

Ἰούδας ἄκουσε νὰ γίνεται λόγος διὰ τὴν καλὴν φήμην τῶν Ρωμαίων: Ὅτι ἦσαν ὀνομαστοὶ διὰ τὴν στρατιωτικήν των δύναμιν, καὶ ὅτι προσδέχονται μὲ εὐμένειαν ὅλους, ὅσοι συνδέονται μαζί των μὲ συμμαχίαν, καὶ μὲ ὅλους, ὅσοι καταφεύγουν εἰς αὐτούς, συνάπτουν συνθήκην φιλίας,
2 καὶ ὅτι πράγματι ἦσαν κατ’ ἐξοχὴν στρατιωτικῶς ἰσχυροί. Ἀκόμη εἶπαν εἰς τὸν Ἰούδαν διὰ τοὺς πολέμους τῶν Ρωμαίων καὶ τὰ ἡρωϊκά των κατορθώματα, ποὺ παρουσίασαν κατὰ τὸν πόλεμόν των ἐναντίον τῶν Γαλάτων, τοὺς ὁποίους ἐνίκησαν καὶ ἀνάγκασαν νὰ γίνουν φόρου ὑποτελεῖς των.
3 Ὁ Ἰούδας ἄκουσε ἐπίσης διὰ τὶς ἐπιτυχίες τῶν Ρωμαίων εἰς τὴν χώραν τῆς Ἰσπανίας, προκειμένου νὰ γίνουν κύριοι τῶν μεταλλείων τοῦ ἀργύρου καὶ τοῦ χρυσοῦ, ποὺ ὑπάρχουν ἐκεῖ.
4 Οἱ Ρωμαῖοι ἔγιναν κύριοι ὁλοκλήρου τῆς χώρας τῆς Ἰσπανίας, χάρις εἰς τὴν ἀποφασιστικότητα καὶ τὸν σοφὸν σχεδιασμόν των καὶ χάρις εἰς τὴν ὑπομονὴν καὶ τὴν μακροθυμίαν των ἐπέτυχαν δὲ αὐτά, παρ' ὅλον ὅτι ἡ Ἰσπανία εὑρίσκεται πάρα πολὺ μακριὰ ἀπὸ τὴν χώραν των. Ἐπίσης ὁ Ἰούδας ἄκουσε καὶ περὶ τῶν βασιλέων, οἱ ὁποῖοι ἦλθαν ἀπὸ τὰ πέρατα τῆς γῆς, διὰ νὰ ἐπιτεθοῦν ἐναντίον τῶν Ρωμαίων, ἀλλ’ οἱ Ρωμαῖοι ἐπολέμησαν ἐναντίον των, μέχρις ὅτου τοὺς συνέτριψαν καὶ τοὺς ἐπροξένησαν μεγάλην καταστροφήν. Οἱ δὲ ὑπόλοιποι λαοὶ καταβάλλουν εἰς τοὺς Ρωμαίους κάθε ἔτος φόρον ὑποτελείας.
5 Ἐπίσης οἱ Ρωμαῖοι καὶ αὐτὸν ἀκόμη τὸν Φίλιππον Ε', βασιλιᾶ τῶν Μακεδόνων, καὶ τὸν Περσέα, (τελευταῖον) βασιλιᾶ τῶν Κιτιέων (=Μακεδόνων), ὅπως ἐπίσης καὶ τοὺς ἄλλους, οἱ ὁποῖοι ἐτόλμησαν νὰ τοὺς ἐπιτεθοῦν, τοὺς ἐνίκησαν εἰς τὸν πόλεμον, τοὺς συνέτριψαν καὶ τοὺς ὑπέταξαν.
6 Ἀλλὰ καὶ τὸν Ἀντίοχον Γ' τὸν Μέγαν, τὸν βασιλιᾶ τῆς Ἀσίας (=τῆς αὐτοκρατορίας τῶν Σελευκιδῶν), ὁ ὁποῖος ἐβάδισεν ἐναντίον των μὲ ἑκατὸν εἴκοσιν (120) ἐλέφαντες, μὲ ἱππικὸν καὶ πολεμικὰ ἅρματα καὶ μὲ πολὺ μεγάλην στρατιωτικὴν δύναμιν, τὸν ἐνίκησαν καὶ τὸν συνέτριψαν.
7 Συνέλαβαν δὲ τὸν Ἀντίοχον ζωντανὸν καὶ ἀπῄτησαν νὰ καταβάλλεται εἰς αὐτοὺς ἀπὸ τὸν ἴδιον καὶ τοὺς διαδόχους του μεγάλο ποσὸν ἐτησίου φόρου ὑποτελείας· ἐπίσης τὸν ὑπεχρέωσαν νὰ τοὺς παραδώσῃ ὁμήρους καὶ νὰ τοὺς παραχωρήσῃ (νὰ ὑποτάξῃ εἰς αὐτούς)
8 τὴν περιοχὴν τῆς Ἰνδίας, τῆς Μηδίας καὶ τῆς Λυδίας καὶ μερικὲς ἀπὸ τὶς καλύτερες ἐπαρχίες τῶν χωρῶν αὐτῶν. Οἱ Ρωμαῖοι, ἀφοῦ ἐπῆραν τὶς χῶρες αὐτὲς ἀπὸ τὸν Ἀντίοχον Γ' τὸν Μέγαν, τὶς παρεχώρησαν εἰς τὸν βασιλιᾶ τῆς Περγάμου Εὐμένην Β'.
9 Ὁ Ἰούδας ἄκουσε ἀκόμη ὅτι οἱ κάτοικοι τῆς Ἑλλάδος ἀπεφάσισαν νὰ ἐπιτεθοῦν κατὰ τῶν Ρωμαίων καὶ νὰ τοὺς ἐξολοθρεύσουν.
10 Ὅμως οἱ Ρωμαῖοι ἐπληροφορήθησαν τὰ σχέδια αὐτὰ τῶν Ἑλλήνων καὶ ἀπέστειλαν ἐναντίον των ἕνα στρατηγόν. Οἱ Ρωμαῖοι ἐπετέθησαν ἐναντίον τῶν Ἑλλήνων, ἀπὸ τοὺς ὁποίους ἐφονεύθησαν πολλοί· οἱ Ρωμαῖοι αἰχμαλώτισαν τὶς γυναῖκες καὶ τὰ παιδιὰ τῶν Ἑλλήνων, ἐλεηλάτησάν τὶς περιουσίες των, προσήρτησαν τὴν χώραν των, κατέστρεψαν τὰ φρούρια καὶ τὶς ὀχυρές των θέσεις καὶ τοὺς ὑπεδούλωσαν μέχρι τῆς ἡμέρας, ποὺ γράφονται οἱ γραμμὲς αὐτές.
11 Ἐπίσης ὅλα τὰ ὑπόλοιπα βασίλεια, τὰ νησιὰ καὶ ὅλους, ὅσοι ἀντιστάθηκαν εἰς τοὺς Ρωμαίους, αὐτοὶ τοὺς κατέστρεψαν καὶ τοὺς ὑπεδούλωσαν.
12 Ἀντιθέτως οἱ Ρωμαῖοι μὲ τοὺς φίλους των καὶ μὲ ἐκείνους, οἱ ὁποῖοι ἔθεσαν τοὺς ἑαυτούς των ὑπὸ τὴν προστασίαν των, ἐτήρησαν σταθερὰν καὶ διαρκῆ φιλίαν. Ἔτσι οἱ Ρωμαῖοι ἔγιναν κύριοι τῶν βασιλείων, ποὺ ἦσαν κοντὰ καὶ μακριὰ ἀπὸ τὴν χώραν των, καὶ ὅλοι, ὅσοι ἄκουαν τὴν φήμην των, τοὺς ἐφοβοῦντο.
13 Ἐκτὸς αὐτῶν ἐπληροφόρησαν τὸν Ἰούδαν καὶ τοῦτο: Ὅσους οἱ Ρωμαῖοι ἐπιθυμοῦν καὶ θέλουν νὰ βοηθήσουν καὶ νὰ τοὺς προωθήσουν εἰς τὸν βασιλικὸν θρόνον, αὐτοὶ βασιλεύουν ἐνῷ ὅσους θέλουν νὰ ἀνατρέψουν καὶ ἐκθρονίσουν, τοὺς ἀνατρέπουν. Ἔτσι οἱ Ρωμαῖοι ἀπέκτησαν μεγάλην δύναμιν καὶ δόξαν, ἡ δὲ ἐπιρροή των ηὐξήθη πάρα πολύ.
