΄Παροιμίαι Σολομώντος : Κεφάλαιον ΙΑ'

Πρωτότυπο Κείμενο

υγοὶ δόλιοι βδέλυγμα ἐνώπιον Κυρίου, στάθμιον δὲ δίκαιον δεκτὸν αὐτῷ.
2 Οὗ ἐὰν εἰσέλθῃ ὕβρις, ἐκεῖ καὶ ἀτιμία· στόμα δὲ ταπεινῶν μελετᾷ σοφίαν.
Τελειότης εὐθέων ὁδηγήσει αὐτούς, αἱ ὑποσκελισμὸς ἀθετούντων προνομεύσει αὐτούς.
3 Ἀποθανὼν δίκαιος ἔλιπε μετάμελον, πρόχειρος δὲ γίνεται καὶ ἐπίχαρτος ἀσεβῶν ἀπώλεια.
4 Οὐκ ὠφελήσει ὑπάρχοντα ἐν ἡμέρᾳ θυμοῦ, δικαιοσύνη δὲ ρύσεται ἀπὸ θανάτου.
5 Δικαιοσύνη ἀμώμους ὀρθοτομεῖ ὁδούς, ἀσέβεια δὲ περιπίπτει ἀδικίᾳ,
6 δικαιοσύνη ἀνδρῶν ὀρθῶν ρύεται αὐτούς, τῇ δὲ ἀπωλείᾳ αὐτῶν ἁλίσκονται παράνομοι.
7 Τελευτήσαντος ἀνδρὸς δικαίου οὐκ ὄλλυται ἐλπίς, τὸ δὲ καύχημα τῶν ἀσεβῶν ὄλλυται.
8 Δίκαιος ἐκ θήρας ἐκδύνει, ἀντ' αὐτοῦ δὲ παραδίδοται ὁ ἀσεβής.
9 Ἐν στόματι ἀσεβῶν παγὶς πολίταις, αἴσθησις δὲ δικαίων εὔοδος.
10 Ἐν ἀγοθοῖς δικαίων κατώρθωσε πόλις, καὶ ἐν ἀπωλείᾳ ἀσεβῶν ἀγαλλίαμα. Ἐν εὐλογίᾳ εὐθέων ὑψωθήσετσι πόλις.
11 Στόμασι δὲ ἀσεβῶν κατεσκάφη.
12 Μυκτηρίζει πολίτας ἐνδεὴς φρενῶν, ἀνὴρ δὲ φρόνιμος ἡσυχίαν ἄγει.
13 Ἀνὴρ δίγλωσσος ἀποκαλύπτει βουλὰς ἐν συνεδρίῳ, πιστὸς δὲ πνοῇ κρύπτει πράγματα.
14 Οἷς μὴ ὑπάρχει κυβέρνησις, πίπτουσιν ὥσπερ φύλλα, σωτηρία δὲ ὑπάρχει ἐν πολλῇ βουλῇ.
15 Πονηρὸς κακοποιεῖ ὅταν συμμίξῃ δικαίῳ, μισεῖ δὲ ἦχον ἀσφαλείας.
16 Γυνὴ εὐχάριστος ἐγείρει ἀνδρὶ δόξαν, θρόνος δὲ ἀτιμίας γυνὴ μισοῦσα δίκαια. Πλούτου ὀκνηροὶ ἐνδεεῖς γίνονται, οἱ δὲ ἀνδρεῖοι ἐρείδονται πλούτῳ.
17 Τῇ ψυχῇ αὐτοῦ ἀγαθὸν ποιεῖ ἀνὴρ ἐλεήμων, ἐξολλύει δὲ αὐτοῦ σῶμα ὁ ἀνελεήμων.
18 Ἀσεβὴς ποιεῖ ἔργα ἄδικα, σπέρμα δὲ δικαίων μισθὸς ἀληθείας.
19 Υἱὸς δίκαιος γεννᾶται εἰς ζωὴν διωγμὸς δὲ ἀσεβοῦς εἰς θάνατον.
20 Βδέλυγμα Κυρίῳ διεστραμμέναι ὁδοί, προσδεκτοὶ δὲ αὐτῷ πάντες ἄμωμοι ἐν ταῖς ὁδοῖς αὐτῶν.
21 Χειρὶ χεῖρας ἐμβαλὼν ἀδίκως οὐκ ἀτιμώρητος ἔσται, ὁ δὲ σπείρων δικαιοσύνην λήψεται μισθὸν πιστόν.
22 Ὥσπερ ἐνώτιον ἐν ρινὶ ὑός, οὕτω γυναικὶ κακόφρονι κάλλος.
23 Ἐπιθυμία δικαίων πᾶσα ἀγαθὴ ἐλπὶς δὲ ἀσεβῶν ἀπολεῖται.
24 Εἰσίν, οἳ τὰ ἴδια σπείροντες πλείονα ποιοῦσιν, εἰσὶ δὲ καὶ οἳ συνάγοντες ἐλαττονοῦνται.
25 Ψυχὴ εὐλογουμένη πᾶσα ἁπλῆ ἀνὴρ δὲ θυμώδης οὐκ εὐσχήμων.
26 Ὁ συνέχων σῖτον ὑπολείποιτο αὐτὸν τοῖς ἔθνεσιν, εὐλογίαν δὲ ἐκεφαλὴν τοῦ μεταδιδόντος.
27 Τεκταινόμενος ἀγαθὰ ζητεῖ χάριν ἀγαθήν, ἐκζητοῦντα δὲ κακά, καταλήψεται αὐτόν.
28 Ὁ πεποιθὼς ἐπὶ πλούτῳ οὗτος πεσεῖται, ὁ δὲ ἀντιλαμβανόμενος δικαίων οὗτος ἀνατελεῖ.
29 Ὁ μὴ συμπεριφερόμενος τῷ ἑαυτοῦ οἴκῳ κληρονομήσει ἄνεμον, δουλεύσει δὲ ἄφρων φρονίμῳ.
30 Ἐκ καρποῦ δικαιοσύνης φύεται δένδρον ζωῆς, ἀφαιροῦνται δὲ ἄωροι ψυχαὶ παρανόμων.
31 Εἰ ὁ μὲν δίκαιος μόλις σώζεται, ὁ ἀσεβὴς καὶ ἁμαρτωλὸς ποῦ φανεῖται;

Ἑρμηνεία Ἰωάννου Κολιτσάρα

όλιες ζυγαριές, ποὺ ζυγίζουν ἄδικα, εἶναι ἀποκρουστικὲς καὶ μισητὲς ἐνώπιον τοῦ Κυρίου. Ζύγια δὲ ὀρθὰ καὶ σωστὰ εἶναι δεκτὰ καὶ εὐλογημένα ἀπὸ τὸν Θεόν.
2 Ὅπου θὰ εἰσέλθῃ καὶ θὰ κυριαρχήσῃ ὑπερηφάνεια, ἐκεῖ θὰ ἀκολουθήσῃ ὁ ἐξευτελισμὸς καὶ ἡ ταπείνωσις. Ἡ διάνοια δὲ τῶν ἀληθινὰ ταπεινῶν ἀνθρώπων μελετᾷ ὀρθὰ καὶ συνετὰ καὶ τὸ στόμα των ἐκφράζει σοφὰ λόγια. Ἡ τελειότης τῶν ἐναρέτων ἀνθρώπων θὰ ὁδηγῇ αὐτοὺς μὲ ἀσφάλειαν, ἐνῷ αὐτούς, ποὺ παραβαίνουν τὸν θεῖον νόμον, ἡ ὑποδούλωσις καὶ ἡ ἀποτυχία θὰ τοὺς ἔχουν λάφυρόν των.
3 Ὁ δίκαιος ὅταν ἀποθάνῃ, ἀφήνει ὄπισθέν του λύπην διὰ τὸν θάνατόν του· ὁ ὄλεθρος ὅμως τῶν ἀσεβῶν γίνεται ἀμέσως καὶ μετὰ χαρᾶς δεκτός.
4 Δὲν θὰ ὠφελήσουν τὰ πλούτη, ὅταν ἐκσπάσῃ ἡ θεία ὀργή. Ἐνῷ ἡ ἀρετὴ θὰ σώσῃ τὸν ἄνθρωπον ἀπὸ πολλὰ δεινὰ καὶ ἀπὸ τὸν αἰώνιον θάνατον.
5 Ἡ ἀρετὴ χαράσσει ἄψογον καὶ εὐθεῖαν τὴν ὁδὸν τῶν ἀνθρώπων. Ἡ ἀσέβεια ὅμως περιπίπτει καὶ περιπλέκεται μέσα εἰς πολλὰς ἀδικίας.
6 Ἡ ἀρετὴ λυτρώνει τοὺς εὐσυνειδήτους καὶ ἐντίμους ἀνθρώπους. Ἐνῷ οἱ παραβάται τοῦ θείου νόμου συλλαμβάνονται εἰς τὴν παγίδα τῆς ἀπωλείας καὶ τοῦ ὀλέθρου.
