Σχόλιον Τῆς Σοφίας Σολομῶντος
Ο ΛΙΑΝ διδακτικὸν τοῦτο βιβλίον τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης κατατάσσεται εἰς τὰ δευτεροκανονικὰ βιβλία, μεταξὺ δηλαδὴ τῶν θεοπνεύστων ἐκείνων βιβλίων, τὰ ὁποῖα ἔχουν περιληφθῆ εἰς τὸν δεύτερον, τὸν μεταγενέστερον, κανόνα.
Ἐκ τῆς ἐπιγραφῆς φαίνεται ὅτι τοῦτο εἶναι ἔργον τοῦ Σολομῶντος. Προσεκτικὴ ὅμως μελέτη αὐτοῦ ὁδηγεῖ εἰς τὴν γνώμην, τὴν ὁποίαν διετύπωσαν πολλοὶ ἀρχαῖοι ἐκκλησιαστικοὶ Πατέρες καὶ συγγραφεῖς, ὅπως καὶ ὅλοι σχεδὸν οἱ νεώτεροι κριτικοί, ὅτι τὸ βιβλίον τοῦτο πιθανὸν νὰ περιέχῃ καὶ σοφὰς ἐκ παραδόσεως γνώμας τοῦ Σολομῶντος, ἀλλὰ οὔτε ἐξ ὁλοκλήρου σολομώντειον σοφίαν περιέχει, οὔτε τοῦ Σολομῶντος ἔργον εἶναι.
Ὁ συγγραφεὺς πάντως εἶναι Ἰουδαῖος, ὁ ὁποῖος ἔζησε εἰς τὴν Ἀλεξάνδρειαν ἐντὸς τοῦ δευτέρου π.Χ. αἰῶνος, πιστὸς εἰς τὸν ἰουδαϊκὸν μονοθεϊσμόν, γνώστης τῶν θεοπνεύστων βιβλίων τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης, ὑπερήφανος διὰ τὸν λαόν του, κάτοχος τῆς ἱστορίας καὶ παραδόσεως τοῦ ἔθνους του, βαθύτατα κυριαρχημένος ἀπὸ ἀποτροπιασμὸν πρὸς τὴν εἰδωλολατρείαν.
Ἐκ παραλλήλου ὅμως ἐγνώριζεν ἄριστα τὴν ἑλληνικήν, εἰς τὴν ὁποίαν μὲ πολλὴν ἄνεσιν καὶ γλαφυρότητα ἔγραψε τὸ βιβλίον του. 
Εἶχε δὲ κατά τινας μελετήσει τὸν Ὅμηρον, τοὺς τραγικοὺς ποιητάς, τὸν Ξενοφῶντα, ὅπως ἐπίσης τὰ φιλοσοφικὰ καὶ ἐπιστημονικὰ συστήματα τῶν ἀρχαίων Ἑλλήνων. Χωρὶς δὲ νὰ ἀποβάλῃ οὐδ' ἐπ' ἐλάχιστον τὰς πεποιθήσεις του, ἐπέλεξε πολλὰ τὰ ἀληθῆ ἀπὸ τὴν ἑλληνικὴν φιλοσοφίαν καὶ σκέψιν, τὰ ὁποῖα καὶ ἐνεσωμάτωσεν εἰς τὸ ἔργον του.
Ἠμποροῦμεν νὰ εἴπωμεν, ὅτι ἦτο πιστὸς Ἰουδαῖος, ἀπηλλαγμένος ὅμως τῶν στενῶν καὶ φανατικῶν προκαταλήψεων τῆς φυλῆς του, πλουσίως μορφωμένος καὶ εἰς τὴν ἑλληνικὴν διανόησιν. 
Τὸ βιβλίον, χωρὶς καθόλου νὰ διασπασθῇ ἡ καταφανὴς ἄλλωστε ἑνότης του, εἶναι δυνατὸν νὰ ὑποδιαιρεθῇ εἰς τρία μέρη. 