14 Παρ' ὅλα ὅμως αὐτὰ κανεὶς ἀπὸ τοὺς Ρωμαίους δὲν ἐπεζήτησε προσωπικὴν δόξαν καὶ μεγαλεῖον μὲ τὸ νὰ φορέσῃ εἰς τὴν κεφαλήν του βασιλικὸν στέμμα ἢ μὲ τὸ νὰ ἐνδυθῇ βασιλικὴν πορφύραν, διὰ να προβάλῃ τὸ μεγαλεῖον καὶ τὴν δύναμίν του.
15 Ἀλλ’ ἵδρυσαν καὶ ἐγκατέστησαν διὰ τοὺς ἑαυτούς των Σύγκλητον, εἰς τὴν ὁποίαν συνεδρίαζαν καὶ συνεσκέπτοντο καθημερινῶς τριακόσιοι εἴκοσι (320) συγκλητικοί· αὐτοὶ συζητοῦν καὶ σκέπτονται συνεχῶς περὶ τοῦ πῶς πρέπει νὰ τακτοποιοῦν καλύτερα τὰ δημόσια ζητήματα, ὥστε ὁ λαός των νὰ εὐτυχῇ καὶ να φέρεται μὲ εὐπρέπειαν καὶ κοσμιότητα.
16 Ἐμπιστεύονται δὲ τὴν κυβέρνησιν τῆς χώρας των κάθε ἔτος εἰς ἕνα ἄνδρα ἀπὸ τὸν ἀριθμὸν τῶν τριακοσίων εἴκοσι. Αὐτὸς ἔχει ἀπόλυτον ἐξουσίαν ἐφ' ὅλης τῆς χώρας των, καὶ ὅλοι ὑπακούουν εἰς αὐτὸν τὸν ἕνα, καὶ δὲν ὑπάρχει οὔτε φθόνος οὔτε ζηλοτυπία μεταξύ των.
17 Κατόπιν τῶν πληροφοριῶν αὐτῶν ὁ Ἰούδας ἐδιάλεξε τὸν Εὐπόλεμον, τὸν υἱὸν τοῦ Ἰωάννου ἀπὸ τὴν οἰκογένειαν τοῦ Ἀκκώς (κατ’ ἄλλην ἑρμηνείαν: Ἔγγονον τοῦ Ἀκκώς), καὶ τὸν Ἰάσονα, τὸν υἱὸν τοῦ Ἐλεαζάρου, καὶ τοὺς ἔστειλεν εἰς τὴν Ρώμην, διὰ νὰ συνάψουν μὲ τοὺς Ρωμαίους συνθήκην φιλίας καὶ συμμαχίας,
18 ὥστε οἱ Ρωμαῖοι νὰ ἐλευθερώσουν τοὺς Ἰουδαίους ἀπὸ τὸν τυραννικὸν ζυγόν, διότι ἦταν φανερὸν ὅτι τὸ βασίλειον τῶν Ἑλλήνων ἐπεδίωκε νὰ καταβάλῃ τὸν Ἰσραηλιτικὸν λαὸν καὶ νὰ τὸν ὑποδουλώσῃ.
19 Οἱ δύο Ἰουδαῖοι ἀπεσταλμένοι μετέβησαν εἰς τὴν Ρώμην, τὸ δὲ ταξίδιόν των ἦταν πολὺ μακρινόν. Ὅταν ἔφθασαν εἰς τὴν Ρώμην, εἰσῆλθαν εἰς τὴν αἴθουσαν τῆς γερουσίας καί, ἀφοῦ τοὺς ἐδόθη ὁ λόγος, εἶπαν εἰς τοὺς συγκλητικούς:
20 <Ὁ Ἰούδας, ὁ ὀνομαζόμενος Μακκαβαῖος, οἱ ἀδελφοί του καὶ ὁ Ἰουδαϊκὸς λαὸς μᾶς ἀπέστειλαν πρὸς σᾶς, διὰ νὰ συνάψωμεν συνθήκην συμμαχίας καὶ εἰρήνης μαζί σας καὶ ἔτσι νὰ ἐγγραφῶμεν καὶ ἡμεῖς εἰς τὸν κατάλογον τῶν συμμάχων καὶ φίλων σας>.
21 Ἡ πρότασις αὐτὴ τῶν Ἰουδαίων ἀπεσταλμένων εὐχαρίστησε τοὺς Ρωμαίους συγκλητικοὺς καὶ ἔγινε ἀποδεκτὴ ἐκ μέρους των ἡ αἴτησίς των.
22 Τοῦτο δὲ εἶναι τὸ ἀντίγραφον τῆς ἐπιστολῆς - συμφωνίας, τὴν ὁποίαν οἱ Ρωμαῖοι ἐχάραξαν ἐπάνω εἰς χάλκινες πινακίδες καὶ τὶς ἀπέστειλαν εἰς τὴν Ἱερουσαλήμ, διὰ νὰ φυλάσσωνται ἐκεῖ ἀπὸ τοὺς Ἰουδαίους ὡς κείμενον - μνημεῖον εἰρήνης καὶ συμμαχίας.
23 <Εἴθε νὰ προχωροῦν ὅλα καλῶς μὲ εὐτυχίαν καὶ ἐπιτυχίαν μεταξὺ τῶν Ρωμαίων καὶ τοῦ ἔθνους τῶν Ἰουδαίων, εἰς τὴν θάλασσαν καὶ εἰς τὴν ξηράν, πάντοτε! Εἴθε νὰ εἶναι μακριὰ ἀπὸ αὐτοὺς τὸ πλατὺ καὶ μεγάλο ἀμφίστομο σπαθὶ καὶ κάθε ἐχθρός!
24 Ἀλλ’ ἐὰν ἐκραγῇ πόλεμος κατὰ πρῶτον ἐναντίον τῆς Ρώμης ἢ ἐναντίον οἰουδήποτε τῶν συμμάχων της καθ’ ὅλην τὴν ἔκτασιν τῆς αὐτοκρατορίας των,
25 τότε τὸ Ἰουδαϊκὸν ἔθνος θὰ ἔλθῃ εἰς βοήθειαν ὡς σύμμαχος, ἀναλόγως τῶν ἀναγκῶν, ποὺ θὰ ἀπαιτήσουν οἱ περιστάσεις, μὲ ὅλην των τὴν καρδιά.
26 Οἱ Ἰουδαῖοι δὲν θὰ δώσουν βοήθειαν, οὔτε θὰ προμηθεύσουν εἰς τοὺς ἐχθροὺς τῆς Ρώμης ἢ τοὺς ἐχθροὺς τῶν συμμάχων της οὔτε σιτάρι οὔτε ὅπλα οὔτε χρήματα οὔτε πλοῖα· ἔτσι ἠθέλησε καὶ ἀπεφάσισεν ἡ Ρώμη. Οἱ Ἰουδαῖοι πρέπει νὰ σεβασθοῦν καὶ νὰ τιμήσουν τοὺς ὄρους τῆς συμφωνίας αὐτῆς καὶ τὶς ὑποχρεώσεις των, χωρὶς ἀντισταθμίσματα καὶ ἀποζημιώσεις.
27 Κατὰ παρόμοιον τρόπον, ἐὰν ἐκραγῇ πόλεμος κατὰ πρῶτον ἐναντίον τοῦ ἔθνους τῶν Ἰουδαίων, τότε οἱ Ρωμαῖοι θὰ ἔλθουν εἰς βοήθειαν ὡς σύμμαχοι μὲ ὅλην τὴν καρδιά των, ἀναλόγως τῶν ἀναγκῶν, ποὺ θὰ ἀπαιτήσουν οἱ περιστάσεις.
