Πρωτότυπο Κείμενο
|
Ἑρμηνεία Ἰωάννου Κολιτσάρα
|
Ἑρμηνεία Παναγιώτη Τρεμπέλα
|
ς
δὲ καὶ οὗτος τοῖς βασάνοις καταικισθεὶς
ἐναπέθανεν, ὁ πέμτος παρεπήδησε
λέγων· |
μέσως
μόλις καὶ αὐτὸς ἀπέθανεν
ἐν μέσῳ σκληροτάτου
βασανισμοῦ, ὥρμησεν
ὁ πέμπτος εἰς τὸν χῶρον τοῦ
μαρτυρίου λέγων·
|
όλις
δὲ ἀπέθανε καὶ αὐτός (ὁ
τέταρτος ἀδελφός), ἀφοῦ προηγουμένως ἐβασανίσθη
σκληρὰ μέχρι σημεῖον νὰ καταντήσῃ
ὅλως διόλου ἀγνώριστος, ὁ πέμπτος ἀδελφὸς
ἐπήδησεν αὐθορμήτως, μὲ ὁρμὴν
εἰς τὸν χῶρον τοῦ μαρτυρίου λέγων:
|
2
οὐ μέλλω, τύραννε, πρὸς τὸν
ὑπὲρ τῆς ἀρετῆς βασανισμὸν
παραιτεῖσθαι, |
2
<δὲν πρόκειται, τύραννε, νὰ παραιτηθῶ
ἀπὸ τόν, χάριν τῆς ἀρετῆς,
βασανισμόν. |
2
<Δὲν πρόκειται, τύραννε, νὰ παραιτηθῶ
ἀπὸ τὰ χάριν τῆς ἀρετῆς
βασανιστήρια· |
3
αὐτὸς δι' ἀπ' ἐμουτοῦ παρῆλθον,
ὅπως κἀμὲ κατακτείνας περὶ πλειόνων
ἀδικημάτων ὀφειλήσῃς τῇ
οὐρανίῳ δίκῃ τιμωρίαν.
|
3
Ἦλθον ἐδῶ ὁ ἴδιος αὐτοπροαιρέτως,
διὰ νὰ φονεύσῃς καὶ ἐμὲ
καὶ νὰ γίνῃς ἔτσι ἔνοχος
τιμωρίας ἀπὸ τὴν θεῖαν δίκην
διὰ περισσότερα ἀδικήματα.
|
3
ἦλθα ἐδῶ μὲ τὴν ἰδικήν
μου θέλησιν καὶ ἀπόφασιν, ὥστε θανατώνοντας
καὶ ἐμὲ νὰ γίνῃς ὀφειλέτης
καὶ νὰ καταστῇς ἔνοχος περισσοτέρων
ἐγκλημάτων ἐνώπιον τῆς θείας Δικαιοσύνης.
|
4
Ὦ μισάρετε καὶ μισάνθρωπε, τί
δράσαντας ἡμᾶς τοῦτον πορθεῖς
τὸν τρόπον; |
4
Ἐχθρὲ τῆς ἀρετῆς καὶ τὰ
ἀνθρώπων, τί ἐπράξαμεν καὶ
μᾶς φονεύεις κατ' αὐτὸν τὸν
τρόπον;
|
4
Ὦ ἄνθρωπε ποὺ μισεῖς τὴν ἀρετὴν
καὶ τοὺς ἀνθρώπους, τί ἔχομεν
κάμει καὶ μᾶς ἀφανίζεις μὲ αὐτὸν
τὸν τρόπον; |
5
Ἢ κακόν σοι δοκεῖ ὅτι τὸν πάντων
κτίστην εὐσεβοῦμεν καὶ κατὰ
τὸν ἐνάρετον αὐτοῦ ζῶμεν
νόμον; |
5
Θεωρεῖς κακὸν ὅτι ἀποδίδομεν
λατρείαν εἰς τὸν κτίστην τῶν
ὅλων καὶ ρυθμίζομεν τὴν ζωή
μας σύμφωνα μὲ τὸν ἠθικὸν
νόμον του;
|
5
Ἢ μήπως σοῦ φαίνεται κακὸν τὸ ὅτι
λατρεύομεν καὶ εὐλαβούμεθα βαθύτατα τὸν
Δημιουργὸν τοῦ παντὸς καὶ ζῶμεν
σύμφωνα μὲ τὸν γεμᾶτον ἀρετὴν
Νόμον του; |
6
Ἀλλὰ ταῦτα τιμῶν, οὐ βασάνων
ἐστὶν ἄξια. |
6
Τοῦτο ὅμως εἶναι ἄξιον τιμῆς
καὶ ὄχι βασανισμῶν.