7 Ὅταν τελευτήσῃ ὁ δίκαιος ἄνθρωπος, δὲν χάνεται ἡ ἐλπὶς τῆς σωτηρίας του· ἐξ ἀντιθέτου δὲ ἐκεῖνα διὰ τὰ ὁποῖα ἐκαυχῶντο οἱ ἀσεβεῖς, ὁ πλοῦτος, ἡ δύναμις καὶ ἡ δόξα των, ἐξαφανίζονται ἐξ ὁλοκλήρου.
8 Ὁ δίκαιος διαφεύγει τὰς παγίδας, ποὺ τοῦ στήνουν ὡς πονηροὶ θηρευταὶ οἱ ἀσεβεῖς, ἀντ' αὐτοῦ δὲ συλλαμβάνεται εἰς τὴν παγίδα καὶ παραδίδεται ὁ ἀσεβής.
9 Οἱ ἀσεβεῖς μὲ τὰ δόλια λόγια των στήνουν παγίδας διὰ τοὺς συμπολίτας των· ἐνῷ οἱ δίκαιοι μὲ τὴν συνετὴν συμπεριοοράν των καθιστοῦν ὁμαλοὺς τοὺς δρόμους τῆς ζωῆς τῶν ἄλλων.
10 Μὲ τὰ συνετὰ λόγια καὶ τὰ ἐνάρετα ἔργα τῶν δικαίων ἀνορθώνονται καὶ προοδεύουν αἱ πόλεις. Ὅταν οἱ ἀσεβεῖς καταστρέφωνται, ἐπικρατεῖ χαρὰ καὶ ἀγαλλίασις. Μὲ τὰς εὐλογίας, ποὺ δίδει ὁ Θεὸς εἰς τοὺς εἰλικρινεῖς καὶ ἐντίμους, θὰ δοξασθῇ καὶ θὰ προοδεύσῃ ἡ πόλις.
11 Μὲ τὰ ψευδῆ, τὰ πονηρὰ καὶ τὰ φαῦλα λόγια, ποὺ ἐξέρχονται ἀπὸ τὰ στόματα τῶν ἀσεβῶν, ἀνασκάπτεται ἐκ θεμελίων καὶ καταστρέφεται ἡ πόλις.
12 Ὁ ἀσύνετος καὶ ἀνόητος περιγελᾷ τοὺς συμπολίτας του, ἐνῷ ὁ φρόνιμος ἀνὴρ μένει ἥσυχος, διότι γνωρίζει νὰ συγκρατῇ τὴν γλῶσσαν του.
13 Ὁ διπρόσωπος καὶ ἀκριτόμυθος ἄνθρωπος φανερώνει τὰς ἀπορρήτους ἀποφάσεις τῶν συμβουλίων, ἐνῷ ὁ ἐχέμυθος καὶ ἀξιόπιστος δὲν ἐκφράζει, ἀλλὰ ἀποκρύπτει ἐπιμελῶς τὰς μυστικὰς συζητήσεις καὶ ἀποφάσεις.
14 Οἱ ἄνθρωποι, ἀπὸ τοὺς ὁποίους λείπει ἡ συνετὴ διακυβέρνησις, πίπτουν ὅπως τὰ μαραμμένα φύλλα τῶν δένδρων. Ἡ σωτηρία δὲ κατορθώνεται διὰ μέσου πολλῆς σκέψεως καὶ μελέτης.
15 Ὁ πονηρὸς ἄνθρωπος, προσεταιριζόμενος τὸν δίκαιον καὶ κρυπτόμενος ὄπισθεν τοῦ κύρους ἐκείνου, διαπράττει εὐχερέστερον τὸ κακόν. Μισεῖ δὲ κάθε φωνὴν ἀνθρώπου καὶ ἦχον σάλπιγγας, διὰ τοῦ ὁποίου θὰ εἰδοποιηθοῦν οἱ ἄλλοι καὶ θὰ ἀσφαλισθοῦν ἀπὸ αὐτόν.
16 Γυνὴ κοσμημένη μὲ ἠθικὰ χαρίσματα γίνεται ἀφορμὴ καὶ αἰτία δόξης διὰ τὸν σύζυγόν της. Ἐξ ἀντιθέτου ἡ γυναῖκα, ἡ ὁποία μισεῖ καὶ ἀποστρέφεται τὴν δικαιοσύνην καὶ τὴν ἀρετήν, γίνεται αἰτία καὶ ἑστία καταφρονήσεως καὶ ἐξευτελισμοῦ διὰ τὸν ἄνδρα της. Οἱ ὀκνηροί, κατασωτεύοντες τὰ ὅσα ἔχουν, ἀπογυμνώνονται ἀπὸ τὰ πλούτη των. Ἐξ ἀντιθέτου δὲ οἱ ἐργατικοὶ καὶ δραστήριοι πλουτίζουν καὶ στηρίζονται ἀσφαλεῖς εἰς τὰ πλούτη των.
17 Ὁ ἄνθρωπος, ποὺ ἐλεεῖ τοὺς ἄλλους, κάμνει εἰς τὴν πραγματικότητα μεγάλο καλὸν εἰς τὸν ἑαυτόν του, εἰς τὴν ψυχὴν καὶ τὸ σῶμα του. Ὁ δὲ ἄσπλαγχνος καὶ ἀνελεήμων καταστρέφει τὴν ἐπίγειον ζωήν του καὶ τὴν ψυχήν του.
18 Ὁ ἀσεβὴς διαπράττει ἔργα ἄδικα καὶ μάταια χωρὶς καμμίαν ὠφέλειαν διὰ τὸν ἑαυτόν του. Ὅσα ὅμως ἔργα καλὰ σπείρουν καὶ πραγματοποιήσουν οἱ δίκαιοι, θὰ εἶναι δι' αὐτοὺς ἀληθινὴ μισθαποδοσία καὶ ἀνταμοιβή.
19 Ἄνθρωπος δίκαιος θὰ ζήσῃ εὐτυχισμένην ζωήν, ὁ ἀσεβὴς ὅμως, ὁ ὁποῖος ἐπιδιώκει τὸ κακόν, θὰ καταλήξῃ εἰς τὸν ὄλεθρον.
20 Οἱ διεστραμμένοι τρόποι ζωῆς τοῦ ἀσεβοῦς εἶναι ἀποκρουστικοὶ καὶ μισητοὶ ἐνώπιον τοῦ Κυρίου. Ἐξ ἀντιθέτου εἶναι ἀγαπητοὶ εἰς αὐτὸν οἱ ἀκέραιοι καὶ ἄμωμοι εἰς ὅλας τὰς ἐκδηλώσεις τῆς ζωῆς των.
21 Ἐκεῖνος ποὺ δίδει τὸ χέρι του εἰς τὸ χέρι τοῦ ἄλλου καὶ συνάπτει συμφωνίαν διὰ τὴν πραγματοποίησιν ἀδίκων ἔργων, δὲν θὰ μείνῃ ἀτιμώρητος παρὰ Θεοῦ καὶ ἀνθρώπων. Ὅποιος ὅμως σκορπίζει παντοῦ τὰ ἔργα τῆς αρετῆς θὰ πάρῃ τὸν πρέποντα μισθόν.
22 Ὅ,τι εἶναι τὸ χρυσὸ σκουλαρίκι εἰς τὴν μύτην τοῦ χοίρου, κάτι τέτοιο εἶναι καὶ τὸ κάλλος εἰς τὴν ἀσύνετον καὶ μὲ ἁμαρτωλὰ φρονήματα γυναῖκα.
23 Ὅλαι αἱ ἐπιθυμίαι τῶν δικαίων εἶναι ἀγαθαὶ καὶ θὰ πραγματοποιηθοῦν ἐκ μέρους τοῦ Θεοῦ. Κάθε δὲ πονηρὰ ἐλπὶς τῶν ἀσεβῶν ἀνθρώπων, διότι εἶναι κακή, θὰ καταστραφῇ.
24 Ὑπάρχουν ἄνθρωποι, οἱ ὁποῖοι σκορπίζουν ἁπλόχερα τὰ ἀγαθά των διὰ τὴν ἐξυπηρέτησιν τῶν ἄλλων καὶ μὲ τὴν εὐλογίαν τοῦ Θεοῦ ἀποκτοῦν πολὺ περισσότερα. Ὑπάρχουν δὲ ἐξ ἀντιθέτου καὶ ἄλλοι, οἱ ὁποῖοι, ἂν καὶ διαρκῶς συγκεντρώνουν ὑλικὰ ἀγαθὰ μὲ παρανόμους τρόπους, πάντοτε στεροῦνται.
25 Ὁ εὐθύς, ὁ ἄκακος ἄνθρωπος ἔχει πάντοτε τὰς εὐλογίας ἐκ μέρους τοῦ Θεοῦ καὶ τὸν ἔπαινον ἐκ μέρους τῶν ἀνθρώπων. Ἄνθρωπος ὅμως, ποὺ ἀποθηριώνεται ἀπὸ τὸν θυμόν, ἔχει ἀποκρουστικὴν συμπεριφορὰν καὶ κακὴν τὴν ἐμφάνισιν.