28 Οἱ Ρωμαῖοι ὑποχρεοῦνται νὰ μὴ δώσουν εἰς ὅσους συμπολεμοῦν ἐναντίον τῶν Ἰουδαίων οὔτε σιτάρι οὔτε ὅπλα οὔτε χρήματα οὔτε πλοῖα· ἔτσι ἠθέλησε καὶ ἀπεφάσισεν ἡ Ρώμη. Οἱ Ρωμαῖοι πρέπει νὰ σεβασθοῦν καὶ νὰ τιμήσουν τοὺς ὄρους τῆς συμφωνίας αὐτῆς καὶ τὶς ὑποχρεώσεις των, χωρὶς νὰ ἀθετήσουν τὸν λόγον των. -
29 Αὐτοὶ εἶναι οἱ ὅροι τῆς συμφωνίας, τὴν ὁποίαν οἱ Ρωμαῖοι συνῆψαν μὲ τὸν Ἰουδαϊκὸν λαόν.
30 Ἐὰν ὅμως ἀργότερα συμφωνήσουν καὶ τὰ δύο μέρη νὰ προσθέσουν ἢ νὰ ἀφαιρέσουν (νὰ ἀκυρώσουν) κάτι ἀπὸ τὴν συνθήκην αὐτήν, θὰ εἶναι ἐλεύθερα νὰ τὸ κάμουν, ὅπως ἀποφασίσουν ὁποιαδήποτε ὅμως προσθήκη ἢ ἀφαίρεσις (ἀκύρωσις) ὅρων τῆς συμφωνίας θὰ εἶναι ἔγκυρη, ὑποχρεωτικὴ καὶ δεσμευτικὴ καὶ διὰ τὰ δύο μέρη>.
31 Εἰς τὸ ἀνωτέρω κείμενον τῆς συνθήκης οἱ Ρωμαῖοι ἐπρόσθεσαν καὶ τὸ ἀκόλουθον ὑστερόγραφον: <Ὅσον ἀφορᾷ τὶς καταπιέσεις, ποὺ χρησιμοποιεῖ ὁ βασιλιᾶς Δημήτριος ἐναντίον τῶν Ἰουδαίων, ἐγράψαμεν εἰς αὐτὸν ὡς ἀκολούθως: <Διατὶ ἔκαμες τὸν ζυγὸν τῆς δουλείας σου δυσβάστακτον καὶ καταπιεστικὸν εἰς τοὺς φίλους καὶ συμμάχους μας Ἰουδαίους:
32 Ἐὰν λοιπὸν καὶ πάλιν παραπονεθοῦν ἐναντίον σου καὶ σὲ κατηγορήσουν, ἠμεῖς θὰ κρίνωμεν, θὰ δικάσωμεν τὴν ὑπόθεσίν των καὶ θὰ ὑποστηρίξωμεν (θὰ ἀποδώσωμεν) τὸ δίκαιόν των καὶ θὰ σὲ πολεμήσωμεν, τόσον εἰς τὴν θάλασσαν, ὅσον καὶ εἰς τὴν ξηράν>.

Πρωτότυπο Κείμενο	Ἑρμηνεία Ἰωάννου Κολιτσάρα	Ἑρμηνεία Παναγιώτη Τρεμπέλα
αὶ ἤκουσεν Ἰούδας τὸ ὄνομα τῶν Ρωμαίων, ὅτι εἰσι δυνατοὶ ἰσχύϊ καὶ αὐτοὶ εὐδοκοῦσιν ἐν πᾶσι τοῖς προστιθεμένοις αὐτοῖς, καὶ ὅσοι ἂν προσέλθωσιν αὐτοῖς, ἱστῶσιν αὐτοῖς φιλίαν,	κουσεν ὁ Ἰούδας τὴν φήμην τῶν Ρωμαίων, ὅτι δηλαδὴ εἶναι μὲν πολὺ ἰσχυροὶ κατὰ τὸν πόλεμον, ἀλλὰ φέρονται μὲ εὐμένειαν πρὸς ὅλους ἐκείνους, οἱ ὁποῖοι τίθενται μὲ τὰ μέρος των, καὶ συνάπτουν φιλίαν μὲ ὅσους οἰκειοθελῶς ἤθελαν προσέλθει πρὸς αὐτούς.	Ἰούδας ἄκουσε νὰ γίνεται λόγος διὰ τὴν καλὴν φήμην τῶν Ρωμαίων: Ὅτι ἦσαν ὀνομαστοὶ διὰ τὴν στρατιωτικήν των δύναμιν, καὶ ὅτι προσδέχονται μὲ εὐμένειαν ὅλους, ὅσοι συνδέονται μαζί των μὲ συμμαχίαν, καὶ μὲ ὅλους, ὅσοι καταφεύγουν εἰς αὐτούς, συνάπτουν συνθήκην φιλίας,
2 καὶ ὅτι εἰσι δυνατοὶ ἰσχύϊ. Καὶ διηγήσαντο αὐτῷ τοὺς πολέμους αὐτῶν καὶ τὰς ἀνδραγαθίας, ἂς ποιοῦσιν ἐν τοῖς Γαλάταις, καὶ ὅτι κατεκράτησαν αὐτῶν καὶ ἤγαγον αὐτοὺς ὑπὸ φόρον,	2 Ὅτι δὲ αὐτοὶ ἦσαν ἰσχυροί, τὸ ἐπληροφορήθη ὁ Ἰούδας, ἀπὸ ὅσα διηγήθησαν εἰς αὐτὸν διὰ τοὺς πολέμους των καὶ τὰ ἀνδραγαθήματά των, ποὺ ἔκαμαν ἐναντίον τῶν Γαλατῶν, τοὺς ὁποίους ὑπέταξαν καὶ τοὺς κατέστησαν φόρου ὑποτελεῖς των.	2 καὶ ὅτι πράγματι ἦσαν κατ’ ἐξοχὴν στρατιωτικῶς ἰσχυροί. Ἀκόμη εἶπαν εἰς τὸν Ἰούδαν διὰ τοὺς πολέμους τῶν Ρωμαίων καὶ τὰ ἡρωϊκά των κατορθώματα, ποὺ παρουσίασαν κατὰ τὸν πόλεμόν των ἐναντίον τῶν Γαλάτων, τοὺς ὁποίους ἐνίκησαν καὶ ἀνάγκασαν νὰ γίνουν φόρου ὑποτελεῖς των.
3 καὶ ὅσα ἐποίησαν ἐν χώρᾳ Ἰσπανίας τοῦ κατακρατῆσαι τῶν μετάλλων τοῦ ἀργυρίου καὶ τοῦ χρυσίου τοῦ ἐκεῖ·	3 Τοῦ διηγήθησαν ἐπίσης, ὅσα εἶχαν κατορθώσει οἱ Ρωμαῖοι εἰς τὴν Ἰσπανίαν, διὰ νὰ γίνουν κύριοι τῶν μεταλλείων τοῦ χρυσοῦ καὶ τοῦ ἀργύρου, ποὺ εὑρίσκοντο ἐκεῖ·	3 Ὁ Ἰούδας ἄκουσε ἐπίσης διὰ τὶς ἐπιτυχίες τῶν Ρωμαίων εἰς τὴν χώραν τῆς Ἰσπανίας, προκειμένου νὰ γίνουν κύριοι τῶν μεταλλείων τοῦ ἀργύρου καὶ τοῦ χρυσοῦ, ποὺ ὑπάρχουν ἐκεῖ.