|
6
Ἀλλ' ἡ διαγωγὴ καὶ ἡ στάσις
μας αὐτὴ εἶναι ἄξιαι τιμῶν καὶ
ὄχι βασανιστηρίων. |
7
Εἴπερ ᾐσθάνου ἀνθρώπου πόθον
καὶ ἐλπίδα εἶχες παρὰ Θεῷ
σωτηρίου· |
7
Ἐὰν εἶχες ἀνθρώπινα αἰσθήματα,
θὰ εἶχες πόθον καὶ ἐλπίδαν
νὰ εὕρῃς σωτηρίαν ἐκ μέρους
τοῦ Θεοῦ. |
7
Ἐὰν εἶχες ἀνθρώπινα αἰσθήματα,
τότε θὰ εἶχες πόθον καὶ ἐλπίδα νὰ
σωθῇς ἀπὸ τὸν Θεὸν
|
8
νυνὶ δὲ ἀλλότριος ὢν Θεοῦ
πολεμεῖς τοὺς εὐσεβοῦντας εἰς
τὸν Θεόν. |
8
Σὺ ὅμως εἶσαι ἐχθρὸς τοῦ
Θεοῦ καὶ πολεμεῖς τοὺς ἀποδίδοντας
εἰς αὐτὸν σεβασμόν>.
|
8
τώρα ὅμως, ἐπειδὴ εἶσαι ξένος πρὸς
τὸν ἀληθινὸν καὶ ζῶντα Θεόν,
πολεμεῖς καὶ διώκεις ὅσους λατρεύουν
καὶ φέρονται μὲ βαθύτατον σεβασμὸν πρὸς
τὸν Θεόν>. |
9
Τοιαῦτα δὲ λέγοντα οἱ δορυφόροι
δήσαντες αὐτὸν εἷλκον ἐπὶ
τὸν καταπέλτην, |
9
Ἐνῷ ὠμιλοῦσε κατ' αὐτόν
τὸν τρόπον, οἱ στρατιῶται τὸν
ἔδεσαν καὶ τὸ ἔσυραν πρὸς τὸν
καταπέλτην. |
9
Ἐνῷ δὲ ὁ νέος ἔλεγε τὰ
λόγια αὐτά, οἱ στρατιῶται - σωματοφύλακες
τοῦ βασιλιᾶ τὸν ἔδεσαν καὶ τὸν
ἔσυραν πρὸς τὸ βασανιστήριον ὄργανον,
τὸν καταπέλτην. |
10
ἐφ' ὃν δήσαντες αὐτὸν ἐπὶ
τὰ γόνατα καὶ ταῦτα ποδάγραις
σιδηραῖς ἐφαρμόσαντες τὴν ὀσφὺν
αὐτοῦ περὶ τροχιαῖον σφῆνα κατέκαμψαν,
περὶ ὃν ὅλος περὶ τὸν τροχὸν
σκορπίου τρόπον ἀνακλώμενος ἐξεμελίζετο,
|
10
Ἀφοῦ τὸν ἔδεσαν ἐπάνω
εἰς αὐτόν, τὸν ἠνάγκασαν
νὰ κάμψῃ τὰ γόνατα προσαρμόζοντες
τοὺς πόδας του εἰς σιδηρᾶς ποδάγρας.