26 Δι' ἐκεῖνον, ποὺ συνάγει καὶ κρύπτει τὸ σιτάρι ἐν καιρῷ λιμοῦ, μὲ τὸν σκοπὸν νὰ τὸ πωλήσῃ πανάκριβα, ὅλοι εὔχονται νὰ τοῦ τὸ λεηλατήσουν ξένοι ἐπιδρομεῖς καὶ ἐχθροί. Ἡ εὐλογία δὲ τοῦ Θεοῦ χορηγεῖται πλουσία εἰς ἐκεῖνον ποὺ δίδει καὶ εἰς τοὺς ἄλλους.
27 Αὐτὸς ποὺ σκέπτεται πάντοτε καὶ πράττει τὸ καλόν, ἐπιδιώκει καὶ εὑρίσκει πολλὴν χάριν ἐκ μέρους τοῦ Θεοῦ. Ἐκεῖνον ὅμως, ὁ ὁποῖος ἐπιζητεῖ νὰ πράττῃ τὰ κακὰ εἰς βάρος τῶν ἄλλων, αὐτὰ τὰ κακὰ θὰ ἐπιπέσουν ἐπὶ τῆς κεφαλῆς του καὶ θὰ τὸν συντρίψουν.
28 Ἐκεῖνος, ποὺ ἔχει πεποίθησιν καὶ ἐλπίδα εἰς τὸν πλοῦτον του, θὰ πέσῃ καὶ θὰ καταστραφῇ. Ἐκεῖνος ὅμως, ποὺ βοηθεῖ καὶ ὑποστηρίζει τοὺς ἀναξιοπαθοῦντας δικαίους, αὐτὸς θὰ ἀνατείλῃ ὡσὰν λαμπρὸς ἥλιος.
29 Ἐκεῖνος, ποὺ δὲν ζῇ καὶ δὲν συμπεριφέρεται καλὰ μέσα εἰς τὸ σπίτι του, θὰ κληρονομήσῃ ἀέρα, θὰ γίνῃ δηλαδὴ πτωχός. Ὁ ἄμυαλος καὶ ἀσύνετος θὰ καταντήσῃ δοῦλος εἰς τὸν συνετόν.
30 Ἀπὸ τοὺς καρποὺς καὶ τὰ ἔργα τῆς δικαιοσύνης φυτρώνει καὶ μεγεθύνεται τὸ δένδρον τῆς μακρᾶς καὶ εὐτυχισμένης ζωῆς· ἐνῷ ἡ ζωὴ τῶν παρανόμων ἀνδρῶν ἀφαιρεῖται πρόωρα.
31 Ἐὰν ὅμως καὶ αὐτὸς ἀκόμη ὁ δίκαιος μόλις καὶ μετὰ βίας σώζεται, ὁ ἀσεβὴς καὶ ὁ ἁμαρτωλὸς πῶς θὰ τολμήσῃ νὰ παρουσιασθῇ ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ;

Ἑρμηνεία Παναγιώτη Τρεμπέλα

ἱ ζυγαριὲς ποὺ ζυγίζουν μὲ ἀπάτην καὶ κλέπτουν, εἶναι σιχαμερὲς εἰς τὸν Θεόν, ὁ ὁποῖος δέχεται καὶ εὐλογεῖ τὸ σωστὸν καὶ δίκαιον μέτρον καὶ ζύγι.
2 Ὅπου θὰ εἰσχωρήσῃ ὑπερηφάνεια, ἡ ὁποία περιφρονεῖ τὰ πάντα καὶ ὑβρίζει τοὺς πάντας, ἐκεῖ θὰ ἐπακολουθήσῃ ἀτιμία καὶ ἐξευτελισμὸς τῶν ἀγερώχων αὐτῶν ἀνθρώπων. Τὸ στόμα δὲ τῶν ταπεινῶν καὶ ὑποχωρητικῶν κατόπιν σκέψεως συνετῆς λέγει τὸ ὀρθὸν καὶ τὸ πρέπον. Ἡ σύνεσις καὶ ἡ τελειότης τῶν ἐναρέτων ἀνθρώπων θὰ ὁδηγήσῃ αὐτοὺς ἀπροσκόπτως, ἐνῷ ἐκείνους, ποὺ παραβαίνουν τὸν θεῖον νόμον, θὰ καταστήσῃ λάφυρόν της ἡ ὑποδούλωσις καὶ ἡ ἀποτυχία.
3 Ὁ θάνατος τοῦ δικαίου ἀφήνει θλῖψιν καὶ ὀδύνην εἰς τοὺς ἐπιζῶντας, ἐπειδὴ οὖτοι ἐνθυμοῦνται τὴν ἀρετήν του, ἐνῷ ἡ ἑξαφάνισις τῶν ἀσεβῶν γίνεται ἀμέσως δεκτὴ μὲ ἀνακούφισιν καὶ εὐχαρίστησιν.
4 Δὲν θὰ ὠφελήσουν εἰς τίποτε τὰ πλούτη, ὅταν ἐνσκήψῃ ἡ θεία ὀργὴ κατὰ τῶν ἀσεβῶν καὶ ἀδίκων πλουσίων, ἐνῷ ἡ ἐλεημοσύνη καὶ ἡ ἀρετὴ λυτρώνει ἀπὸ τὸν αἰώνιον θάνατον.
5 Ἡ δικαιοσύνη καὶ ἡ ἀρετὴ τέμνει εὐθείας ὁδοὺς καὶ χρησιμοποιεῖ μέσα νόμιμα καὶ δίκαια, ἐνῷ ἡ ἀσέβεια περιπίπτει εἰς πολλὰς ἀνομίας καὶ ἀδικίας, διότι προτιμᾷ τὴν στρεβλὴν καὶ σκολιὰν ὁδόν.
6 Ἡ ἀρετὴ καὶ ἰδίως ἡ ἐλεημοσύνη λυτρώνει τοὺς ἐναρέτους ἀνθρώπους ἀπὸ πολλὰ δεινά, ἐνῷ οἱ παραβάται τοῦ θείου νόμου ἐξ ὑπαιτιότητός των συλλαμβάνονται σὰν εἰς παγίδα ἀπωλείας καὶ ὀλέθρου.
7 Ὅταν ἀποθάνῃ ὁ δίκαιος ἄνθρωπος, ἡ ἐλπὶς τῆς σωτηρίας του δὲν χάνεται, ἐκεῖνα ὅμως, διὰ τὰ ὁποῖα ἐκαυχῶντο οἱ ἀσεβεῖς, ἑξαφανίζονται τελείως.
8 Ὁ δίκαιος ἐξέρχεται σῶος καὶ ἀβλαβὴς ἀπὸ τὸν κίνδυνον, ποὺ διέτρεξεν ἀπὸ τοὺς διώκτας του, ἀντ' αὐτοῦ δὲ θὰ παραδοθῇ ὑπὸ τῆς θείας δικαιοσύνης καὶ θὰ συλληφθῇ εἰς τὴν ἰδίαν παγίδα ὁ ἀσεβής.
9 Διὰ τῆς δημοκοπικῆς καὶ λαοπλάνου γλώσσης τῶν ἀσεβῶν παγιδεύονται οἱ πολῖται, παρασυρόμενοι εἰς κινήματα καὶ ἔργα καταστρεπτικά, διὰ τῆς συνετῆς ὅμως καὶ γνωστικῆς συμπεριφορᾶς τῶν δικαίων καὶ ἐναρέτων ἡγετῶν εὐοδοῦνται αἱ κοιναὶ καὶ ἐθνικαὶ ὑποθέσεις.
10 Μὲ τὰ καλὰ κατορθώματα τῶν δικαίων ἡ πόλις, εἰς τὴν ὁποίαν ζοῦν, εὐτυχεῖ καὶ προοδεύει. Ὅταν δὲ ἐκλείψουν οἱ ἀσεβεῖς, δοκιμάζουν ἀγαλλίασιν οἱ λαοί.
Διὰ τῆς εὐλογίας, ποὺ δίδει ὁ Θεὸς εἰς τοὺς εὐθεῖς καὶ εἰλικρινεῖς, θὰ ὑψωθῇ καὶ θὰ δοξασθῇ ἡ πόλις.
11 Μὲ τὰ στόματα δὲ τῶν ἀσεβῶν, ποὺ διαστρέφουν τὴν ἀλήθειαν, προπαγανδίζουν ὑπὲρ τοῦ ψεύδους καὶ ἐξαχρειώνουν τὰ πάντα, ἡ πόλις, εἰς τὴν ὁποίαν κατοικοῦν, θὰ καταστραφῇ καὶ θὰ σκαφῇ ἐκ θεμελίων.
12 Ὁ ἀνόητος περιπαίζει καὶ ἐξουθενεῖ τοὺς συμπολίτας του, ἐνῷ ὁ συνετὸς εἶναι ἥσυχος, διότι συγκρατεῖ καὶ κυβερνᾷ τὴν γλῶσσαν του καὶ γενικῶς τὸν ἑαυτόν του.