4 καὶ κατεκράτησαν τοῦ τόπου παντὸς τῇ βουλῇ αὐτῶν καὶ τῇ μακροθυμίᾳ, καὶ ὁ τόπος ἦν μακρὰν ἀπέχων ἀπ' αὐτῶν σφόδρα, καὶ τῶν βασιλέων τῶν ἐπελθόντων ἐπ' αὐτοὺς ἀπ' ἄκρου τῆς γῆς ἕως συνέτριψαν αὐτοὺς καὶ ἐπάταξαν ἐν αὐτοῖς πληγὴν μεγάλην, καὶ οἱ ἐπίλοιποι διδόασιν αὐτοῖς φόρον κατ' ἐνιαυτόν·	4 ὅτι ἔγιναν κύριοι ὅλης τῆς Ἰσπανίας χάρις εἰς τὴν εὐφυΐαν των καὶ τὴν μακροθυμίαν των, μολονότι ἡ χώρα αὐτὴ ἀπεῖχε πάρα πολὺ ἀπὸ τὴν ἰδικήν των χώραν. Ἀκόμη δὲ καὶ ὅτι βασιλεῖς, οἱ ὁποῖοι εἶχαν ἐπέλθει ἐναντίον τῶν Ρωμαίων ἀπὸ τὰ ἄκρα τῆς γῆς, συνετρίβησαν ἀπὸ τοὺς Ρωμαίους, οἱ ὁποῖοι ἐπροξένησαν μεγάλην φθορὰν εἰς αὐτούς. Οἱ ἄλλοι ἠναγκάσθησαν νὰ πληρώνουν εἰς αὐτοὺς φόρον ὑποτελείας κάθε ἔτος.	4 Οἱ Ρωμαῖοι ἔγιναν κύριοι ὁλοκλήρου τῆς χώρας τῆς Ἰσπανίας, χάρις εἰς τὴν ἀποφασιστικότητα καὶ τὸν σοφὸν σχεδιασμόν των καὶ χάρις εἰς τὴν ὑπομονὴν καὶ τὴν μακροθυμίαν των ἐπέτυχαν δὲ αὐτά, παρ' ὅλον ὅτι ἡ Ἰσπανία εὑρίσκεται πάρα πολὺ μακριὰ ἀπὸ τὴν χώραν των. Ἐπίσης ὁ Ἰούδας ἄκουσε καὶ περὶ τῶν βασιλέων, οἱ ὁποῖοι ἦλθαν ἀπὸ τὰ πέρατα τῆς γῆς, διὰ νὰ ἐπιτεθοῦν ἐναντίον τῶν Ρωμαίων, ἀλλ’ οἱ Ρωμαῖοι ἐπολέμησαν ἐναντίον των, μέχρις ὅτου τοὺς συνέτριψαν καὶ τοὺς ἐπροξένησαν μεγάλην καταστροφήν. Οἱ δὲ ὑπόλοιποι λαοὶ καταβάλλουν εἰς τοὺς Ρωμαίους κάθε ἔτος φόρον ὑποτελείας.
5 καὶ τὸν Φίλιππον καὶ τὸν Περσέα Κιτιέων βασιλέα καὶ τοὺς ἐπῃρμένους ἐπ' αὐτοὺς συνέτριψαν αὐτοὺς ἐν πολέμῳ καὶ κατεκράτησαν αὐτῶν·	5 Καὶ αὐτὸν ἀκόμη τὸν Φίλιππον καὶ τὸν Περσέα, βασιλέα τῶν Κιτιέων, ὅπως ἐπίσης καὶ ὅλους ἐκείνους ποὺ εἶχαν πάρει ὅπλα ἐναντίον των, οἱ Ρωμαῖοι κατόπιν πολέμων τοὺς συνέτριψαν καὶ ἔγιναν κύριοι αὐτῶν.	5 Ἐπίσης οἱ Ρωμαῖοι καὶ αὐτὸν ἀκόμη τὸν Φίλιππον Ε', βασιλιᾶ τῶν Μακεδόνων, καὶ τὸν Περσέα, (τελευταῖον) βασιλιᾶ τῶν Κιτιέων (=Μακεδόνων), ὅπως ἐπίσης καὶ τοὺς ἄλλους, οἱ ὁποῖοι ἐτόλμησαν νὰ τοὺς ἐπιτεθοῦν, τοὺς ἐνίκησαν εἰς τὸν πόλεμον, τοὺς συνέτριψαν καὶ τοὺς ὑπέταξαν.
6 καὶ Ἀντίοχον τὸν μέγαν βασιλέα τῆς Ἀσίας τὸν πορευθέντα ἐπ' αὐτοὺς εἰς πόλεμον ἔχοντα ἑκατὸν εἴκοσιν ἐλέφαντας καὶ ἵππον καὶ ἅρματα καὶ δύναμιν πολλὴν σφόδρα, καὶ συνετρίβη ὑπ' αὐτῶν,	6 Τὸν Ἀντίοχον, τὸν μέγαν βασιλέα τῆς Ἀσίας, ὁ ὁποῖος ἐβάδισεν ἐναντίον των μὲ ἑκατὸν εἴκοσι ἐλέφαντας, μὲ ἱππικόν, μὲ πολεμικὰ ἅρματα καὶ μὲ μεγάλην δύναμιν, τὸν συνέτριψαν.	6 Ἀλλὰ καὶ τὸν Ἀντίοχον Γ' τὸν Μέγαν, τὸν βασιλιᾶ τῆς Ἀσίας (=τῆς αὐτοκρατορίας τῶν Σελευκιδῶν), ὁ ὁποῖος ἐβάδισεν ἐναντίον των μὲ ἑκατὸν εἴκοσιν (120) ἐλέφαντες, μὲ ἱππικὸν καὶ πολεμικὰ ἅρματα καὶ μὲ πολὺ μεγάλην στρατιωτικὴν δύναμιν, τὸν ἐνίκησαν καὶ τὸν συνέτριψαν.
7 καὶ ἔλαβον αὐτὸν ζῶντα καὶ ἔστησαν αὐτοῖς διδόναι αὐτόν τε καὶ τοὺς βασιλεύοντας μετ' αὐτὸν φόρον μέγαν καὶ διδόναι ὅμηρα καὶ διαστολὴν	7 Τὸν συνέλαβαν δὲ ζῶντα καὶ ὑπεχρέωσαν αὐτὸν τὸν ἴδιον καὶ τοὺς διαδόχους του νὰ πληρώνουν μεγάλον φόρον εἰς αὐτούς. Αὐτὸς ἐπίσης ὑπεχρεώθη νὰ τοὺς παραδώσῃ καὶ ὁμήρους, νὰ παραχωρήσῃ δὲ ἕνα μεγάλο τμῆμα τοῦ βασιλείου του,	7 Συνέλαβαν δὲ τὸν Ἀντίοχον ζωντανὸν καὶ ἀπῄτησαν νὰ καταβάλλεται εἰς αὐτοὺς ἀπὸ τὸν ἴδιον καὶ τοὺς διαδόχους του μεγάλο ποσὸν ἐτησίου φόρου ὑποτελείας· ἐπίσης τὸν ὑπεχρέωσαν νὰ τοὺς παραδώσῃ ὁμήρους καὶ νὰ τοὺς παραχωρήσῃ (νὰ ὑποτάξῃ εἰς αὐτούς)
8 καὶ χώραν τὴν Ἰνδικὴν καὶ Μηδίαν καὶ Λυδίαν καὶ ἀπὸ τῶν καλλίστων χωρῶν αὐτῶν, καὶ λαβόντες αὐτὰς παρ' αὐτοῦ ἔδωκαν αὐτὰς Εὐμένει τῷ βασιλεῖ·	8 δηλαδὴ τὴν Ἰνδικήν, τὴν Μηδίαν, τὴν Λυδίαν, περιοχὰς ἀπὸ τὰς πλέον ἐκλεκτάς του βασιλείου του. Οἱ Ρωμαῖοι ἐπῆραν τὰς χώρας αὐτὰς ἀπὸ αὐτὸν καὶ τὰς παρεχώρησαν εἰς τὸν βασιλέα Εὐμένην.	8 τὴν περιοχὴν τῆς Ἰνδίας, τῆς Μηδίας καὶ τῆς Λυδίας καὶ μερικὲς ἀπὸ τὶς καλύτερες ἐπαρχίες τῶν χωρῶν αὐτῶν. Οἱ Ρωμαῖοι, ἀφοῦ ἐπῆραν τὶς χῶρες αὐτὲς ἀπὸ τὸν Ἀντίοχον Γ' τὸν Μέγαν, τὶς παρεχώρησαν εἰς τὸν βασιλιᾶ τῆς Περγάμου Εὐμένην Β'.