Ἐλύγισαν δὲ καὶ τὴν μέσην
του γύρω ἀπὸ τὸν ἄξονα τοῦ
τροχοῦ. Αὐτὸ λυγισμένος γύρω
ἀπὸ τὸν ἄξονα κατ' τὸν τρόπον
τοῦ σκορπιοῦ, ᾐσθάνθη νὰ ἀποκόπτωνται
τὰ μέλη του.
|
10
Ἀφοῦ δὲ τὸν ἔδεσαν ἐπάνω
εἰς αὐτόν, τὸν ὑπεχρέωσαν νὰ
κάμψῃ τὰ γόνατα, προσαρμόζοντες τὰ πόδια
του σὲ σιδερένιες θηλειές· ἐλύγισαν
δὲ τὴν μέσην (κατ' ἄλλο χειρόγραφον: Τὴν
πλάτην) του γύρω ἀπὸ τὸν ἄξονα τοῦ
τροχοῦ, ἔτσι ὥστε γυρισμένος, κουλουριασμένος
ὁλόκληρος ὅπως ὁ σκορπιός, ἠκρωτηριάζετο
κατατεμαχιζόμενος |
11
κατὰ τοῦτον τὸν τρόπον καὶ τὸ
πνεῦμα στενοχωρούμενος καὶ τὸ σῶμα
ἀγχόμενος, |
11
Εἰς αὐτὴν τὴν ὀδυνηρὰν
καὶ ἀγχώδη τόσον διὰ τὸ
πνεῦμα ὅσον καὶ διὰ τὸ σῶμα
θέσιν εἶχε τὴν δύναμιν νὰ λέγῃ·
|
11
Ὁ μάρτυς ὅμως εὑρισκόμενος εἰς αὐτὴν
τὴν σκληρὰν καὶ ὀδυνηρὰν κατάστασιν,
ἀσθμαίνων καὶ ἀδημονῶν κατὰ
τὸ πνεῦμα καὶ σφιγγόμενος κατὰ τὸ
σῶμα, |
12
καλάς, ἔλεγεν, ἅκων, ὦ τύραννε,
χάριτος ἡμῖν χαρίζῃ διὰ
γενναιότερων πόνων ἐπιδείξασθαι παρέχων
τὴν εἰς τὸν νόμον ἡμῶν
καρτερίαν. |
12
<χωρὶς νὰ θέλῃς, τύραννε,
μᾶς προσφέρῃς ὠραίαν ἐκδούλευσιν,
διότι παρέχεις εἰς ἡμᾶς εὐκαιρίαν
νὰ δείξωμεν τὴν καρτερίαν καὶ
τὴν ἀφοσίωσίν μας εἰς τὸν
Νόμον μας διὰ μέσου πνων ἰσχυροτέρων>.
|
12
ἔλεγε <Τύραννε χωρὶς νὰ τὸ θέλῃς,
μᾶς προσφέρειs θαυμάσιες χάριτες, διότι διὰ τῶν
ἰσχυροτέρων αὐτῶν πόνων τοῦ μαρτυρίου
μᾶς δίδεις τὴν εὐκαιρίαν νὰ ἐπιδείξωμεν
τὴν σταθερότητα καὶ ἐμμονήν μας εἰς
τὸν Νόμον>. |
-13
Τελευτήσαντος δὲ καὶ τούτου, ὁ
ἕκτος ἤγετο μειρακίσκος, ὃς πυνθανομένου
τοῦ τυράννου εἰ βούλοιτο φαγὼν
ἀπολύεσθαι, ὁ δὲ ἔφη·
|
-13
Ἔπειτα ἀπὸ τὸ τέλος καὶ
τούτου ἐφέρετο ὁ ἕκτος νεανίσκος,
ὁ ὁποῖος εἰς ἐρώτησιν
τοῦ τυράννου, ἂν ἤθελε νὰ φάγῃ
καὶ ἐλευθερωθῇ ἀπήντησεν·
|
13
Ἀφοῦ δὲ ἀπέθανε καὶ αὐτός,
ἐφέρετο (ἀπὸ τοὺς στρατιῶτες)