13 Ὁ διπρόσωπος καὶ ἀκριτόμυθος ἄνθρωπος δὲν δυσκολεύεται νὰ φανερώσῃ καὶ ἐνώπιον πολυμελοῦς συγκεντρώσεως τὰς εἰς ἰδιαίτερα συμβούλια ληφθείσας ἀποφάσεις καὶ τὰ μυστικά, ποὺ τοῦ ἐνεπιστεύθησαν. Ὁ ἀξιόπιστος ὅμως καὶ ἐχέμυθος, ὁ ὁποῖος συγκρατεῖ τὴν γλῶσσαν του, κρύπτει ὅσα τοῦ ἐξεμυστηρεύθησαν.
14 Ὅπου δὲν ὑπάρχει καλὴ διακυβέρνησις, οἱ πολῖται πίπτουν ὅπως τὰ ξηρὰ φύλλα τῶν δένδρων. Σωτηρία δὲ καὶ ἀσφάλεια ὑπάρχει μόνον εἰς τὴν βαθεῖαν ἐξέτασιν καὶ μελέτην τῶν ζητημάτων καὶ τὴν σύμφωνον ἀπόφασιν τῶν πολλῶν.
15 Ὁ πονηρὸς ἄνθρωπος, πλησιάζων τὸν ἐνάρετον καὶ ὄπισθεν αὐτοῦ κρυπτόμενος καὶ καλυπτόμενος, κακοποιεῖ, μισεῖ δὲ καὶ ἀπεχθάνεται κάθε ἦχον σάλπιγγας ἢ κώδωνος, ὁ ὁποῖος προειδοποιεῖ τοὺς ἀπονηρεύτους διὰ τὸν ἐξ αὐτοῦ κίνδυνον καὶ τοὺς προφυλάσσει ἀπὸ τοὺς σκοτεινοὺς σκοπούς του.
16 Ἡ χαριτωμένη σύζυγος γίνεται αἰτία νὰ ἐπαινῆται ὁ σύζυγός της, θρόνος δὲ πλήρης ἀτιμιῶν καὶ περιφρονήσεων γίνεται ἡ σύζυγος, ἡ ὁποία μισεῖ καὶ ἀπεχθάνεται τὴν ἐνάρετον ζωὴν καὶ ζῇ ζωὴν παρεκτροπῶν. Οἱ ὀκνηροὶ κατεξοδεύουν τὴν πλουσίαν κληρονομίαν των καὶ τελικῶς στεροῦνται αὐτῆς· ἐνῷ οἱ ἐργατικοὶ καὶ φιλόπονοι πλουτίζουν καὶ ὁ πλοῦτος των γίνεται στήριγμά των.
17 Ὁ ἐλεήμων καὶ εὐσπλαγχνικὸς ἄνθρωπος ὠφελεῖ τὴν ψυχήν του, καταστρέφει δὲ τὸν ἑαυτόν του ὁ ἄσπλαγχνος καὶ ἀνελεήμων.
18 Ὁ ἀσεβὴς κοπιάζει ματαίως εἰς ἔργα, ἀπὸ τὰ ὁποῖα δὲν πρόκειται νὰ ὠφεληθῇ τίποτε, ἐκεῖνο ὅμως ποὺ ἐργάζονται καὶ σπείρουν οἱ δίκαιοι, θὰ ἔχῃ δι’ αὐτοὺς ἀληθινὴν μισθαποδοσίαν καὶ ἀνταμοιβήν.
19 Τὸ ἐνάρετον παιδὶ γεννᾶται διὰ νὰ ζήσῃ πολλὰ ἔτη, αἱ ἐπιδιώξεις ὅμως τοῦ ἀσεβοῦς θὰ τὸν ὁδηγήσουν εἰς θάνατον σωματικόν, ἀλλὰ καὶ αἰώνιον.
20 Εἶναι σιχαμεροὶ εἰς τὸν Θεὸν οἱ κακοὶ δρόμοι, τοὺς ὁποίους βαδίζουν οἱ ἁμαρτωλοί, ἀγαπητοὶ δὲ εἰς αὐτὸν εἶναι οἱ ἄμεμπτοι εἰς ὅλας τὰς ἐκδηλώσεις τῆς ζωῆς των.
21 Δὲν θὰ μείνῃ ἀτιμώρητος ἐκεῖνος, ποὺ θὰ βάλῃ τὸ χέρι του εἰς χεῖρας ἄλλου, διὰ να συμφωνήσῃ μαζί του πρὸς διάπραξιν ἀδικίας. Ὅποος ὅμως κατὰ τὴν ἐπίγειον ζωήν του σπείρει ἀρετήν, θὰ ἀπολαύσῃ δίκαιον καὶ ἀσφαλῆ μισθόν.
22 Καθὼς εἶναι ἀταίριαστον νὰ κρεμασθῇ τὸ σκουλαρίκι εἰς τὴν μύτην τοῦ χοίρου, ἡ ὁποία διαρκῶς ἀνακατώνει τὸν βόρβορον, ἔτσι εἶναι ἀταίριαστον καὶ τὸ σωματικὸν κάλλος εἰς τὴν δύστροπον καὶ κακοκέφαλον γυναῖκα, τῆς ὁποίας τὰ φρονήματα καὶ αἱ διαθέσεις εἶναι ἁμαρτωλά.
23 Κάθε πόθος καὶ ἐπιθυμία τῶν δικαίων εἶναι καλή, καὶ δι’ αὐτὸ δὲν θὰ ἀπορριφθῇ ἀπὸ τὸν Θεόν, ἡ ἐλπὶς ὅμως τῶν ἀσεβῶν θὰ χαθῇ, μένουσα ἀνεκπλήρωτος.
24 Ὑπάρχουν ἄνθρωποι, ποὺ σκορπίζουν εἰς καλοὺς σκοποὺς τὰ ἀγαθά των καὶ ἔτσι τὰ πολλαπλασιάζουν μὲ τὴν εὐλογίαν τοῦ Θεοῦ. Καὶ ὑπάρχουν ἄλλοι, οἱ ὁποῖοι διαρκῶς μαζεύουν, καὶ ὅμως στεροῦνται, σὰν νὰ λιγοστεύη ὁ πλοῦτος των.
25 Ἡ ἐλεήμων καὶ γενναιόδωρος ψυχὴ ἐλεεῖ μὲ ἱλαρότητα, ἁπλότητα καὶ εὐκολίαν, ὁ θυμώδης ὅμως ἄνθρωπος ἔχει ἄσχημον καὶ ἀποκρουστικὴν συμπεριφοράν.
26 Δι’ ἐκεῖνον, ποὺ κρύπτει τὸ σιτάρι ἐν καιρῷ πείνης διὰ νὰ πλουτίσῃ, δηλαδὴ τὸν μαυραγορίτην, ὅλοι εὔχονται νὰ τοῦ τὸ λεηλατήσουν οἱ ἐχθροί, ἡ εὐλογία δὲ τοῦ Θεοῦ δίδεται πλουσία εἰς ἐκεῖνον, ποὺ δίδει καὶ εἰς τοὺς ἄλλους.
27 Ἐκεῖνος ποὺ ἐργάζεται τὸ ἀγαθόν, ἐπιδιώκει νὰ εὕρῃ πολλὴν χάριν ἀπὸ τὸν Θεόν, ἐκεῖνον δέ, ποὺ ἐπιζητεῖ νὰ κάμῃ τὸ κακόν, θὰ τὸν συναντήσῃ δυστυχία.
28 Ὅποιος ἔχει τὴν ἐμπιστοσύνην καὶ τὴν ἐλπίδα του εἰς τὸν πλοῦτον, αὐτὸς θὰ πέσῃ, διότι στηρίζεται εἰς πρᾶγμα φθαρτὸν καὶ μάταιον, ἐνῷ ἐκεῖνος ποὺ ἐλεεῖ τοὺς ἀξίους ἐλεημοσύνης πτωχούς, θὰ καταστῇ λαμπρὸς καὶ περιφανής.
29 Ὅποιος δὲν καταστέκεται εἰς τὸ σπίτι του καὶ δὲν συμπεριφέρεται καλὰ πρὸς τοὺς οἰκείους του, θὰ κληρονομήσῃ ἀέρα καὶ θὰ πτωχύνῃ. Ὁ ἀσύνετος δὲ καὶ ἄμυαλος θὰ καταντήσῃ ὑπηρέτης καὶ δοῦλος τοῦ φρονίμου καὶ συνετοῦ.
30 Ἀπὸ τὰ δίκαια κέρδη φυτρώνει δένδρον ζωῆς, δηλαδὴ μακροημέρευσις, ἐνῷ αἱ ψυχαὶ τῶν παραβατῶν τοῦ θείου νόμου ἁρπάζονται προώρως.