9 καὶ ὅτι οἱ ἐκ τῆς Ἑλλάδος ἐβουλεύσαντο ἐλθεῖν καὶ ἐξᾶραι αὐτούς,	9 Εἶπαν ἀκόμη εἰς τὸν Ἰούδαν, ὅτι καὶ οἱ κάτοικοι τῆς Ἑλλάδος εἶχαν πάρει τὴν ἀπόφασιν νὰ ἐκστρατεύσουν καὶ νὰ ἐξολοθρεύσουν τοὺς Ρωμαίους.	9 Ὁ Ἰούδας ἄκουσε ἀκόμη ὅτι οἱ κάτοικοι τῆς Ἑλλάδος ἀπεφάσισαν νὰ ἐπιτεθοῦν κατὰ τῶν Ρωμαίων καὶ νὰ τοὺς ἐξολοθρεύσουν.
10 καὶ ἐγνώσθη ὁ λόγος αὐτοῖς, καὶ ἀπόστειλαν ἐπ' αὐτοὺς στρατηγὸν ἕνα καὶ ἐπολέμησαν πρὸς αὐτούς, καὶ ἔπεσον ἐξ αὐτῶν τραυματίαι πολλοί, καὶ ἠχμαλώτευσαν τὰς γυναῖκας αὐτῶν καὶ τὰ τέκνα αὐτῶν καὶ ἐπρονόμευσαν αὐτοὺς καὶ κατεκράτησαν τῆς γῆς αὐτῶν καὶ καθεῖλον τὰ ὀχυρώματα αὐτῶν καὶ κατεδουλώσαντο αὐτοὺς ἕως τῆς ἡμέρας ταύτης·	10 Αὐτὸ ὅμως τὸ σχέδιόν των ἔγινεν γνωστὸν εἰς τοὺς Ρωμαίους, οἱ ὁποῖοι ἀπέστειλαν ἐναντίον των ἕνα στρατηγὸν μὲ τὴν ἀνάλογον στρατιωτικὴν δύναμιν. Οἱ Ρωμαῖοι ἐπολέμησαν ἐναντίον τῶν Ἑλλήνων, ἐφόνευσαν πολλοὺς ἀπὸ αὐτούς, ἐπῆραν αἰχμαλώτους τὰς γυναῖκας των καὶ τὰ παιδιά των, ἐλεηλάτησαν τὰς περιουσίας των καὶ ἔγιναν κύριοι τῆς χώρας των. Κατέστρεψαν τὰς ὀχυράς αὐτῶν θέσεις καὶ κατέστησαν αὐτοὺς δούλους μέχρις αὐτῆς τῆς ἡμέρας.	10 Ὅμως οἱ Ρωμαῖοι ἐπληροφορήθησαν τὰ σχέδια αὐτὰ τῶν Ἑλλήνων καὶ ἀπέστειλαν ἐναντίον των ἕνα στρατηγόν. Οἱ Ρωμαῖοι ἐπετέθησαν ἐναντίον τῶν Ἑλλήνων, ἀπὸ τοὺς ὁποίους ἐφονεύθησαν πολλοί· οἱ Ρωμαῖοι αἰχμαλώτισαν τὶς γυναῖκες καὶ τὰ παιδιὰ τῶν Ἑλλήνων, ἐλεηλάτησάν τὶς περιουσίες των, προσήρτησαν τὴν χώραν των, κατέστρεψαν τὰ φρούρια καὶ τὶς ὀχυρές των θέσεις καὶ τοὺς ὑπεδούλωσαν μέχρι τῆς ἡμέρας, ποὺ γράφονται οἱ γραμμὲς αὐτές.
11 καὶ τὰς ἐπιλοίπους βασιλείας καὶ τὰς νήσους, ὅσοι ποτὲ ἀντέστησαν αὐτοῖς, κατέφθειραν καὶ ἐδούλωβαν αὐτούς,	11 Ὅλα τὰ ἄλλα βασίλεια καὶ τὰς νήσους καὶ γενικῶς ὅσους ἔφεραν ἀντίστασιν ἐναντίον των, τοὺς κατέστρεψαν καὶ τοὺς κατέστησαν δούλους.	11 Ἐπίσης ὅλα τὰ ὑπόλοιπα βασίλεια, τὰ νησιὰ καὶ ὅλους, ὅσοι ἀντιστάθηκαν εἰς τοὺς Ρωμαίους, αὐτοὶ τοὺς κατέστρεψαν καὶ τοὺς ὑπεδούλωσαν.
12 μετὰ δὲ τῶν φίλων αὐτῶν καὶ τῶν ἐπαναπαυομένων αὐτοῖς συνετήρησαν φιλίαν· καὶ κατεκράτησαν τῶν βασιλειῶν τῶν ἐγγύς καὶ τῶν μακράν, καὶ ὅσοι ἤκουον τὸ ὄνομα αὐτῶν, ἐφοβοῦντο ἀπ' αὐτῶν.	12 Μὲ τοὺς φίλους των ὅμως, ὅπως καὶ μὲ ἐκείνους οἱ ὁποῖοι ἐπανεπαύοντο εἰς αὐτούς, ἦσαν καὶ ἔμεναν φίλοι. Γενικῶς οἱ Ρωμαῖοι ἔγιναν κύριοι τῶν πλησίον καὶ τῶν μακρὰν ἀπὸ αὐτοὺς βασιλείων, ὥστε ὅλοι ἐκεῖνοι, οἱ ὁποῖοι ἤκουαν τὸ ὄνομά των, τοὺς ἐφοβοῦντο.	12 Ἀντιθέτως οἱ Ρωμαῖοι μὲ τοὺς φίλους των καὶ μὲ ἐκείνους, οἱ ὁποῖοι ἔθεσαν τοὺς ἑαυτούς των ὑπὸ τὴν προστασίαν των, ἐτήρησαν σταθερὰν καὶ διαρκῆ φιλίαν. Ἔτσι οἱ Ρωμαῖοι ἔγιναν κύριοι τῶν βασιλείων, ποὺ ἦσαν κοντὰ καὶ μακριὰ ἀπὸ τὴν χώραν των, καὶ ὅλοι, ὅσοι ἄκουαν τὴν φήμην των, τοὺς ἐφοβοῦντο.
13 Ὅσοις ὁ ἂν βούλωνται βοηθεῖν καὶ βασιλεύειν, βασιλεύουσιν· οὓς δ' ἂν βούλωνται, μεθιστῶσι· καὶ ὑψώθησαν σφόδρα.	13 Ὅσους δὲ οἱ Ρωμαῖοι ἤθελαν νὰ βοηθήσουν καὶ νὰ τοὺς ὑποστηρίξουν εἰς τὴν βασιλείαν των, τοὺς ἄφηναν ἀνενοχλήτους εἰς τὸν θρόνον των. Ὅσους ὅμως ἤθελαν νὰ τοὺς ἀπομακρύνουν ἀπὸ τὴν βασιλείαν των, τοὺς ἀπεμάκρυναν. Κατ' αὐτὸν τὸν τρόπον οἱ Ρωμαῖοι ἔγιναν πολὺ ἔνδοξοι.	13 Ἐκτὸς αὐτῶν ἐπληροφόρησαν τὸν Ἰούδαν καὶ τοῦτο: Ὅσους οἱ Ρωμαῖοι ἐπιθυμοῦν καὶ θέλουν νὰ βοηθήσουν καὶ νὰ τοὺς προωθήσουν εἰς τὸν βασιλικὸν θρόνον, αὐτοὶ βασιλεύουν ἐνῷ ὅσους θέλουν νὰ ἀνατρέψουν καὶ ἐκθρονίσουν, τοὺς ἀνατρέπουν. Ἔτσι οἱ Ρωμαῖοι ἀπέκτησαν μεγάλην δύναμιν καὶ δόξαν, ἡ δὲ ἐπιρροή των ηὐξήθη πάρα πολύ.