τὸ ἕκτον παλληκαράκι, τὸ ὁποῖον,
ὅταν ὁ τύραννος ἐρώτησε ἐὰν
ἤθελε νὰ φάγῃ ἀπὸ τὰ ἀκάθαρτα
κατὰ τὸν Νόμον κρέατα καὶ νὰ ἀφεθῇ
ἐλεύθερος, ἀπάντησε: |
14
ἐγὼ τῇ μὲν ἡλικίᾳ
τῶν ἀδελφῶν μού εἰμι νεώτερος,
τῇ δὲ διάνοιᾳ ἠλικιώτης·
|
14
<ὡς πρὸς τὴ ἡλικίαν εἶμαι
βεβαίως ἐγὼ νεώτερος ἀπὸ
τοὺς ἀδελφούς μου, κατὰ τὰς
πεποιθήσεις ὅμως εἶμαι συνηλικιώτης
των. |
14
<Ἐγὼ ὡς πρὸς τὴν ἡλικίαν
τῶν ἀδελφῶν μου εἶμαι νεώτερος, ὡς
πρὸς τὸ <πιστεύω> ὅμως καὶ τὶς
πεποιθήσεις εἶμαι συνομήλικός των·
|
15
εἰς τὰ αὐτὰ γὰρ καὶ γεννηθέντες
καὶ τραφέντες, ὑπὲρ τῶν αὐτῶν
καὶ ἀποθνῄσκειν ὀφείλομεν ὁμοίως·
|
15
Καὶ ἀφοῦ ἐγεννήθημεν καὶ
ἀνετράφημεν μὲ τὰς αὐτὰς
ἀρχάς, πρὸς χάριν αὐτῶν
τῶν ἀρχῶν ὀφείλομεν ἐξ
ἴσου καὶ νὰ ἀποθάνωμεν.
|
15
διότι, ἐφ' ὅσον ἐγεννηθήκαμε καὶ
ἀνατραφήκαμε μὲ τὶς ἴδιες ἀρχές,
ἔχομεν χρέος νὰ ἀποθάνωμεν καὶ κατὰ
τὸν ἴδιον τρόπον διὰ τὶς ἴδιες
πεποιθήσεις καὶ ἀρχές. |
16
ὥστε εἰ σοι δοκεῖ βασανίζειν μὴ
μιαραφαγοῦντα , βασάνιζε. |
16
Ὥστε ἂν θεωρῇς καλὸ νὰ μὲ
βασανίζῃς, ἐπειδὴ δὲν τρώγω
ἀκάθαρτα, βασάνιζέ με>.
|
16
Ἑπομένως, ἐὰν σοῦ φαίνεται καλὸν
νὰ μὲ βασανίζῃς, ἐπειδὴ ἀρνοῦμαι
νὰ φάγω ἀκάθαρτα κατὰ τὸν Νόμον κρέατα,
βασανίζέ με>. |
17
Ταῦτα αὐτὸν εἰπόντα παρῆγον
ἐπὶ τὸν τροχόν,
|
17
Ὅταν εἶπεν αὐτοὺς τοὺς λόγους,
τὸν ὁδήγησαν εἰς τὸ τροχὸν
|
17
Ἀφοῦ τὰ εἶπεν αὐτά, τὸν
ὠδήγησαν εἰς τὸ βασανιστικὸν
ὄργανον, τὸν τροχόν, |
18
ἐφ' οὗ κατατεινόμενος ἐκμελῶς
καὶ ἐκσπονδυλιζόμενος ὑπεκαίετο.
|
18
καὶ ἐπάνω εἰς αὐτὸν τὸν
ἐτέντωσαν μέχρι ἐξαρθρώσεως
τῶν μελῶν καὶ ἀποσπάσεως τῶν
σπονδύλων, ἐνῷ συγχρόνως ἐκαίετο
ἀπὸ τὸ κάτωθεν αὐτοῦ πῦρ.
|
18
ἐπὶ τοῦ ὁποίου, ἐνῷ ἐτεντώνετο
μέχρις ἐξαρθρώσεως τῶν μελῶν καὶ
ἐξαρθρώσεως τῶν σπονδύλων, ταυτοχρόνως ἐκαίετο
καὶ ἐψήνετο ἀπὸ τὴν ἀναμμένην
φωτιὰ ποὺ εὑρίσκετο ἀπὸ κάτω.