Εἰς τὸ πρῶτον <Κεφ. Α-Ε>, ἔνθα ἀντιπαραβάλλεται ἡ ἀληθινὴ παρὰ Θεοῦ σοφία πρὸς τὴν ψευδῆ τῶν ἀνθρώπων φιλοσοφίαν, ἡ διεστραμμένη ζωὴ τῶν ἀσεβῶν πρὸς τὴν ἐνάρετον ζωὴν τῶν δικαίων, τὸ ἄθλιον κατάντημα τῶν κακῶν εἰς τὴν παροῦσαν καὶ τὴν μέλλουσαν ζωὴν πρὸς τὰς εὐλογίας, ποὺ ἀπολαμβάνει ὁ δίκαιος ἐν τῇ παρούσῃ ζωῇ καὶ τὴν μακαριότητά του εἰς τὴν μέλλουσαν. 
Εἰς τὸ δεύτερον μέρος <Κεφ. ΣΤ-Θ>, εἰς τὸ ὁποῖον διακηρύσσεται ἡ ἀνεκτίμητος ἀξία τῆς παρὰ Θεοῦ σοφίας, ἡ ὁποία, χρησιμωτάτη δι' ὅλους, ἄρχοντας καὶ ἀρχομένους, φωτίζει, συνετίζει, μορφώνει, ἰκανώνει πρὸς μεγάλα ἔργα, χαρίζει βίον εἰρηνικὸν καὶ εὐτυχῆ. 
Αὐτὴ ἀποκτᾶται μὲ κόπον καὶ μελέτην, κυρίως ὅμως διὰ τῆς προσευχῆς πρὸς τὸν Θεόν. 
Εἰς τὸ τρίτον μέρος <Κεφ. Ι'-ΙΘ> διατρανώνεται, διὰ μέσου τῆς Ἱστορίας τοῦ ἀνθρωπίνου γένους ἀπὸ τοῦ Ἀδὰμ καὶ ἐντεῦθεν καὶ ἰδίως ἐν τῇ ἱστορίᾳ τοῦ ἰσραηλιτικοῦ λαοῦ, ἡ τὰ πάντα κατευθύνουσα θεῖα σοφία, ἐν ἀντιθέσει πρὸς τὴν μωρίαν καὶ τὴν φαυλότητα τῆς εἰδωλολατρείας. 
Γενικώτερον εἰς τὸ θεόπνευστον αὐτὸ βιβλίον γίνεται λόγος περὶ τοῦ ἀπειροτελείου Θεοῦ, προνοητοῦ καὶ κυβερνήτου τῶν πάντων, μάλιστα δὲ τῶν ἀνθρώπων, περὶ τοῦ θείου θελήματος, περὶ ἀθανασίας ψυχῆς καὶ μελλούσης κρίσεως, κατὰ τὴν ὁποίαν ὁ δικαιοκρίτης Θεὸς θὰ ἀποδώσῃ ἑκάστῳ κατὰ τὰ ἔργα του. 
Τὸ ἄξιον προσοχῆς εἶναι ὅτι εἰς τὸ βιβλίον αὐτὸ γίνεται ἀρκετὰ σαφὴς ὑπαινιγμὸς περὶ Ἁγίας Τριάδος.
Οὕτως εἰς πολλὰ χωρία ἡ σοφία παρουσιάζεται ὡς πρόσωπον. 
Αὐτὴ δὲ ἡ ἔκφρασις ὑπενθυμίζει χωρίον τοῦ ἀποστόλου Παύλου ἀποκαλοῦντος τὸν Υἱὸν καὶ Λόγον, Θεοῦ σοφίαν. 
Γίνεται ἀκόμη συνεσκιασμένος λόγος καὶ περὶ Ἁγίου Πνεύματος.
Ἐκτὸς τοῦτων, εἰς ὑπὲρ δεκαπέντε χωρία τῆς Καινῆς Διαθήκης διατυπώνονται ἀλήθειαι λίαν συγγενεῖς πρὸς τὰς ἐν Σοφίᾳ Σολομῶντος, γεγονὸς τὸ ὁποῖον μαρτυρεῖ, ὅτι οἱ θεόπνευστοι συγγραφεῖς τῆς Καινῆς Διαθήκης εἶχον ὑπ' ὄψει καὶ ἐδέχοντο ὡς θεόπνευστον τὸ βιβλίον τῆς Σοφίας Σολομῶντος.