14 Καὶ ἐν πᾶσι τούτοις οὐκ ἐπέθετο οὐδεὶς αὐτῶν διάδημα καὶ οὐ περιεβάλοντο πορφύραν ὥστε ἁδρυνθῆναι ἐν αὐτῇ·	14 Παρ' ὅλα ὅμως αὐτά, κανεὶς ἀπὸ τοὺς Ρωμαίους δὲν ἔθεσε βασιλικὸν διάδημα εἰς τὴν κεφαλήν του, οὔτε καὶ ἐνεδύθη βασιλικὴν πορφύραν, ὥστε νὰ φανῇ ἰσχυρὸς ἐν τῇ ἐξουσίᾳ του.	14 Παρ' ὅλα ὅμως αὐτὰ κανεὶς ἀπὸ τοὺς Ρωμαίους δὲν ἐπεζήτησε προσωπικὴν δόξαν καὶ μεγαλεῖον μὲ τὸ νὰ φορέσῃ εἰς τὴν κεφαλήν του βασιλικὸν στέμμα ἢ μὲ τὸ νὰ ἐνδυθῇ βασιλικὴν πορφύραν, διὰ να προβάλῃ τὸ μεγαλεῖον καὶ τὴν δύναμίν του.
15 καὶ βουλευτήριον ἐποίησαν ἑαυτοῖς, καὶ καθ' ἡμέραν ἐβουλεύοντο τριακόσιοι καὶ εἴκοσι βουλευόμενοι διαπαντὸς περὶ τοῦ πλήθους τοῦ εὐκοσμεῖν αὐτούς·	15 Ἔχουν δὲ σχηματίσει διὰ τὴν ἐξυπηρέτησιν τοῦ ἔθνους των καὶ βουλήν, τὴν σύγκλητον. Καθημερινῶς δὲ συσκέπτονται τριακόσια εἴκοσι μέλη, ποὺ ἀσχολοῦνται ἐπιμελῶς διὰ τὰ συμφέροντα τοῦ λαοῦ καὶ διὰ νὰ κρατοῦν αὐτὸν εἰς καλὴν κατάστασιν.	15 Ἀλλ’ ἵδρυσαν καὶ ἐγκατέστησαν διὰ τοὺς ἑαυτούς των Σύγκλητον, εἰς τὴν ὁποίαν συνεδρίαζαν καὶ συνεσκέπτοντο καθημερινῶς τριακόσιοι εἴκοσι (320) συγκλητικοί· αὐτοὶ συζητοῦν καὶ σκέπτονται συνεχῶς περὶ τοῦ πῶς πρέπει νὰ τακτοποιοῦν καλύτερα τὰ δημόσια ζητήματα, ὥστε ὁ λαός των νὰ εὐτυχῇ καὶ να φέρεται μὲ εὐπρέπειαν καὶ κοσμιότητα.
16 καὶ πιστεύουσιν ἑνὶ ἀνθρώπῳ τὴν ἀρχὴν αὐτῶν κατ' ἐναιαυτὸν καὶ κυριεύειν πάσης τῆς γῆς αὐτῶν, καὶ πάντες ἀκούουσι τοῦ ἑνός, καὶ οὐκ ἐστὶ φθόνος οὐδὲ ζῆλος ἐν αὐτοῖς.	16 Κάθε ἔτος παραδίδουν μὲ ἐμπιστοσύνην τὴν διοίκησίν των εἰς ἕνα ἄνδρα, ὁ ὁποῖος καὶ κυβερνᾷ ὅλην τὴν χώραν των. Ὅλοι ὑπακούουν εἰς αὐτὸν τὸν ἕνα ἄνδρα καὶ δὲν ὑπάρχει μεταξύ των φθόνος καὶ ζηλοτυπία.	16 Ἐμπιστεύονται δὲ τὴν κυβέρνησιν τῆς χώρας των κάθε ἔτος εἰς ἕνα ἄνδρα ἀπὸ τὸν ἀριθμὸν τῶν τριακοσίων εἴκοσι. Αὐτὸς ἔχει ἀπόλυτον ἐξουσίαν ἐφ' ὅλης τῆς χώρας των, καὶ ὅλοι ὑπακούουν εἰς αὐτὸν τὸν ἕνα, καὶ δὲν ὑπάρχει οὔτε φθόνος οὔτε ζηλοτυπία μεταξύ των.
17 Καὶ ἐπέλεξεν Ἰούδας τὸν Εὐπόλεμον υἱὸν Ἰωάννου τοῦ Ἀκκὼς καὶ Ἰάσονα υἱὸν Ἐλεαζάρου καὶ ἀπέστειλεν αὐτοὺς εἰς Ρώμην στῆσαι αὐτοῖς φιλίαν καὶ συμμαχίαν	17 Κατόπιν αὐτῶν τῶν πληροφοριῶν, ὁ Ἰούδας ἐξέλεξε τὸν Εὐπόλεμον υἱὸν Ἰωάννου τοῦ Ἀκκώς, καὶ τὸν Ἰάσονα υἱὸν τοῦ Ἐλεαζάρου, καὶ τοὺς ἔστειλεν εἰς τὴν Ρώμην, νὰ συνάψουν μὲ τοὺς Ρωμαίους φιλίαν καὶ συμμαχίαν,	17 Κατόπιν τῶν πληροφοριῶν αὐτῶν ὁ Ἰούδας ἐδιάλεξε τὸν Εὐπόλεμον, τὸν υἱὸν τοῦ Ἰωάννου ἀπὸ τὴν οἰκογένειαν τοῦ Ἀκκώς (κατ’ ἄλλην ἑρμηνείαν: Ἔγγονον τοῦ Ἀκκώς), καὶ τὸν Ἰάσονα, τὸν υἱὸν τοῦ Ἐλεαζάρου, καὶ τοὺς ἔστειλεν εἰς τὴν Ρώμην, διὰ νὰ συνάψουν μὲ τοὺς Ρωμαίους συνθήκην φιλίας καὶ συμμαχίας,
18 καὶ τοῦ ἆραι τὸν ζυγὸν ἀπ' αὐτῶν, ὅτι εἶδον τὴν βασιλείαν τῶν Ἑλλήνων καταδουλουμένους τὸν Ἰσραὴλ δουλείᾳ.	18 καὶ νὰ τοὺς ἁπαλλάξουν ἀπὸ τὸν ζυγόν, διότι ἔβλεπον ὅτι τὸ βασίλειον τῶν Ἑλλήνων εἶχε σκοπὸν καὶ ἐπιδίωξιν νὰ καταδουλώσῃ τοὺς Ἰσραηλίτας.	18 ὥστε οἱ Ρωμαῖοι νὰ ἐλευθερώσουν τοὺς Ἰουδαίους ἀπὸ τὸν τυραννικὸν ζυγόν, διότι ἦταν φανερὸν ὅτι τὸ βασίλειον τῶν Ἑλλήνων ἐπεδίωκε νὰ καταβάλῃ τὸν Ἰσραηλιτικὸν λαὸν καὶ νὰ τὸν ὑποδουλώσῃ.
19 Καὶ ἐπορεύθησαν εἰς Ρώμην, καὶ ἡ ὁδὸς πολλὴ σφόδρα, καὶ εἰσῆλθον εἰς τὸ βουλευτήριον καὶ ἀπεκρίθησαν καὶ εἶπον·	19 Αὐτοί, λοιπόν, κατόπιν πάρα πολὺ μακρυνοῦ ταξιδίου ἐπῆγαν εἰς τὴν Ρώμην, εἰσῆλθον εἰς τὸ βουλευτήριον καὶ ἐπῆραν τὸν λόγον καὶ εἶπαν·	19 Οἱ δύο Ἰουδαῖοι ἀπεσταλμένοι μετέβησαν εἰς τὴν Ρώμην, τὸ δὲ ταξίδιόν των ἦταν πολὺ μακρινόν. Ὅταν ἔφθασαν εἰς τὴν Ρώμην, εἰσῆλθαν εἰς τὴν αἴθουσαν τῆς γερουσίας καί, ἀφοῦ τοὺς ἐδόθη ὁ λόγος, εἶπαν εἰς τοὺς συγκλητικούς:
20 Ἰούδας ὁ Μακκαβαῖος καὶ οἱ ἀδελφοὶ αὐτοῦ καὶ τὸ πλῆθος τὸν Ἰουδαίων ἀπέστειλαν ἡμᾶς πρὸς ὑμᾶς στῆσαι μεθ' ὑμῶν συμμαχίαν καὶ εἰρήνην καὶ γραφῆναι ἡμᾶς συμμάχους καὶ φίλους ὑμῶν.	20 <ὁ Ἰούδας ὁ Μακκαβαῖος, οἱ ἀδελφοὶ αὐτοῦ καὶ ὁ λαὸς τῶν Ἰουδαίων μας ἀπέστειλαν πρὸς σᾶς, νὰ συνάψωμεν συμμαχίαν καὶ εἰρήνην καὶ νὰ ἐγγραφῶμεν καὶ ἡμεῖς μεταξὺ τῶν συμμάχων καὶ τῶν φίλων σας>.	20 <Ὁ Ἰούδας, ὁ ὀνομαζόμενος Μακκαβαῖος, οἱ ἀδελφοί του καὶ ὁ Ἰουδαϊκὸς λαὸς μᾶς ἀπέστειλαν πρὸς σᾶς, διὰ νὰ συνάψωμεν συνθήκην συμμαχίας καὶ εἰρήνης μαζί σας καὶ ἔτσι νὰ ἐγγραφῶμεν καὶ ἡμεῖς εἰς τὸν κατάλογον τῶν συμμάχων καὶ φίλων σας>.