31 Ἐὰν ὁ δίκαιος καὶ ἐνάρετος μὲ δυσκολίαν σώζεται, διότι τὰ ἔργα μας πάντοτε ὑπολείπονται ἀπὸ ὅσα μᾶς παραγγέλλει ὁ Θεός, ὁ ἀμετανόητος καὶ ἀσεβὴς ποῦ θὰ φανῇ;

Πρωτότυπο Κείμενο	Ἑρμηνεία Ἰωάννου Κολιτσάρα	Ἑρμηνεία Παναγιώτη Τρεμπέλα
υγοὶ δόλιοι βδέλυγμα ἐνώπιον Κυρίου, στάθμιον δὲ δίκαιον δεκτὸν αὐτῷ.	όλιες ζυγαριές, ποὺ ζυγίζουν ἄδικα, εἶναι ἀποκρουστικὲς καὶ μισητὲς ἐνώπιον τοῦ Κυρίου. Ζύγια δὲ ὀρθὰ καὶ σωστὰ εἶναι δεκτὰ καὶ εὐλογημένα ἀπὸ τὸν Θεόν.	ἱ ζυγαριὲς ποὺ ζυγίζουν μὲ ἀπάτην καὶ κλέπτουν, εἶναι σιχαμερὲς εἰς τὸν Θεόν, ὁ ὁποῖος δέχεται καὶ εὐλογεῖ τὸ σωστὸν καὶ δίκαιον μέτρον καὶ ζύγι.
2 Οὗ ἐὰν εἰσέλθῃ ὕβρις, ἐκεῖ καὶ ἀτιμία· στόμα δὲ ταπεινῶν μελετᾷ σοφίαν. Τελειότης εὐθέων ὁδηγήσει αὐτούς, αἱ ὑποσκελισμὸς ἀθετούντων προνομεύσει αὐτούς.	2 Ὅπου θὰ εἰσέλθῃ καὶ θὰ κυριαρχήσῃ ὑπερηφάνεια, ἐκεῖ θὰ ἀκολουθήσῃ ὁ ἐξευτελισμὸς καὶ ἡ ταπείνωσις. Ἡ διάνοια δὲ τῶν ἀληθινὰ ταπεινῶν ἀνθρώπων μελετᾷ ὀρθὰ καὶ συνετὰ καὶ τὸ στόμα των ἐκφράζει σοφὰ λόγια. Ἡ τελειότης τῶν ἐναρέτων ἀνθρώπων θὰ ὁδηγῇ αὐτοὺς μὲ ἀσφάλειαν, ἐνῷ αὐτούς, ποὺ παραβαίνουν τὸν θεῖον νόμον, ἡ ὑποδούλωσις καὶ ἡ ἀποτυχία θὰ τοὺς ἔχουν λάφυρόν των.	2 Ὅπου θὰ εἰσχωρήσῃ ὑπερηφάνεια, ἡ ὁποία περιφρονεῖ τὰ πάντα καὶ ὑβρίζει τοὺς πάντας, ἐκεῖ θὰ ἐπακολουθήσῃ ἀτιμία καὶ ἐξευτελισμὸς τῶν ἀγερώχων αὐτῶν ἀνθρώπων. Τὸ στόμα δὲ τῶν ταπεινῶν καὶ ὑποχωρητικῶν κατόπιν σκέψεως συνετῆς λέγει τὸ ὀρθὸν καὶ τὸ πρέπον. Ἡ σύνεσις καὶ ἡ τελειότης τῶν ἐναρέτων ἀνθρώπων θὰ ὁδηγήσῃ αὐτοὺς ἀπροσκόπτως, ἐνῷ ἐκείνους, ποὺ παραβαίνουν τὸν θεῖον νόμον, θὰ καταστήσῃ λάφυρόν της ἡ ὑποδούλωσις καὶ ἡ ἀποτυχία.
3 Ἀποθανὼν δίκαιος ἔλιπε μετάμελον, πρόχειρος δὲ γίνεται καὶ ἐπίχαρτος ἀσεβῶν ἀπώλεια.	3 Ὁ δίκαιος ὅταν ἀποθάνῃ, ἀφήνει ὄπισθέν του λύπην διὰ τὸν θάνατόν του· ὁ ὄλεθρος ὅμως τῶν ἀσεβῶν γίνεται ἀμέσως καὶ μετὰ χαρᾶς δεκτός.	3 Ὁ θάνατος τοῦ δικαίου ἀφήνει θλῖψιν καὶ ὀδύνην εἰς τοὺς ἐπιζῶντας, ἐπειδὴ οὖτοι ἐνθυμοῦνται τὴν ἀρετήν του, ἐνῷ ἡ ἑξαφάνισις τῶν ἀσεβῶν γίνεται ἀμέσως δεκτὴ μὲ ἀνακούφισιν καὶ εὐχαρίστησιν.
4 Οὐκ ὠφελήσει ὑπάρχοντα ἐν ἡμέρᾳ θυμοῦ, δικαιοσύνη δὲ ρύσεται ἀπὸ θανάτου.	4 Δὲν θὰ ὠφελήσουν τὰ πλούτη, ὅταν ἐκσπάσῃ ἡ θεία ὀργή. Ἐνῷ ἡ ἀρετὴ θὰ σώσῃ τὸν ἄνθρωπον ἀπὸ πολλὰ δεινὰ καὶ ἀπὸ τὸν αἰώνιον θάνατον.	4 Δὲν θὰ ὠφελήσουν εἰς τίποτε τὰ πλούτη, ὅταν ἐνσκήψῃ ἡ θεία ὀργὴ κατὰ τῶν ἀσεβῶν καὶ ἀδίκων πλουσίων, ἐνῷ ἡ ἐλεημοσύνη καὶ ἡ ἀρετὴ λυτρώνει ἀπὸ τὸν αἰώνιον θάνατον.
5 Δικαιοσύνη ἀμώμους ὀρθοτομεῖ ὁδούς, ἀσέβεια δὲ περιπίπτει ἀδικίᾳ,	5 Ἡ ἀρετὴ χαράσσει ἄψογον καὶ εὐθεῖαν τὴν ὁδὸν τῶν ἀνθρώπων. Ἡ ἀσέβεια ὅμως περιπίπτει καὶ περιπλέκεται μέσα εἰς πολλὰς ἀδικίας.	5 Ἡ δικαιοσύνη καὶ ἡ ἀρετὴ τέμνει εὐθείας ὁδοὺς καὶ χρησιμοποιεῖ μέσα νόμιμα καὶ δίκαια, ἐνῷ ἡ ἀσέβεια περιπίπτει εἰς πολλὰς ἀνομίας καὶ ἀδικίας, διότι προτιμᾷ τὴν στρεβλὴν καὶ σκολιὰν ὁδόν.
6 δικαιοσύνη ἀνδρῶν ὀρθῶν ρύεται αὐτούς, τῇ δὲ ἀπωλείᾳ αὐτῶν ἁλίσκονται παράνομοι.	6 Ἡ ἀρετὴ λυτρώνει τοὺς εὐσυνειδήτους καὶ ἐντίμους ἀνθρώπους. Ἐνῷ οἱ παραβάται τοῦ θείου νόμου συλλαμβάνονται εἰς τὴν παγίδα τῆς ἀπωλείας καὶ τοῦ ὀλέθρου.	6 Ἡ ἀρετὴ καὶ ἰδίως ἡ ἐλεημοσύνη λυτρώνει τοὺς ἐναρέτους ἀνθρώπους ἀπὸ πολλὰ δεινά, ἐνῷ οἱ παραβάται τοῦ θείου νόμου ἐξ ὑπαιτιότητός των συλλαμβάνονται σὰν εἰς παγίδα ἀπωλείας καὶ ὀλέθρου.
7 Τελευτήσαντος ἀνδρὸς δικαίου οὐκ ὄλλυται ἐλπίς, τὸ δὲ καύχημα τῶν ἀσεβῶν ὄλλυται.	7 Ὅταν τελευτήσῃ ὁ δίκαιος ἄνθρωπος, δὲν χάνεται ἡ ἐλπὶς τῆς σωτηρίας του· ἐξ ἀντιθέτου δὲ ἐκεῖνα διὰ τὰ ὁποῖα ἐκαυχῶντο οἱ ἀσεβεῖς, ὁ πλοῦτος, ἡ δύναμις καὶ ἡ δόξα των, ἐξαφανίζονται ἐξ ὁλοκλήρου.	7 Ὅταν ἀποθάνῃ ὁ δίκαιος ἄνθρωπος, ἡ ἐλπὶς τῆς σωτηρίας του δὲν χάνεται, ἐκεῖνα ὅμως, διὰ τὰ ὁποῖα ἐκαυχῶντο οἱ ἀσεβεῖς, ἑξαφανίζονται τελείως.
8 Δίκαιος ἐκ θήρας ἐκδύνει, ἀντ' αὐτοῦ δὲ παραδίδοται ὁ ἀσεβής.	8 Ὁ δίκαιος διαφεύγει τὰς παγίδας, ποὺ τοῦ στήνουν ὡς πονηροὶ θηρευταὶ οἱ ἀσεβεῖς, ἀντ' αὐτοῦ δὲ συλλαμβάνεται εἰς τὴν παγίδα καὶ παραδίδεται ὁ ἀσεβής.	8 Ὁ δίκαιος ἐξέρχεται σῶος καὶ ἀβλαβὴς ἀπὸ τὸν κίνδυνον, ποὺ διέτρεξεν ἀπὸ τοὺς διώκτας του, ἀντ' αὐτοῦ δὲ θὰ παραδοθῇ ὑπὸ τῆς θείας δικαιοσύνης καὶ θὰ συλληφθῇ εἰς τὴν ἰδίαν παγίδα ὁ ἀσεβής.