|
19
Καὶ ὀβελίσκους δὲ ὀξεῖς
πυρώσαντες, τοῖς νώτοις προσέφεραν
καὶ τὰ πλευρὰ διαπείραντες αὐτοῦ
τὰ σπλάγχνα διέκαιον. |
19
Ἀφοῦ δὲ ἐπύρωσαν καὶ σοῦβλες
αἰχμηρὲς ἔκαιον τὰ νῶτα του
καὶ διαπεράσαντες τὰς πλευράς του
μὲ αὐτὰς κατέκαια τὰ σπλάγχνα
του. |
19
Ἀφοῦ δὲ ἐπυράκτωσαν καὶ σιδερένιες
αἰχμηρὲς σοῦβλες, τὶς ἔβαλαν
εἰς τὴν ράχην του, καὶ ἀφοῦ
ἐσούβλισαν μὲ αὐτὲς τὰ
πλευρά του, κατέκαιαν τὰ σπλάγχνα του.
|
20
Ὁ δὲ βασανιζόμενος, ὦ ἱεροπρεποῦς
ἀγῶνος, ἔλεγεν, ἐφ' ὃν διὰ
τὴν εὐσέβειαν εἰς γυμνασίαν
πόνων ἀδελφοὶ τοσοῦτοι κληθέντες
οὐκ ἐνικήθημεν. |
20
Ἐν τῷ μέσῳ ὁ τῶν βασάνων
του ἔλεγεν· <ὦ ἱερώτατε
ἀγών, εἰς αὐτὸν διὰ
τὴν πίστιν μας πόσο ἀδελφοὶ
ἐκλήθημεν νὰ δοκιμασθῶμεν εἰς
τοὺς πόνους καὶ δὲν ἐνικήθημεν!
|
20
Αὐτὸς δέ, ἐνῷ ἐβασανίζετο
τόσον σκληρά, ἔλεγεν: <Ὦ ἀγῶνα
ποὺ ἁρμόζεις εἰς ἱερὰν ὑπόθεσιν,
εἰς τὸν ὁποῖον ἐκλήθημεν τόσον
πολλοὶ ἀδελφοὶ διὰ τὴν πρὸς
τὸν ζωντανὸν Θεὸν ἀληθινὴν θρησκείαν,
ὥστε νὰ γυμνασθῶμεν εἰς τοὺς
πόνους τῶν βασανιστηρίων, καὶ εἰς τὸν
ὁποῖον δὲν ἐνικηθήκαμε!
|
21
Ἀνίκητος γάρ ἐστιν, ὦ τύραννε,
ἡ εὐσεβὴς ἐπιστήμη.
|
21
Διότι εἶναι ἀνίκητον, τύραννε,
τὸ εὐσεβὲς φρόνημα.
|
21
Διότι εἶναι ἀνίκητος, ὦ τύραννε, ἡ
εὐσεβὴς γνῶσις, ἐμπειρία καὶ
φρόνημα. |
22
καλοκαγαθίᾳ καθωπλισμένος τεθνήξομαι
μὲν κἀγὼ μετὰ τῶν ἀδελφῶν
μου, |
22
Ὡπλισμένος μὲ τὴν ἀρετὴν
θὰ ἀποθάνω καὶ ἐγὼ μαζῆ
μὲ τοὺς ἀδελφούς μου.
|
22
Ἐγὼ μὲν ὡπλισμένος τελείως μὲ
τὴν ἀρετὴν θὰ ἀποθάνω μαζὶ
μὲ τοὺς ἀδελφούς μου
|
23
σὺ δέ, ὦ τύραννε, μέγαν σοι
προσλαβὼν καὶ αὐτὸς τιμωρόν,
καινουργὲ τῶν βασάνων καὶ πολέμιε
τῶν ἀληθῶς εὐσεβούντων.
|
23
Σὺ ὅμως, τύραννε, ἐφευρέτα βασανιστηρίων
καὶ ἐχθρὲ τῶν γνησίων πιστῶν,
θὰ ἀποθάνῃς ἐπισύρων σὺ
ὁ ἴδιος διὰ τὸν ἑαυτόν
σου μέγαν τιμωρόν.