21 Καὶ ἤρεσεν ὁ λόγος ἐνώπιον αὐτῶν.	21 Ὁ λόγος αὐτὸς ἤρεσεν εἰς τοὺς Ρωμαίους καὶ ἡ αἴτησις τῶν Ἰουδαίων ἔγινε δεκτή.	21 Ἡ πρότασις αὐτὴ τῶν Ἰουδαίων ἀπεσταλμένων εὐχαρίστησε τοὺς Ρωμαίους συγκλητικοὺς καὶ ἔγινε ἀποδεκτὴ ἐκ μέρους των ἡ αἴτησίς των.
22 Καὶ τοῦτο τὸ ἀντίγραφον τῆς ἐπιστολῆς, ἧς ἀντέγραψεν ἐπὶ δέλτοις χαλκαῖς καὶ ἀπέστειλεν εἰς Ἱερουσαλὴμ εἶναι παρ' αὐτοῖς ἐκεῖ μνημόσυνον εἰρήνη καὶ συμμαχίας.	22 Αὐτὸ δὲ εἶναι καὶ τὸ ἀντίγραφον τῆς συμφωνίας, τὴν ὁποίαν ἐχάραξαν ἐπάνω εἰς χαλκίνας πινακίδας καὶ ἀπέστειλαν εἰς τὴν Ἱερουσαλήμ, ὥστε νὰ μένῃ ἐκεῖ εἰς αὐτοὺς εἰς ὑπόμνησιν τῆς φιλίας καὶ τῆς συμμαχίας.	22 Τοῦτο δὲ εἶναι τὸ ἀντίγραφον τῆς ἐπιστολῆς - συμφωνίας, τὴν ὁποίαν οἱ Ρωμαῖοι ἐχάραξαν ἐπάνω εἰς χάλκινες πινακίδες καὶ τὶς ἀπέστειλαν εἰς τὴν Ἱερουσαλήμ, διὰ νὰ φυλάσσωνται ἐκεῖ ἀπὸ τοὺς Ἰουδαίους ὡς κείμενον - μνημεῖον εἰρήνης καὶ συμμαχίας.
23 <Καλῶς γένοιτο Ρωμαίοις καὶ τῷ ἔθνει Ἰουδαίων ἐν τῇ θαλάσσῃ καὶ ἐπὶ τῆς ξηρᾶς εἰς τὸν αἰῶνα, καὶ ρομφαία καὶ ἐχθρὸς μακρυνθείη ἀπ' αὐτῶν.	23 <Εὐτυχία καὶ εἰρήνη εἴθε νὰ ὑπάρχῃ εἰς τοὺς Ρωμαίους καὶ τὸ Ἰουδαϊκὸν ἔθνος, κατὰ θάλασσαν καὶ κατὰ ξηρὰν πάντοτε. Μακρὰν ἂς εἶναι ἀπὸ αὐτοὺς ἡ ρομφαία καὶ ὁ ἐχθρός.	23 <Εἴθε νὰ προχωροῦν ὅλα καλῶς μὲ εὐτυχίαν καὶ ἐπιτυχίαν μεταξὺ τῶν Ρωμαίων καὶ τοῦ ἔθνους τῶν Ἰουδαίων, εἰς τὴν θάλασσαν καὶ εἰς τὴν ξηράν, πάντοτε! Εἴθε νὰ εἶναι μακριὰ ἀπὸ αὐτοὺς τὸ πλατὺ καὶ μεγάλο ἀμφίστομο σπαθὶ καὶ κάθε ἐχθρός!
24 Ἐὰν δὲ ἐστῇ πόλεμος ἐν Ρώμῃ πρότερᾳ ἢ πᾶσι τοῖς συμμάχοις αὐτῶν ἐν πάσῃ κυρίᾳ αὐτῶν,	24 Εἰς περίπτωσιν ὅμως ποὺ θὰ ἐνσκήψῃ πόλεμος ἐναντίον τῶν Ρωμαίων κατὰ πρῶτον ἢ εἰς ἕνα ἐκ τῶν συμμάχων των καθ' ὅλην τὴν ἔκτασιν τῆς κυριαρχίας του,	24 Ἀλλ’ ἐὰν ἐκραγῇ πόλεμος κατὰ πρῶτον ἐναντίον τῆς Ρώμης ἢ ἐναντίον οἰουδήποτε τῶν συμμάχων της καθ’ ὅλην τὴν ἔκτασιν τῆς αὐτοκρατορίας των,
25 συμμαχήσει τὸ ἔθνος τῶν Ἰουδαίων, ὡς ἂν ὁ καιρὸς ὑπογραφῇ αὐτοῖς καρδίᾳ πλήρει.	25 τὸ ἔθνος τῶν Ἰουδαίων θὰ συμμαχήσῃ καὶ θὰ δώσῃ βοήθειαν εἰς αὐτούς, καθὼς αἱ περιστάσεις θὰ ὑπαγορεύσουν, μὲ ὅλην των τὴν καρδίαν.	25 τότε τὸ Ἰουδαϊκὸν ἔθνος θὰ ἔλθῃ εἰς βοήθειαν ὡς σύμμαχος, ἀναλόγως τῶν ἀναγκῶν, ποὺ θὰ ἀπαιτήσουν οἱ περιστάσεις, μὲ ὅλην των τὴν καρδιά.
26 Καὶ τοῖς πολεμοῦσιν οὐ δώσουσιν οὐδὲ ἐπαρκέσουσι σῖτον, ὄπλα, ἀργύριον, πλοῖα, ὡς ἔδοξε Ρωμαίοις· καὶ φυλάξονται τὰ φυλάγματα αὐτῶν οὐθὲν λαβόντες.	26 Δὲν θὰ δώσουν βοήθειαν οὔτε καὶ θὰ προμηθεύσουν εἰς τοὺς πολεμοῦντας τοὺς Ρωμαίους σῖτον, οὔτε ὅπλα, οὔτε χρήματα, οὔτε πλοῖα. Αὐτὴ εἶναι ἡ θέλησις τῶν Ρωμαίων. Οἱ Ἰουδαῖοι εἶναι ὑποχρεωμένοι νὰ τηρήσουν ὅλα αὐτά, χωρὶς νὰ λάβουν κανένα ἀντάλλαγμα.	26 Οἱ Ἰουδαῖοι δὲν θὰ δώσουν βοήθειαν, οὔτε θὰ προμηθεύσουν εἰς τοὺς ἐχθροὺς τῆς Ρώμης ἢ τοὺς ἐχθροὺς τῶν συμμάχων της οὔτε σιτάρι οὔτε ὅπλα οὔτε χρήματα οὔτε πλοῖα· ἔτσι ἠθέλησε καὶ ἀπεφάσισεν ἡ Ρώμη. Οἱ Ἰουδαῖοι πρέπει νὰ σεβασθοῦν καὶ νὰ τιμήσουν τοὺς ὄρους τῆς συμφωνίας αὐτῆς καὶ τὶς ὑποχρεώσεις των, χωρὶς ἀντισταθμίσματα καὶ ἀποζημιώσεις.