9 Ἐν στόματι ἀσεβῶν παγὶς πολίταις, αἴσθησις δὲ δικαίων εὔοδος.	9 Οἱ ἀσεβεῖς μὲ τὰ δόλια λόγια των στήνουν παγίδας διὰ τοὺς συμπολίτας των· ἐνῷ οἱ δίκαιοι μὲ τὴν συνετὴν συμπεριοοράν των καθιστοῦν ὁμαλοὺς τοὺς δρόμους τῆς ζωῆς τῶν ἄλλων.	9 Διὰ τῆς δημοκοπικῆς καὶ λαοπλάνου γλώσσης τῶν ἀσεβῶν παγιδεύονται οἱ πολῖται, παρασυρόμενοι εἰς κινήματα καὶ ἔργα καταστρεπτικά, διὰ τῆς συνετῆς ὅμως καὶ γνωστικῆς συμπεριφορᾶς τῶν δικαίων καὶ ἐναρέτων ἡγετῶν εὐοδοῦνται αἱ κοιναὶ καὶ ἐθνικαὶ ὑποθέσεις.
10 Ἐν ἀγοθοῖς δικαίων κατώρθωσε πόλις, καὶ ἐν ἀπωλείᾳ ἀσεβῶν ἀγαλλίαμα. Ἐν εὐλογίᾳ εὐθέων ὑψωθήσετσι πόλις.	10 Μὲ τὰ συνετὰ λόγια καὶ τὰ ἐνάρετα ἔργα τῶν δικαίων ἀνορθώνονται καὶ προοδεύουν αἱ πόλεις. Ὅταν οἱ ἀσεβεῖς καταστρέφωνται, ἐπικρατεῖ χαρὰ καὶ ἀγαλλίασις. Μὲ τὰς εὐλογίας, ποὺ δίδει ὁ Θεὸς εἰς τοὺς εἰλικρινεῖς καὶ ἐντίμους, θὰ δοξασθῇ καὶ θὰ προοδεύσῃ ἡ πόλις.	10 Μὲ τὰ καλὰ κατορθώματα τῶν δικαίων ἡ πόλις, εἰς τὴν ὁποίαν ζοῦν, εὐτυχεῖ καὶ προοδεύει. Ὅταν δὲ ἐκλείψουν οἱ ἀσεβεῖς, δοκιμάζουν ἀγαλλίασιν οἱ λαοί. Διὰ τῆς εὐλογίας, ποὺ δίδει ὁ Θεὸς εἰς τοὺς εὐθεῖς καὶ εἰλικρινεῖς, θὰ ὑψωθῇ καὶ θὰ δοξασθῇ ἡ πόλις.
11 Στόμασι δὲ ἀσεβῶν κατεσκάφη.	11 Μὲ τὰ ψευδῆ, τὰ πονηρὰ καὶ τὰ φαῦλα λόγια, ποὺ ἐξέρχονται ἀπὸ τὰ στόματα τῶν ἀσεβῶν, ἀνασκάπτεται ἐκ θεμελίων καὶ καταστρέφεται ἡ πόλις.	11 Μὲ τὰ στόματα δὲ τῶν ἀσεβῶν, ποὺ διαστρέφουν τὴν ἀλήθειαν, προπαγανδίζουν ὑπὲρ τοῦ ψεύδους καὶ ἐξαχρειώνουν τὰ πάντα, ἡ πόλις, εἰς τὴν ὁποίαν κατοικοῦν, θὰ καταστραφῇ καὶ θὰ σκαφῇ ἐκ θεμελίων.
12 Μυκτηρίζει πολίτας ἐνδεὴς φρενῶν, ἀνὴρ δὲ φρόνιμος ἡσυχίαν ἄγει.	12 Ὁ ἀσύνετος καὶ ἀνόητος περιγελᾷ τοὺς συμπολίτας του, ἐνῷ ὁ φρόνιμος ἀνὴρ μένει ἥσυχος, διότι γνωρίζει νὰ συγκρατῇ τὴν γλῶσσαν του.	12 Ὁ ἀνόητος περιπαίζει καὶ ἐξουθενεῖ τοὺς συμπολίτας του, ἐνῷ ὁ συνετὸς εἶναι ἥσυχος, διότι συγκρατεῖ καὶ κυβερνᾷ τὴν γλῶσσαν του καὶ γενικῶς τὸν ἑαυτόν του.
13 Ἀνὴρ δίγλωσσος ἀποκαλύπτει βουλὰς ἐν συνεδρίῳ, πιστὸς δὲ πνοῇ κρύπτει πράγματα.	13 Ὁ διπρόσωπος καὶ ἀκριτόμυθος ἄνθρωπος φανερώνει τὰς ἀπορρήτους ἀποφάσεις τῶν συμβουλίων, ἐνῷ ὁ ἐχέμυθος καὶ ἀξιόπιστος δὲν ἐκφράζει, ἀλλὰ ἀποκρύπτει ἐπιμελῶς τὰς μυστικὰς συζητήσεις καὶ ἀποφάσεις.	13 Ὁ διπρόσωπος καὶ ἀκριτόμυθος ἄνθρωπος δὲν δυσκολεύεται νὰ φανερώσῃ καὶ ἐνώπιον πολυμελοῦς συγκεντρώσεως τὰς εἰς ἰδιαίτερα συμβούλια ληφθείσας ἀποφάσεις καὶ τὰ μυστικά, ποὺ τοῦ ἐνεπιστεύθησαν. Ὁ ἀξιόπιστος ὅμως καὶ ἐχέμυθος, ὁ ὁποῖος συγκρατεῖ τὴν γλῶσσαν του, κρύπτει ὅσα τοῦ ἐξεμυστηρεύθησαν.
14 Οἷς μὴ ὑπάρχει κυβέρνησις, πίπτουσιν ὥσπερ φύλλα, σωτηρία δὲ ὑπάρχει ἐν πολλῇ βουλῇ.	14 Οἱ ἄνθρωποι, ἀπὸ τοὺς ὁποίους λείπει ἡ συνετὴ διακυβέρνησις, πίπτουν ὅπως τὰ μαραμμένα φύλλα τῶν δένδρων. Ἡ σωτηρία δὲ κατορθώνεται διὰ μέσου πολλῆς σκέψεως καὶ μελέτης.	14 Ὅπου δὲν ὑπάρχει καλὴ διακυβέρνησις, οἱ πολῖται πίπτουν ὅπως τὰ ξηρὰ φύλλα τῶν δένδρων. Σωτηρία δὲ καὶ ἀσφάλεια ὑπάρχει μόνον εἰς τὴν βαθεῖαν ἐξέτασιν καὶ μελέτην τῶν ζητημάτων καὶ τὴν σύμφωνον ἀπόφασιν τῶν πολλῶν.
15 Πονηρὸς κακοποιεῖ ὅταν συμμίξῃ δικαίῳ, μισεῖ δὲ ἦχον ἀσφαλείας.	15 Ὁ πονηρὸς ἄνθρωπος, προσεταιριζόμενος τὸν δίκαιον καὶ κρυπτόμενος ὄπισθεν τοῦ κύρους ἐκείνου, διαπράττει εὐχερέστερον τὸ κακόν. Μισεῖ δὲ κάθε φωνὴν ἀνθρώπου καὶ ἦχον σάλπιγγας, διὰ τοῦ ὁποίου θὰ εἰδοποιηθοῦν οἱ ἄλλοι καὶ θὰ ἀσφαλισθοῦν ἀπὸ αὐτόν.	15 Ὁ πονηρὸς ἄνθρωπος, πλησιάζων τὸν ἐνάρετον καὶ ὄπισθεν αὐτοῦ κρυπτόμενος καὶ καλυπτόμενος, κακοποιεῖ, μισεῖ δὲ καὶ ἀπεχθάνεται κάθε ἦχον σάλπιγγας ἢ κώδωνος, ὁ ὁποῖος προειδοποιεῖ τοὺς ἀπονηρεύτους διὰ τὸν ἐξ αὐτοῦ κίνδυνον καὶ τοὺς προφυλάσσει ἀπὸ τοὺς σκοτεινοὺς σκοπούς του.