|
23
σὺ ὅμως, ὦ τύραννε, ἐφευρέτα τῶν
βασανιστηρίων καὶ ἐχθρὲ ἐκείνων οἱ
ὁποῖοι εἶναι γνήσιοι πιστοὶ καὶ
λάτρεις τοῦ ἀληθινοῦ Θεοῦ, θὰ
ἀποθάνῃς, ἀφοῦ πάρῃς μαζί σου
μέγαν τιμωρόν. |
24
Ἓξ μειράκια καταλελύκαμέν σου τὴν
τυραννίδα· |
24
Ἓξ μικροὶ νέοι ἔχομεν καταλύσει
καὶ ἐξευτελίσει τὴν τυραννιικὴν
ἐξουσίαν σου.
|
24
Ἕξι παλληκαράκια ἔχομεν διαλύσει ὅλως διόλου
τὴν ἐξουσίαν καὶ δεσποτείαν σου.
|
25
τὸ γὰρ μὴ δυνηθῆναί σε μεταπεῖσαι
τὸν λογισμὸν ἡμῶν μῆτε βιάσασθαι
πρὸς τὴν μιαροφαγίαν οὐ κατάλυσίς
ἐστί σου; |
25
Διότι τὸ γεγονὸς ὅτι δὲν ἠμπόρεσες
νὰ μεταπείσῃς τὸν λογισμόν μας
καὶ νὰ μᾶς ἀναγκάσῃς εἰς
τὴν γεῦσιν τῶν ἀκαθάρτων τροφῶν
δὲν ἀποτελεῖ τοῦτο κατάλυσιν
τῆς ἐξουσίας σου;
|
25
Διότι τὸ γεγονὸς ὅτι δὲν κατώρθωσες
νὰ μεταπείσῃς τὴν γνώμην καὶ τὸν
λογισμόν μας καὶ νὰ μᾶς ἐξαναγκάσῃς
νὰ φάγωμεν ἀπὸ τὰ ἀκάθαρτα κατὰ
τὸν Νόμον κρέατα, δὲν ἀποτελεῖ τοῦτο
κατάλυσιν καὶ διάλυσιν τῆς ἀπολύτου
ἐξουσίας σου; |
26
Τὸ πῦρ σου ψυχρὸν ἡμῖν, καὶ
ἄπονοι οἱ καταπέλται, καὶ ἀδύνατος
ἡ βία σου. |
26
Τὸ πῦρ, ποὺ ἄναψες ἐναντίον
μας, εἶναι δροσερὸν δι' ἡμᾶς, ἀνώδυνοι
εἶναι οἱ καταπέλται σου, ἀνίσχυρη
ἡ βία σου.
|
26
Ἡ φωτιά σου, ποὺ ἄναψες διὰ νὰ
μᾶς κάψης, εἶναι δι' ἡμᾶς δροσερή,
καὶ τὰ βασανιστήρια ὄργανα, οἱ καταπέλται,
εἶναι ἀνώδυνοι, ἡ δὲ βία ποὺ
ἀσκεῖς ἐναντίον μας ἀνύσχυρος.
|
27
Οὐ γὰρ τυράννου, ἀλλὰ θείου
νόμου προεστήκασιν ἡμῶν οἱ δορυφόροι·
διὰ τοῦτο ἀνίκητον ἔχομεν τὸν
λογισμόν. |
27
Δὲν μᾶς ἀπειλοῦν οἱ δορυφόροι
τοῦ τυράννου, διότι παραστέκουν κοντά
μας οἱ δορυφόροι τοῦ θείου Νόμου.
Διὰ τοῦτο ἔχομεν ἀνίκητον τὸ
φρόνημα>. |
27
Διότι δὲν μᾶς συμπαρίστανται ὡς προστάται
οἱ σωματοφύλακες - στρατιῶται τυράννου, ἀλλὰ
σωματοφύλακες θείου Νόμου. Δι’ αὐτὸ ἔχομεν
ἀκατάβλητον τὸ φρόνημα. |