27 Κατὰ τὰ αὐτὰ δὲ ἐὰν ἔθνει Ἰουδαίων συμβῇ προτέροις πόλεμος, συμμαχήσουσιν οἱ Ρωμαῖοι ἐκ ψυχῆς, ὡς ἂν αὐτοῖς ὁ καιρὸς ὑπογράφῃ·	27 Κατὰ παρόμοιον τρόπον ἐὰν συμβῇ πόλεμος ἐναντίον τῶν Ἰουδαίων, οἱ Ρωμαῖοι θὰ συμμαχήσουν μὲ ὅλην των τὴν ψυχὴν μὲ αὐτούς, ὅπως θὰ ὑπαγορεύουν εἰς αὐτοὺς αἱ περιστάσεις.	27 Κατὰ παρόμοιον τρόπον, ἐὰν ἐκραγῇ πόλεμος κατὰ πρῶτον ἐναντίον τοῦ ἔθνους τῶν Ἰουδαίων, τότε οἱ Ρωμαῖοι θὰ ἔλθουν εἰς βοήθειαν ὡς σύμμαχοι μὲ ὅλην τὴν καρδιά των, ἀναλόγως τῶν ἀναγκῶν, ποὺ θὰ ἀπαιτήσουν οἱ περιστάσεις.
28 καὶ τοῖς συμμαχοῦσιν οὐ δοθήσεται σῖτος, ὅπλα, ἀργύριον, πλοῖα, ὡς ἔδοξε Ρώμῃ· καὶ φυλάξονται τὰ φυλάγματα αὐτῶν καὶ οὐ μετὰ δόλου.	28 Οἱ Ρωμαῖοι εἶναι ὑποχρεωμένοι νὰ μὴ δώσουν εἰς τὰ ἐχθρικὰ σύμμαχα κατὰ τῶν Ἑβραίων ἔθνη οὔτε σῖτον, οὔτε ὅπλα οὔτε χρήματα, οὔτε πλοῖα. Αὐτὰ ἀπεφάσισεν ἡ Ρώμη. Οἱ Ρωμαῖοι ὑπόσχονται ὅτι θὰ τηρήσουν τὰς ὑποχρεώσεις των ἀκριβῶς καὶ εἰλικρινῶς>.	28 Οἱ Ρωμαῖοι ὑποχρεοῦνται νὰ μὴ δώσουν εἰς ὅσους συμπολεμοῦν ἐναντίον τῶν Ἰουδαίων οὔτε σιτάρι οὔτε ὅπλα οὔτε χρήματα οὔτε πλοῖα· ἔτσι ἠθέλησε καὶ ἀπεφάσισεν ἡ Ρώμη. Οἱ Ρωμαῖοι πρέπει νὰ σεβασθοῦν καὶ νὰ τιμήσουν τοὺς ὄρους τῆς συμφωνίας αὐτῆς καὶ τὶς ὑποχρεώσεις των, χωρὶς νὰ ἀθετήσουν τὸν λόγον των. -
-29 κατὰ τοὺς λόγους τούτους ἔστησαν Ρωμαῖοι τῷ δήμῳ τῶν Ἰουδαίων.	29 Αὐτοὺς τοὺς ὅρους ἔθεσαν οἱ Ρωμαῖοι εἰς τὸν λαὸν τῶν Ἰουδαίων διὰ τὴν συνθήκην.	29 Αὐτοὶ εἶναι οἱ ὅροι τῆς συμφωνίας, τὴν ὁποίαν οἱ Ρωμαῖοι συνῆψαν μὲ τὸν Ἰουδαϊκὸν λαόν.
30 Ἐὰν δὲ μετὰ τοὺς λόγους τούτους βουλεύσωνται οὗτοι καὶ οὗτοι προσθεῖναι ἢ ἀφελεῖν, ποιήσονται ἐξ αἱρέσεως αὐτῶν, καὶ ὃ ἐὰν προσθῶσιν ἢ ἀφέλωσιν, ἔσται κύρια.	30 ὰν δὲ ἔπειτα ἀπὸ τὴν ὑπογραφεῖσαν μὲ τοὺς ὅρους αὐτοὺς συνθήκην θελήσουν εἴτε οἱ Ρωμαῖοι εἴτε οἱ Ἰουδαῖοι νὰ προσθέσουν ἢ νὰ ἀφαιρέσουν κάτι, θὰ τὸ κάμουν κατόπιν κοινῆς συμφωνίας καὶ αὐτὸ ποὺ θὰ προσθέσουν ἢ θὰ ἀφαιρέσουν, θὰ ἔχῃ κῦρος καὶ θὰ εἶναι ὑποχρεωτικὸν δι' ἀμφοτέρους.	30 Ἐὰν ὅμως ἀργότερα συμφωνήσουν καὶ τὰ δύο μέρη νὰ προσθέσουν ἢ νὰ ἀφαιρέσουν (νὰ ἀκυρώσουν) κάτι ἀπὸ τὴν συνθήκην αὐτήν, θὰ εἶναι ἐλεύθερα νὰ τὸ κάμουν, ὅπως ἀποφασίσουν ὁποιαδήποτε ὅμως προσθήκη ἢ ἀφαίρεσις (ἀκύρωσις) ὅρων τῆς συμφωνίας θὰ εἶναι ἔγκυρη, ὑποχρεωτικὴ καὶ δεσμευτικὴ καὶ διὰ τὰ δύο μέρη>.
31 Καὶ περὶ τῶν κακῶν, ὧν ὁ βασιλεὺς Δημήτριος συντελεῖται εἰς αὐτούς, ἐγράψαμεν αὐτῷ λέγοντες· διατὶ ἐβάρυνας τὸν ζυγόν σου ἐπὶ τοὺς φίλους ἡμῶν τοὺς συμμάχους Ἰουδαίους;	31 Ὡς πρὸς δὲ τὰ δεινά, τὰ ὁποῖα ὁ βασιλεὺς Δημήτριος διαπράττει εἰς βάρος τῶν Ἰουδαίων, ἐγράψαμεν πρὸς αὐτὸν τὰ ἐξῆς· <Διατὶ κατέστησας βαρὺν τὸν ζυγόν σου ἐπάνω εἰς τοὺς φίλους μας, τοὺς συμμάχους μας τοὺς Ἰουδαίους;	31 Εἰς τὸ ἀνωτέρω κείμενον τῆς συνθήκης οἱ Ρωμαῖοι ἐπρόσθεσαν καὶ τὸ ἀκόλουθον ὑστερόγραφον: <Ὅσον ἀφορᾷ τὶς καταπιέσεις, ποὺ χρησιμοποιεῖ ὁ βασιλιᾶς Δημήτριος ἐναντίον τῶν Ἰουδαίων, ἐγράψαμεν εἰς αὐτὸν ὡς ἀκολούθως: <Διατὶ ἔκαμες τὸν ζυγὸν τῆς δουλείας σου δυσβάστακτον καὶ καταπιεστικὸν εἰς τοὺς φίλους καὶ συμμάχους μας Ἰουδαίους:
32 Ἐὰν οὖν ἔτι ἐντύχωσι κατὰ σοῦ, ποιήσομεν αὐτοῖς τὴν κρίσιν, πολεμήσομέν σε διὰ τῆς θαλάσσης καὶ διὰ τῆς ξηρᾶς>.	32 Ἐὰν αὐτοὶ σὲ κατηγορήσουν καὶ πάλιν πρὸς ἡμᾶς, ἡμεῖς θὰ πράξωμεν σύμφωνα μὲ τὸ δίκαιόν των καὶ θὰ σὲ πολεμήσωμεν κατὰ θάλασσαν καὶ κατὰ ξηράν>.	32 Ἐὰν λοιπὸν καὶ πάλιν παραπονεθοῦν ἐναντίον σου καὶ σὲ κατηγορήσουν, ἠμεῖς θὰ κρίνωμεν, θὰ δικάσωμεν τὴν ὑπόθεσίν των καὶ θὰ ὑποστηρίξωμεν (θὰ ἀποδώσωμεν) τὸ δίκαιόν των καὶ θὰ σὲ πολεμήσωμεν, τόσον εἰς τὴν θάλασσαν, ὅσον καὶ εἰς τὴν ξηράν>.