16 Γυνὴ εὐχάριστος ἐγείρει ἀνδρὶ δόξαν, θρόνος δὲ ἀτιμίας γυνὴ μισοῦσα δίκαια. Πλούτου ὀκνηροὶ ἐνδεεῖς γίνονται, οἱ δὲ ἀνδρεῖοι ἐρείδονται πλούτῳ.	16 Γυνὴ κοσμημένη μὲ ἠθικὰ χαρίσματα γίνεται ἀφορμὴ καὶ αἰτία δόξης διὰ τὸν σύζυγόν της. Ἐξ ἀντιθέτου ἡ γυναῖκα, ἡ ὁποία μισεῖ καὶ ἀποστρέφεται τὴν δικαιοσύνην καὶ τὴν ἀρετήν, γίνεται αἰτία καὶ ἑστία καταφρονήσεως καὶ ἐξευτελισμοῦ διὰ τὸν ἄνδρα της. Οἱ ὀκνηροί, κατασωτεύοντες τὰ ὅσα ἔχουν, ἀπογυμνώνονται ἀπὸ τὰ πλούτη των. Ἐξ ἀντιθέτου δὲ οἱ ἐργατικοὶ καὶ δραστήριοι πλουτίζουν καὶ στηρίζονται ἀσφαλεῖς εἰς τὰ πλούτη των.	16 Ἡ χαριτωμένη σύζυγος γίνεται αἰτία νὰ ἐπαινῆται ὁ σύζυγός της, θρόνος δὲ πλήρης ἀτιμιῶν καὶ περιφρονήσεων γίνεται ἡ σύζυγος, ἡ ὁποία μισεῖ καὶ ἀπεχθάνεται τὴν ἐνάρετον ζωὴν καὶ ζῇ ζωὴν παρεκτροπῶν. Οἱ ὀκνηροὶ κατεξοδεύουν τὴν πλουσίαν κληρονομίαν των καὶ τελικῶς στεροῦνται αὐτῆς· ἐνῷ οἱ ἐργατικοὶ καὶ φιλόπονοι πλουτίζουν καὶ ὁ πλοῦτος των γίνεται στήριγμά των.
17 Τῇ ψυχῇ αὐτοῦ ἀγαθὸν ποιεῖ ἀνὴρ ἐλεήμων, ἐξολλύει δὲ αὐτοῦ σῶμα ὁ ἀνελεήμων.	17 Ὁ ἄνθρωπος, ποὺ ἐλεεῖ τοὺς ἄλλους, κάμνει εἰς τὴν πραγματικότητα μεγάλο καλὸν εἰς τὸν ἑαυτόν του, εἰς τὴν ψυχὴν καὶ τὸ σῶμα του. Ὁ δὲ ἄσπλαγχνος καὶ ἀνελεήμων καταστρέφει τὴν ἐπίγειον ζωήν του καὶ τὴν ψυχήν του.	17 Ὁ ἐλεήμων καὶ εὐσπλαγχνικὸς ἄνθρωπος ὠφελεῖ τὴν ψυχήν του, καταστρέφει δὲ τὸν ἑαυτόν του ὁ ἄσπλαγχνος καὶ ἀνελεήμων.
18 Ἀσεβὴς ποιεῖ ἔργα ἄδικα, σπέρμα δὲ δικαίων μισθὸς ἀληθείας.	18 Ὁ ἀσεβὴς διαπράττει ἔργα ἄδικα καὶ μάταια χωρὶς καμμίαν ὠφέλειαν διὰ τὸν ἑαυτόν του. Ὅσα ὅμως ἔργα καλὰ σπείρουν καὶ πραγματοποιήσουν οἱ δίκαιοι, θὰ εἶναι δι' αὐτοὺς ἀληθινὴ μισθαποδοσία καὶ ἀνταμοιβή.	18 Ὁ ἀσεβὴς κοπιάζει ματαίως εἰς ἔργα, ἀπὸ τὰ ὁποῖα δὲν πρόκειται νὰ ὠφεληθῇ τίποτε, ἐκεῖνο ὅμως ποὺ ἐργάζονται καὶ σπείρουν οἱ δίκαιοι, θὰ ἔχῃ δι’ αὐτοὺς ἀληθινὴν μισθαποδοσίαν καὶ ἀνταμοιβήν.
19 Υἱὸς δίκαιος γεννᾶται εἰς ζωὴν διωγμὸς δὲ ἀσεβοῦς εἰς θάνατον.	19 Ἄνθρωπος δίκαιος θὰ ζήσῃ εὐτυχισμένην ζωήν, ὁ ἀσεβὴς ὅμως, ὁ ὁποῖος ἐπιδιώκει τὸ κακόν, θὰ καταλήξῃ εἰς τὸν ὄλεθρον.	19 Τὸ ἐνάρετον παιδὶ γεννᾶται διὰ νὰ ζήσῃ πολλὰ ἔτη, αἱ ἐπιδιώξεις ὅμως τοῦ ἀσεβοῦς θὰ τὸν ὁδηγήσουν εἰς θάνατον σωματικόν, ἀλλὰ καὶ αἰώνιον.
20 Βδέλυγμα Κυρίῳ διεστραμμέναι ὁδοί, προσδεκτοὶ δὲ αὐτῷ πάντες ἄμωμοι ἐν ταῖς ὁδοῖς αὐτῶν.	20 Οἱ διεστραμμένοι τρόποι ζωῆς τοῦ ἀσεβοῦς εἶναι ἀποκρουστικοὶ καὶ μισητοὶ ἐνώπιον τοῦ Κυρίου. Ἐξ ἀντιθέτου εἶναι ἀγαπητοὶ εἰς αὐτὸν οἱ ἀκέραιοι καὶ ἄμωμοι εἰς ὅλας τὰς ἐκδηλώσεις τῆς ζωῆς των.	20 Εἶναι σιχαμεροὶ εἰς τὸν Θεὸν οἱ κακοὶ δρόμοι, τοὺς ὁποίους βαδίζουν οἱ ἁμαρτωλοί, ἀγαπητοὶ δὲ εἰς αὐτὸν εἶναι οἱ ἄμεμπτοι εἰς ὅλας τὰς ἐκδηλώσεις τῆς ζωῆς των.
21 Χειρὶ χεῖρας ἐμβαλὼν ἀδίκως οὐκ ἀτιμώρητος ἔσται, ὁ δὲ σπείρων δικαιοσύνην λήψεται μισθὸν πιστόν.	21 Ἐκεῖνος ποὺ δίδει τὸ χέρι του εἰς τὸ χέρι τοῦ ἄλλου καὶ συνάπτει συμφωνίαν διὰ τὴν πραγματοποίησιν ἀδίκων ἔργων, δὲν θὰ μείνῃ ἀτιμώρητος παρὰ Θεοῦ καὶ ἀνθρώπων. Ὅποιος ὅμως σκορπίζει παντοῦ τὰ ἔργα τῆς αρετῆς θὰ πάρῃ τὸν πρέποντα μισθόν.	21 Δὲν θὰ μείνῃ ἀτιμώρητος ἐκεῖνος, ποὺ θὰ βάλῃ τὸ χέρι του εἰς χεῖρας ἄλλου, διὰ να συμφωνήσῃ μαζί του πρὸς διάπραξιν ἀδικίας. Ὅποος ὅμως κατὰ τὴν ἐπίγειον ζωήν του σπείρει ἀρετήν, θὰ ἀπολαύσῃ δίκαιον καὶ ἀσφαλῆ μισθόν.
22 Ὥσπερ ἐνώτιον ἐν ρινὶ ὑός, οὕτω γυναικὶ κακόφρονι κάλλος.	22 Ὅ,τι εἶναι τὸ χρυσὸ σκουλαρίκι εἰς τὴν μύτην τοῦ χοίρου, κάτι τέτοιο εἶναι καὶ τὸ κάλλος εἰς τὴν ἀσύνετον καὶ μὲ ἁμαρτωλὰ φρονήματα γυναῖκα.	22 Καθὼς εἶναι ἀταίριαστον νὰ κρεμασθῇ τὸ σκουλαρίκι εἰς τὴν μύτην τοῦ χοίρου, ἡ ὁποία διαρκῶς ἀνακατώνει τὸν βόρβορον, ἔτσι εἶναι ἀταίριαστον καὶ τὸ σωματικὸν κάλλος εἰς τὴν δύστροπον καὶ κακοκέφαλον γυναῖκα, τῆς ὁποίας τὰ φρονήματα καὶ αἱ διαθέσεις εἶναι ἁμαρτωλά.
23 Ἐπιθυμία δικαίων πᾶσα ἀγαθὴ ἐλπὶς δὲ ἀσεβῶν ἀπολεῖται.	23 Ὅλαι αἱ ἐπιθυμίαι τῶν δικαίων εἶναι ἀγαθαὶ καὶ θὰ πραγματοποιηθοῦν ἐκ μέρους τοῦ Θεοῦ. Κάθε δὲ πονηρὰ ἐλπὶς τῶν ἀσεβῶν ἀνθρώπων, διότι εἶναι κακή, θὰ καταστραφῇ.	23 Κάθε πόθος καὶ ἐπιθυμία τῶν δικαίων εἶναι καλή, καὶ δι’ αὐτὸ δὲν θὰ ἀπορριφθῇ ἀπὸ τὸν Θεόν, ἡ ἐλπὶς ὅμως τῶν ἀσεβῶν θὰ χαθῇ, μένουσα ἀνεκπλήρωτος.
24 Εἰσίν, οἳ τὰ ἴδια σπείροντες πλείονα ποιοῦσιν, εἰσὶ δὲ καὶ οἳ συνάγοντες ἐλαττονοῦνται.	24 Ὑπάρχουν ἄνθρωποι, οἱ ὁποῖοι σκορπίζουν ἁπλόχερα τὰ ἀγαθά των διὰ τὴν ἐξυπηρέτησιν τῶν ἄλλων καὶ μὲ τὴν εὐλογίαν τοῦ Θεοῦ ἀποκτοῦν πολὺ περισσότερα. Ὑπάρχουν δὲ ἐξ ἀντιθέτου καὶ ἄλλοι, οἱ ὁποῖοι, ἂν καὶ διαρκῶς συγκεντρώνουν ὑλικὰ ἀγαθὰ μὲ παρανόμους τρόπους, πάντοτε στεροῦνται.	24 Ὑπάρχουν ἄνθρωποι, ποὺ σκορπίζουν εἰς καλοὺς σκοποὺς τὰ ἀγαθά των καὶ ἔτσι τὰ πολλαπλασιάζουν μὲ τὴν εὐλογίαν τοῦ Θεοῦ. Καὶ ὑπάρχουν ἄλλοι, οἱ ὁποῖοι διαρκῶς μαζεύουν, καὶ ὅμως στεροῦνται, σὰν νὰ λιγοστεύη ὁ πλοῦτος των.
25 Ψυχὴ εὐλογουμένη πᾶσα ἁπλῆ ἀνὴρ δὲ θυμώδης οὐκ εὐσχήμων.	25 Ὁ εὐθύς, ὁ ἄκακος ἄνθρωπος ἔχει πάντοτε τὰς εὐλογίας ἐκ μέρους τοῦ Θεοῦ καὶ τὸν ἔπαινον ἐκ μέρους τῶν ἀνθρώπων. Ἄνθρωπος ὅμως, ποὺ ἀποθηριώνεται ἀπὸ τὸν θυμόν, ἔχει ἀποκρουστικὴν συμπεριφορὰν καὶ κακὴν τὴν ἐμφάνισιν.	25 Ἡ ἐλεήμων καὶ γενναιόδωρος ψυχὴ ἐλεεῖ μὲ ἱλαρότητα, ἁπλότητα καὶ εὐκολίαν, ὁ θυμώδης ὅμως ἄνθρωπος ἔχει ἄσχημον καὶ ἀποκρουστικὴν συμπεριφοράν.
26 Ὁ συνέχων σῖτον ὑπολείποιτο αὐτὸν τοῖς ἔθνεσιν, εὐλογίαν δὲ ἐκεφαλὴν τοῦ μεταδιδόντος.	26 Δι' ἐκεῖνον, ποὺ συνάγει καὶ κρύπτει τὸ σιτάρι ἐν καιρῷ λιμοῦ, μὲ τὸν σκοπὸν νὰ τὸ πωλήσῃ πανάκριβα, ὅλοι εὔχονται νὰ τοῦ τὸ λεηλατήσουν ξένοι ἐπιδρομεῖς καὶ ἐχθροί. Ἡ εὐλογία δὲ τοῦ Θεοῦ χορηγεῖται πλουσία εἰς ἐκεῖνον ποὺ δίδει καὶ εἰς τοὺς ἄλλους.	26 Δι’ ἐκεῖνον, ποὺ κρύπτει τὸ σιτάρι ἐν καιρῷ πείνης διὰ νὰ πλουτίσῃ, δηλαδὴ τὸν μαυραγορίτην, ὅλοι εὔχονται νὰ τοῦ τὸ λεηλατήσουν οἱ ἐχθροί, ἡ εὐλογία δὲ τοῦ Θεοῦ δίδεται πλουσία εἰς ἐκεῖνον, ποὺ δίδει καὶ εἰς τοὺς ἄλλους.
27 Τεκταινόμενος ἀγαθὰ ζητεῖ χάριν ἀγαθήν, ἐκζητοῦντα δὲ κακά, καταλήψεται αὐτόν.	27 Αὐτὸς ποὺ σκέπτεται πάντοτε καὶ πράττει τὸ καλόν, ἐπιδιώκει καὶ εὑρίσκει πολλὴν χάριν ἐκ μέρους τοῦ Θεοῦ. Ἐκεῖνον ὅμως, ὁ ὁποῖος ἐπιζητεῖ νὰ πράττῃ τὰ κακὰ εἰς βάρος τῶν ἄλλων, αὐτὰ τὰ κακὰ θὰ ἐπιπέσουν ἐπὶ τῆς κεφαλῆς του καὶ θὰ τὸν συντρίψουν.	27 Ἐκεῖνος ποὺ ἐργάζεται τὸ ἀγαθόν, ἐπιδιώκει νὰ εὕρῃ πολλὴν χάριν ἀπὸ τὸν Θεόν, ἐκεῖνον δέ, ποὺ ἐπιζητεῖ νὰ κάμῃ τὸ κακόν, θὰ τὸν συναντήσῃ δυστυχία.
28 Ὁ πεποιθὼς ἐπὶ πλούτῳ οὗτος πεσεῖται, ὁ δὲ ἀντιλαμβανόμενος δικαίων οὗτος ἀνατελεῖ.	28 Ἐκεῖνος, ποὺ ἔχει πεποίθησιν καὶ ἐλπίδα εἰς τὸν πλοῦτον του, θὰ πέσῃ καὶ θὰ καταστραφῇ. Ἐκεῖνος ὅμως, ποὺ βοηθεῖ καὶ ὑποστηρίζει τοὺς ἀναξιοπαθοῦντας δικαίους, αὐτὸς θὰ ἀνατείλῃ ὡσὰν λαμπρὸς ἥλιος.	28 Ὅποιος ἔχει τὴν ἐμπιστοσύνην καὶ τὴν ἐλπίδα του εἰς τὸν πλοῦτον, αὐτὸς θὰ πέσῃ, διότι στηρίζεται εἰς πρᾶγμα φθαρτὸν καὶ μάταιον, ἐνῷ ἐκεῖνος ποὺ ἐλεεῖ τοὺς ἀξίους ἐλεημοσύνης πτωχούς, θὰ καταστῇ λαμπρὸς καὶ περιφανής.
29 Ὁ μὴ συμπεριφερόμενος τῷ ἑαυτοῦ οἴκῳ κληρονομήσει ἄνεμον, δουλεύσει δὲ ἄφρων φρονίμῳ.	29 Ἐκεῖνος, ποὺ δὲν ζῇ καὶ δὲν συμπεριφέρεται καλὰ μέσα εἰς τὸ σπίτι του, θὰ κληρονομήσῃ ἀέρα, θὰ γίνῃ δηλαδὴ πτωχός. Ὁ ἄμυαλος καὶ ἀσύνετος θὰ καταντήσῃ δοῦλος εἰς τὸν συνετόν.	29 Ὅποιος δὲν καταστέκεται εἰς τὸ σπίτι του καὶ δὲν συμπεριφέρεται καλὰ πρὸς τοὺς οἰκείους του, θὰ κληρονομήσῃ ἀέρα καὶ θὰ πτωχύνῃ. Ὁ ἀσύνετος δὲ καὶ ἄμυαλος θὰ καταντήσῃ ὑπηρέτης καὶ δοῦλος τοῦ φρονίμου καὶ συνετοῦ.
30 Ἐκ καρποῦ δικαιοσύνης φύεται δένδρον ζωῆς, ἀφαιροῦνται δὲ ἄωροι ψυχαὶ παρανόμων.	30 Ἀπὸ τοὺς καρποὺς καὶ τὰ ἔργα τῆς δικαιοσύνης φυτρώνει καὶ μεγεθύνεται τὸ δένδρον τῆς μακρᾶς καὶ εὐτυχισμένης ζωῆς· ἐνῷ ἡ ζωὴ τῶν παρανόμων ἀνδρῶν ἀφαιρεῖται πρόωρα.	30 Ἀπὸ τὰ δίκαια κέρδη φυτρώνει δένδρον ζωῆς, δηλαδὴ μακροημέρευσις, ἐνῷ αἱ ψυχαὶ τῶν παραβατῶν τοῦ θείου νόμου ἁρπάζονται προώρως.
31 Εἰ ὁ μὲν δίκαιος μόλις σώζεται, ὁ ἀσεβὴς καὶ ἁμαρτωλὸς ποῦ φανεῖται;	31 Ἐὰν ὅμως καὶ αὐτὸς ἀκόμη ὁ δίκαιος μόλις καὶ μετὰ βίας σώζεται, ὁ ἀσεβὴς καὶ ὁ ἁμαρτωλὸς πῶς θὰ τολμήσῃ νὰ παρουσιασθῇ ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ;	31 Ἐὰν ὁ δίκαιος καὶ ἐνάρετος μὲ δυσκολίαν σώζεται, διότι τὰ ἔργα μας πάντοτε ὑπολείπονται ἀπὸ ὅσα μᾶς παραγγέλλει ὁ Θεός, ὁ ἀμετανόητος καὶ ἀσεβὴς ποῦ θὰ φανῇ;